Bakanların istekleri bitmiyor

Erdal SAĞLAM

Bir önceki Yüksek Planlama Kurulu Toplantısı'nda (YPK) Başbakan Mesut Yılmaz'ın performansını ‘‘çok iyi’’ bulan bürokratlar, geçtiğimiz hafta yapılan, son YPK toplantısı için aynı şeyi düşünmüyorlar. Toplantıya katılan bir bürokrat, şöyle diyor:

- Bakanların ekonomideki durumun henüz farkında olmadıkları bu toplantıda açıkca görüldü. Her bakan ayrı bir yatırımın peşinde. Bütçe disiplini, ekonomik istikrar, kimsenin umurunda değil gibi.

Kurulduğunda, ‘‘enflasyonu düşüreceğiz’’ diyen Hükümetin, artık böyle bir niyeti gözükmüyor.

Başından beri ekonomi bürokratlarının korkulu rüyası olan Bayındırlık Bakanı Yaşar Topçu, Tarım Bakanı Mustafa Taşar gibi isimler, ‘‘sonsuz istekleri’’ni sıralamaya devam ediyorlar.

Bunların isteklerine bazı bürokratlar ‘‘Enflasyonla mücadele edilecek’’ diye karşı çıkmışlardı. Bunun üzerine biraz gerileyen bakanlar son dönemde yeniden eski tavırlarına döndüler.İsteklerini sıraladıktan sonra geleceğini bildikleri itirazlara karşı da şöyle bir gerekçe ileri sürüyorlar:

- Bütçeden yapılmayacak ki. Onun için enflasyonu artırmaz.

Aynen bir önceki dönemin ekonomiden sorumlu bakanının, mevcut yönetimi ‘‘Kısa vadeli avans yerine içborca gittiler’’ diye suçladığı gibi. Bütçeden harcanmayınca, fazla paranın, talebi canlandırmanın enflasyona yolaçmayacağını zannediyorlar.

Bu anlayışla, hem istikrar tedbiri uygulayacağız deyip hem Karadeniz Otoyolu'nu savunabiliyor, mega projeleri böylesine bir dönemde hayata geçireceğiz diye nutuklar atabiliyorlar.

Politikacılar belki farkında değil ama piyasa bunları görüyor. O nedenle artık kimse ‘‘ekonomik istikrar’’ sözü etmiyor.

Son YPK Toplantısında uzun zamandır beklenen tütün fiyatı da belli oldu. Bu toplantıda öğrendiğimiz kadarıyla bir tek Yalım Erez, bu fiyatın kritik bir fiyat olduğunu belirtip, Hükümetin ekonomik istikrar diye yola çıktığını, bunun gereğini yerine getirmesi gerektiğini hatırlatmış. Peki, 900 bin liralık başfiyat neyi ifade ediyor? Bürokratlar, Hükümetin ‘‘önemli bir fırsatı kaçırdığı’’ görüşünde.

820 bin liralık fiyatın bir sembol haline geldiğini hatırlatıp, ‘‘bu fiyatın öneminin bundan sonra belirlenecek tarımsal ürün fiyatları,hatta memur maaş zamları için baz olmasından kaynaklandığını’’ söylüyorlar.

Hükümetin belirlediği başfiyatın yüksek bir fiyat olmadığını, bu nedenle tütüncüleri de memnun edemediğini kaydeden bürokratlar,‘‘ ne enflasyonu düşüreceğiz mesajı verebildiler, ne de çiftçiye yaranabildiler’’ diyorlar.

Bir iktisatçı tütün konusunda şu yorumu yaptı:

- Gözden kaçırılan bir şey var ki, o da; eğer 1999 Mart'ında seçim olacaksa, Hükümetin önünde açıklayacağı bir tütün fiyatı daha var demektir. Eğer niyet buysa, tütüne yüzde 80 zam veren Hükümet, Haziran'da buğdaya yüzde 100 zam verir.

Bizce, Haziran'da ortalık karışacak. Tütüne yüzde 80'lik zam bir anlamda enflasyonun yüzde 80'in altına inmeyeceği mesajını verdi. İşte bu nedenle Temmuz ayında verilecek ikinci yarıyıl memur zamları da bütçede öngörülen yüzde 20 oranının, en az iki katına çıkmak zorunda. Bizce tütüne verilen fiyat, herşeyden önce ‘‘Hükümetin ne yapacağını bilmediğini ortaya koyan bir fiyat’’ oldu.

Ne yapacağını bilmeyen ve bunu herkese açıkca gösteren bir Hükümet, bunun sonuçlarına da katlanmak zorunda kalır. Bu kaçınılmaz.

---