Güncelleme Tarihi:
Soğuk Savaş döneminin uzay yarışından kalma bir miras olan Kosmos 482, 53 yıl önce Venüs’e ulaşmak için fırlatılan bir Sovyet uzay aracı olarak bugünlerde dünya gündeminin merkezinde. 31 Mart 1972’de Kazakistan’daki Baykonur Uzay Üssü’nden fırlatılan Kosmos 482, bir motor arızası nedeniyle Dünya yörüngesinden çıkamadı ve o günden beri gezegenimizin etrafında kontrolsüz bir şekilde dolaşıyor. Yaklaşık 500 kilogramlık iniş modülüyle dikkat çeken bu uzay aracı, Venüs’ün zorlu atmosferine dayanacak şekilde titanyum bir ısı kalkanıyla tasarlandı, bu da onun Dünya atmosferine girişte büyük ölçüde sağlam kalma ihtimalini artırıyor. Uzay aracının Türkiye’ye düşme ihtimali de bulunuyor. Peki, Kosmos 482 nedir, Türkiye’ye mi düşecek, ne zaman düşecek?
Kosmos 482, Sovyetler Birliği’nin 1960’lar ve 1970’lerdeki Venüs keşif programı Venera kapsamında 31 Mart 1972’de fırlatılan bir uzay aracı. Venera 8’in ikizi olarak tasarlanan bu araç, Venüs’ün yüzeyine inerek bilimsel ölçümler yapmayı amaçlıyordu. Ancak, fırlatılışından kısa süre sonra bir motor arızası (muhtemelen zamanlayıcı hatası nedeniyle erken motor kapanması) yüzünden Dünya yörüngesinden çıkamadı ve düşük Dünya yörüngesinde mahsur kaldı. Sovyetler, bu başarısızlığı örtbas etmek için aracı “Kosmos” adıyla yeniden adlandırdı; bu isim, yörüngeye ulaşan ancak hedeflerine ulaşamayan Sovyet uzay araçları için kullanılan genel bir terimdi.
Kosmos 482, fırlatıldığında yaklaşık 1.180 kg ağırlığındaydı ve bir iniş modülü, yörünge modülü ile diğer bileşenlerden oluşuyordu. Fırlatmadan kısa süre sonra araç dört parçaya ayrıldı: iki parça 48 saat içinde yörüngede parçalandı ve 1972’de Yeni Zelanda’ya düştü, kalan iki büyük parça ise 53 yıl boyunca yörüngede kaldı. Şu an düşmesi beklenen parça, yaklaşık 453-500 kg ağırlığında olan Venüs iniş modülü. Bu modül, Venüs’ün 90 kat atmosferik basıncı ve 470°C sıcaklığına dayanacak şekilde titanyum bir ısı kalkanıyla donatıldı, bu da Dünya atmosferine girişte kısmen veya tamamen sağlam kalma olasılığını artırıyor.
Kosmos 482’nin düşüşü, 52 derece kuzey ve güney enlemleri arasında geniş bir bölgeyi kapsıyor. Bu alan, Türkiye dahil olmak üzere Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika, Asya ve Afrika’nın büyük kısmını içeriyor. İstanbul, Ankara, İzmir, Londra, New York, Tokyo, Algiers, Durban, Salvador, Hiroşima ve Bükreş gibi şehirler potansiyel etki bölgesinde. Ancak, uzmanlar kesin bir yer tahmini yapmanın şu an mümkün olmadığını belirtiyor. Dr. Marco Langbroek, Delft Teknik Üniversitesi’nde uzay çöpü uzmanı, düşüşün 10 Mayıs 2025 sabah 08:34 BST (10:34 TSİ) civarında, ±14 saatlik bir zaman diliminde gerçekleşeceğini öngörüyor.