Can kaybı olmuş 100 bin

AYRI FREKANS.
Başbakan Tayyip Erdoğan’ın ziyareti öncesinde Washington temsilcimiz Tolga Tanış’a açıklama yapan bir ABD yetkilisi, ‘Merak etmeyin, güzel bir karşılama olacak’ demişti. İstanbul’daki haber merkezinden takip ettiğim kadarıyla gerçekten de havalı oldu. Ziyaret, deniz piyadelerinin liderlere şemsiye tuttuğu Gül Bahçesi ve Kırmızı Oda’da akşam yemeği fotoğraflarıyla görsel hafızalara yerleşti.
 Zirvenin talihsizliği tam da Obama Yönetimi’nin görevini suiistimal ettiği yönündeki peş peşe patlayan skandallar dönemine denk gelmesiydi. Beyaz Saray’ın Gül Bahçesi’ndeki basın toplantısında Başbakan Erdoğan’ın rahat tavrına karşılık, Obama, AP Ajansı muhabirlerinin telefonlarının dinlenmesi, muhaliflerin vergi denetimine alınmasıyla ilgili sorular geleceğini bildiğinden gergindi. Bu nedenle iki devlet adamının soruları yanıtlarken frekansları da haliyle farklıydı.

ORTAK FREKANS
 Suriye konusunda beklendiği gibi ABD Yönetimi tutumunu korudu. PKK ile çözüm ve İsrail ile normalleşme süreci dolayısıyla Türkiye’yi tebrik eden Obama, Suriye’de askeri müdahaleye destek vermezken kimyasal silah kullanıldığına dair daha spesifik bilgiye ihtiyaç duyulduğunu da yineledi. Şahin bir tutumla Washington’a uçan Erdoğan, Obama’ya ‘Esad’sız çözüm’ dedirtirken, ABD’nin istediği gibi 2’nci Cenevre sürecinde ise uzlaşmaya varıldı.
Geçen yıl haziran ayında BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bazı bölge ülkeleri ve Suriyeli taraflar, Cenevre süreci çerçevesinde altı maddelik bir çözüm üzerinde anlaşmışlardı. O zamanlar Suriye’de can kaybı 12 bin civarındaydı. Taraflar ateş kesecek, geçiş yönetimi kurulacak ve seçimlere gidilecekti.
 Ancak Moskova’nın bu sürece Esad’ı dahil etme isteği, karşı tarafın ise reddetmesi nedeniyle plan hayata geçirilemedi. Mayıs başında ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile Rus muhatabı Sergey Lavrov, çözümn projesini yeniden raftan indirdi.
Maalesef bu arada Suriye’de kan gövdeyi götürdü, can kaybı olarak
telaffuz edilen rakam 100 bini buldu, belki de geçti.

İkinci Cenevre niye çok önemli

Şimdi taraflar, Suriye içsavaşını sona erdirmek için 2’nci Cenevre sürecini başlatmak üzere Haziran başında yeniden toplanmayı planlıyor. Bu da ilki gibi sıkıntılı bir girişim yine. Çünkü kimlerin katılacağını belirlemek bile başlı başına zorlu bir pazarlığı gerektiriyor. Ortadoğu haberlerini yayınlayan Al Monitor sitesinde yayınlanan bir makaleye göre ABD Büyükelçisi Robert Ford, geçtiğimiz günlerde Arap muhaliflerle Antakya’da masaya oturdu. “ABD’nin çıkarları orada olmanızı gerektiriyor” dedi. Diyelim ki, muhalifler anlaştı, 2014 seçimlerine kadar koltuğunu bırakmayı reddeden Beşar Esad ikna edilebilecek mi?
 Rusya ise çelişkili tutumunu sürdürüyor. Esad rejimine savunma amaçlı silah vermesinin haklılığını savunurken, yeni konferansa ilkine gelmeyen İran ve Suudi Arabistan’ın da davet edilmesini savunuyor. Fransa, İran’a itiraz ediyor. Oysa Suriye’de kanı durduracak bir çözüm isteniyorsa krizin tüm tarafları hatta İsrail bile o masada olmalı.
 Suriye’de şiddet, vahşet ülke sınırlarını zorluyor. Müslüman, Müslümanı öldürüyor. Kadınlar, çocuklar tecavüze uğruyor. Başka biri bunu bahane edip diğerinin kalbini söküp kameralar önünde dehşeti şova dönüştürüyor. Artık bu savaş sona ermeli. Ve bunun için Cenevre çok önemli.