Afganistan'da son durum... Taliban’ın rejim ilanına rötar: Pençşir’de çatışmalar şiddetlendi

ABD’nin çekilmesini izleyen ilk cuma günü Afganistan’da Taliban rejiminin ilan edilmesi bekleniyordu, ancak bu gerçekleşmedi. Yeni yönetimde yer alacak isimlerin büyük oranda belirlenmesine karşın hükümet ilanının gecikmesi Pençşir Vadisi’nde devam eden şiddetli çatışmalara bağlanıyor. Uzmanlara göre Taliban, hükümet ilanından önce ya direniş hareketini bastırmayı ya da bir şekilde uzlaşı sağlamayı hedefliyor.

TALİBAN’DAN BÜYÜK YIĞINAK

Ulusal Direniş Hareketi ile 10 gün süren müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Taliban, Pençşir Vadisi’ne yoğun saldırı başlattı. Bölgedeki askeri gözlemcilere göre örgüt, tüm Afganistan’daki silahlı gücünün yüzde 60’ını buraya yönlendirmiş durumda. Uzmanlar, ABD’nin çekilmesinin ardından ciddi bir mühimmata kavuşan Taliban’ın hem teknik kapasite hem moral anlamında üstün olduğu görüşünde hemfikir. Taliban, Kabil hükümetini devirmesinin ardından hapishanelerdeki çok sayıda mahkûmu militan olarak devşirdiği için silahlı personel sayısı bakımından da üstün.

80 KM UZUNLUĞUNDA

Buna karşın Ulusal Direniş Hareketi üyeleri, eski Afgan askerleri ile Tacik savaşçılardan oluşuyor. Direnişçiler 80 kilometre boyunca uzanan Pençşir Vadisi’nde mevzilenmiş durumda. Önceki gün başlayan ve gece saatlerinde şiddetlenen çatışmaların ardından taraflar birbirlerine ciddi kayıplar verdirdiklerini iddia etti.

ZIT YÖNDE AÇIKLAMALAR

Direnişe yakın Twitter hesaplarından yapılan açıklamalarda, Taliban’ın çok ağır kayıplar verdiği öne sürülüyor. Bunun aksine, Pençşir harekâtını yürüten Taliban kuvvetlerinin sözcüsü Bilal Karimi ise vadinin yüzde 20’sini kontrol altına aldıklarını, günler içinde tüm vadinin düşeceğini savundu.

Uzmanlara göre taraflar, müzakere masasına oturmadan önce birbirlerine mümkün olan en fazla zararı vermeye çalışıyor. Dün akşam saatlerinde Taliban’ın Pençşir’in Paryan ilçesini ele geçirmesi üzerine Kabil’de militanlar havaya ateş açarak kutlama yaptı. Pençşir’in tamamının alındığı söylentilerinin yayılması üzerine eski Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin yardımcısı ve kendisini ülkenin yeni cumhurbaşkanı ilan eden Emrullah Salih, sosyal medyada “Zor durumda olduğumuza şüphe yok fakat direniş devam ediyor” mesajını paylaştı. Bölgeden sağlıklı bilgi akışı mümkün olmadığı için tarafların üstünlük iddiaları teyit edilemiyor.

NEDEN ANLAŞMA SAĞLANAMADI

Sahadaki direniş güçlerine, zamanında Sovyetlere karşı direnmiş, ‘Pençşir’in Aslanı’ lakaplı Şah Mesud’un oğlu Ahmed Mesud komutanlık ediyor. Ulusal Direniş Hareketi, yeni hükümette yüzde 30 temsil hakkı ve özerklik talep ediyor. Mesud, Taliban’ın kendilerine hükümette “bir ya da iki koltuk teklif ettiğini, fakat bunu reddettiklerini” söyledi.

TALEPLERİ FAZLA GELDİ

Rusya’nın Kabil Büyükelçisi Dmitriy Jirnov, “Görüşmeler Ahmed Mesud ile eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Emrullah Salih’in aşırı talepleri yüzünden çıkmaza girdi” dedi.

ABD VE RUSYA: BİZ YOKUZ

Pentagon, Amerikan ordusunun Pençşir’deki direnişçilere destek verip vermeyeceği yönündeki bir soruya, “ABD’nin Afganistan’daki askeri operasyonu sona ermiştir” yanıtını verdi. Rusya da ne Taliban ne de direniş lehine çatışmalara müdahil olacaklarını açıkladı.