Sigortalar farklı telden çalıyor

KONUNUN detayına girmeden, 125 Euro’luk ek yardımın ne olduğunu kısaca hatırlatmak istiyoruz. Almanya genelinde faaliyet gösteren yaklaşık 100 yasal sağlık sigorta kuruluşu var. Bu bakım sigortaları, yaşlı ve bakıma muhtaç kişilere yönelik bir dizi kolaylıklar ve maddi yardımlar yapıyor. Bakım derecesi 1’den itibaren tüm derece sahibi yaşlı ve hasta kişilere, Almancası ‘Entlastungsbetrag’ olan aylık 125 Euro tutarında ek bakım yardımı yapılıyor. Bu para, Alman Bakım Sigortası mevzuatına göre, sigortaya kayıtlı sağlık veya ‘Ambulanter Pflegedienst’ adlı gezici bakım hizmeti sunan kuruluşlara ödeniyor.

HİZMETLER PANDEMİDE AKSADI
Koronavirüsün yol açtığı ve aylarca günlük hayatı felçe uğratan pandemi nedeniyle birçok mobil bakım şirketi, eleman darboğazı nedeniyle, bakım hizmetlerini sunamaz hale gelmeye başladı. Bunun neticesinde bakıma muhtaç insanlar pandemi sürecinde, bakımlarını kendi başlarına organize etmek zorunda kaldılar birçok yerde. Bu durumda olanlara destek çıkmak için geçen yılın ekim ayında örneğin Hessen eyaleti hükümetinin aldığı karar uyarınca, 125 Euro tutarındaki ek ödeneğin, kolay yoldan kullanılmasına imkân sağlayan bir genelge yayımladı. ‘Pflegeunterstützungsverordnung’ adlı genelgenin 13A maddesine göre, örneğin bir kişinin sizin adınıza alışverişlerinizi yapması halinde, emeğinin karşılığından ayda 125 Euro’ya kadar para alabiliyor.

EYALETTEN EYALETE FARKLI UYGULAMA
Bakım hizmetleri konusundaki uygulamalar, sadece yasal sağlık sigortalarına göre farklılık arz etmekle kalmıyor, eyaletten eyalete göre farklılaşabiliyor. Örneğin Almanya’nın üye sayısı itibariyle, Türklerin de çok üyesi olduğu, en büyük yasal sağlık sigortası sayılan AOK’nın Hessen Eyaleti’nde sunduğu bakım hizmetleri ile Baden-Württemberg eyaletindeki hizmetleri farklı olabiliyor. Yukarıda bahsettiğimiz aylık 125 Euro’luk ek yardım ödeneğini örnek alacak olursak, Hessen’de söz konusu ek yardım ödeneği tüm bakım dereceleri için kolay yoldan kullandırtılırken, bu uygulamadan Baden-Württemberg’de ise sadece bakım derecesi 1’e göre bakım ihtiyacı olanlar yararlanabiliyor. Baden-Württemberg’deki AOK yetkilileriyle telefonda yaptığım görüşmede, “Sizde bu uygulama niye farklı” diye sorduğumuzda, aldığımız yanıt şöyle: “Bakım derecesi 1’e sahip olanların 125 Euro’nun dışında bakım hakları olmadığından, bakım derecesi 2 ile 5’e ise daha farklı imkânlar sunulduğundan, 125 Euro’luk ek yardım bütçesi sadece bakım derecesi 1’e sahip olanlara kolay yoldan kullandırıyoruz.”

HÜRDANIŞ’IN NOTU: Her ne kadar AOK’dan aldığımız cevap mantıklı da gelse, insanın yüreğindeki adalet duygusunu zedelemiyor değil. Sanki, bakım derecesi 1’de olanlar, koronadan daha çok etkileniyor bu yüzden biriken 125 Euro ek yardım ödeneğini kullanabiliyorlar. 2 ve daha yüksek bakım derecesinde olanlara ise, pandemiden fazla etkilenmemiş izlenimi verilmeye çalışılıyor sanki. Neymiş efendim, onların bakım derecesi 1’dekilerle kıyasla daha çok bakım imkânlarına sahipmiş. Peki bakım derecesinin artması, kişinin aynı zamanda bakım ihtiyacının giderek arttığı anlamına geliyor ki, daha fazla sunulan maddi imkânlar, artan bakım ihtiyacını tam anlamıyla karşılamadığı unutulmamalı. Buradan Baden-Württemberg’deki AOK yetkililerine tekrar sesleniyoruz: Eyaletinizde yaşayan ve bakım derecesi 2 ve daha fazla olan yaşlı ve hastalara da, tıpkı Hessen’de olduğu gibi 125 Euro’luk ek yardım bütçesini kolay yoldan kullanmalarının önünde hangi engel var?

KİM NASIL UYGULUYOR?
125 Euro’luk ek yardımı kolay yoldan kullanmak için şark koşulan başvurular sigortadan sigortaya farklı şekillerde yapılıyor. Örneğin AOK sigortası, telefonla talepte bulunan sigortalılara, matbu başvuru formu gönderiyor. Form doldurulup imzalandıktan sonra AOK’ya gönderiliyor. Başvurularda son haftalarda yaşanan aşırı yoğunluk nedeniyle, işlemler iki ile üç ay sürebiliyor. AOK, başvuruya cevaben gönderdiği yanıtta, sigortalıdan, alışveriş veya ev temizliği gibi hizmetler için yaptığı harcamalara ilişkin bilgi ve belge istiyor. Sigortalının, elinde fatura veya başka kanıt değerinde belge yoksa, el yazısıyla beyanda bulunarak, hangi hizmet karşılığında kime ne kadar para verdiğini bildirmesi gerekiyor.

EN İYİSİ, ARAYIP SORMAK
Techniker Krankenkasse (TK) ise başvuruları telefonla kabul ederken, sigortalıya yaptığı masrafların dökümünü bildirmesi için bir form gönderiyor. KKH adlı sigorta kuruluşu da ise, başvuru formunun telefonla arayıp talep edilmesi gerekiyor. DAK sigortası ise, her ne hikmetse, 125 Euro’ya ilişkin hiçbir kolaylık tanımıyor ve bu ek yardımı, ancak kayıtlı olan bir sağlık kuruluşunun sunduğu bakım hizmeti karşılığında, yine sadece hizmeti sunan sağlık kuruluşuna ödeme yapıyor. Üstelik bazı sigorta kuruluşları, söz konusu ek ödeneğe ilişkin kolay ödemeyi 30 Haziran’a kadar onaylarken, örneğin AOK, bu fırsattan 30 Eylül 2022 tarihine kadar yararlandırıyor üyelerine. Yani sevgili okurlarımız, burada 100’e yakın sigorta kuruluşundan temasa geçtiğimiz sadece bir kaçından aldığımız yanıtlar bile birbiriyle çelişkili. Siz siz olun, ailenizde bakım derecesi olan birileri varsa, onun adına 125 Euro’luk ek yardıma ilişkin kolaylığın nasıl ve ne şekilde hayata geçirildiğini, sağlık veya bakım sigortanızı bizzat arayıp öğrenmenizi ve buna göre başvurularınızı yapmanızı öneriyoruz.

DEVAM EDECEK: Alışverişleri kimler yapabiliyor? 30.09.2022’den sonra uygulama nasıl olacak?

-BUNU BİLİYOR MUSUNUZ?-

TEMMUZDA EMEKLİYE YÜZDE 6 ZAM YOLDA
Almanya’da ekonomik konjonktürde yaşanan olumlu gelişmeler nedeniyle 1 Temmuz’da yapılacak zamlar, özellikle emeklilerin yüzünü güldürecek. Alman Emeklilik Sigortası tarafından yapılan açıklamaya göre, ülkenin batı eyaletlerinde yaşayan emeklilere uygulanacak zam oranı yüzde 5.35 olarak belirlenirken, doğu eyaletlerde yaşayan emeklilerin aylıkları ise yüzde 6.12 oranında artacak. Yapılan hesaplamalara göre, örneğin 1.000 Euro tutarında aylık alan emekliye, batı eyaletlerinde yaşıyorsa 53.50 Euro zam alacak, doğuda yaşıyorsa emekli aylığı 61.20 Euro artacak.

EMEKLİLİK GÖSTERGELERİ DE ARTTI
Almanya’da ekonomi dünyasında yaşanan olumlu konjonktürel gelişmeler, emekli aylıkların hesaplanmasında baz alınan diğer göstergeleri de olumlu yönde etkiledi. Örneğin sigortalı çalışma hayatı boyunca kişinin Almanya’da ortalama gelir nispetinde hizmet cetveline işlenen emeklilik puanının, her bir puan karşılığındaki emeklilik göstergesinin de (Rentenwert) artmasına neden oldu. Örneğin Almanya’nın batı eyaletlerinde bu değer 34.19’dan 36.02 Euro’ya yükseltilirken, doğu eyaletlerinde ise 33.47 Euro’dan 35.52 Euro seviyesine çıkarıldı. Diğer bir ifadeyle çalışma hayatı boyunca 35 emeklilik puanı hesabına işlenen ve batıda yaşayan bir kişi, 1 Temmuz’dan itibaren aylığı 1.260 Euro’ya (35 x 36,02) yükselecek. Böylelikle, olumlu ekonomik gelişmelerden halihazırdaki emekliler yararlanmakla kalmayacak, gelecek yıllarda da emekli olacak kişilerin emekli aylıkları daha yüksek göstergeden hesaplanacak. Bu işin bir de ama’sı var....
DEVAM EDECEK: Yeni zamlarla emeklilerden kimler vergi mükellefi olacak?