Gönüllü çalışıyorsanız bunları bilmelisiniz

Siz de mi, boş zamanlarınızda başkaları için bir şeyler yapmak mı istiyorsunuz? Bu konuda Almanya’da türlü türlü seçenekler var. Ancak gönüllü çalışmaya başlamadan önce kişisel sigorta durumunuzu da dikkate almalısınız.

HAFTADA İKİ VEYA ÜÇ SAAT
İster gençlere antrenörlük, ister yaşlılara refakat ya da gönüllü itfaiyecilik olsun, Almanya’da gönüllülük faaliyeti açısından birçok alan ve seçenek var. Federal Alman hükümetinin verilerine göre, Almanya’da yaklaşık 29 milyon kişi boş zamanlarında başkaları için gönüllü olarak çalışıyor. Gönüllü çalışmanın güzel tarafı, her zaman tüm boş vaktinizi bu tür işlere ayırmak zorunda da değilsiniz. Neustrelitz’teki Alman Gönüllülük ve Katılım Vakfı Başkanı Jan Holze’nin verdiği bilgiye göre, Alman toplumundaki genel eğilim, haftada iki ila üç saati kapsayan bir gönüllülük çalışma yönünde.

BAZEN BİR VESİLE GEREKİYOR
Bazen insanların gönüllü işlere adım atması için bir vesile gerekiyor. Buna son örneklerden biri olarak Almanya’nın Bavyera, Baden-Württemberg ve Kuzey Ren Vestfalya gibi bazı eyaletlerinde yaşanan sel felaketlerini sayabilirim. Hatırlayacağınız gibi birçok kişi oldukça spontane bir şekilde, mağdurlara yardım eli uzatmak için felaket bölgelerine koştu. Gönül isterdi ki, bu yardımlar uzun vadeli bir gönüllülüğe dönüşsün.

BAZI ALANLARDA EKSİKLİK VAR
Yapılan diğer bir gözlem ise şu: Fazla zaman ve efor gerektiren, örneğin yönetim kurulu üyeliği, saymanlık, hakemlik gibi görevler, genellikle zor dolduruluyor. Gönüllülük Vakıf Başkanı Holze, bu alanda büyük bir eksikliğin olduğu hatırlatmasında bulunuyor. Bu tür gönüllü görevleri üstlenmeyi teşvik etmek amacıyla aralarında Alman Gönüllülük ve Katılım Vakfı’nın bulunduğu birçok kurum ve kuruluş bir dizi kampanyalar yürüttüğü hatırlatmak istiyorum. Gönüllü çalışmak isteyenlerin en çok merak ettiği sorulara ilişkin yanıtları bilginize sunuyorum:

BİLGİ NEREDEN ALINABİLİR?
Gönüllü olmak isteyip de hangi alanda çalışacağına karar veremeyenler ücretsiz olan danışmanlık hizmetinden yararlanabilir. Birçok şehirde bulunan gönüllülük ajansları ilk başvuru noktası olabilir. Dijital ortamda da birçok kaynak ve platformdan bilgi edinebilirsiniz. Örneğin “Alman Gönüllülük Akademisi” bu alanda ağlar ve ajanslar hakkında genel bir bakış sunuyor. Kuşkusuz en etkili yöntem yaşadığınız bölgedeki ilgili yerlerle doğrudan iletişim kurmaktır. Yani gönüllü çalışmak isteyen kişi önce ilgi alanlarını belirlemeli, ardından doğrudan temas kurmalı. Örneğin bir anaokuluna gidip çocuklara masal okumayı teklif edebilirsiniz.

SİGORTA ŞART MI?
Hangi tür gönüllü iş yaparsanız yapın, çalışma sırasında her zaman herhangi bir olay veya başınıza bir musibet gelebilir. Bu yüzden, işe başlamadan önce sigorta durumunun netleştirilmesi çok önemli. Genellikle gönüllüler için yasal kaza sigortası kapsamında ücretsiz bir güvence söz konusudur. Ayrıca çoğu eyalette, gönüllüler için kaza ve sorumluluk sigortası içeren bir toplu sigortalar mevcut. Kaza durumunda, tedavi ve rehabilitasyon masraflarını bu sigorta karşılar. Kalıcı sağlık sorunlarında ise maluliyet aylığı bağlanabilir. Ayrıca sorumluluk sigortası, diğer bir ifadeyle ‘Haftpflichtversicherung’ konusu da mutlaka netleştirilmeli. Birçok durumda “dernek sorumluluk sigortası” bulunur. Uzmanların size tavsiyesi, bu sigortanın olup olmadığını, işe başlamadan önce kesinlikle sorulmasıdır. Ayrıca özel sorumluluk sigortasının da bulunması, ek bir güvenlik açısından faydalıdır. Bunu, hatta eyalet tarafından toplu sigorta yapılmış olsa bile, yaptırmanızda fayda vardır. Bilindiği üzere, özel sorumluluk sigortaları çoğu zaman gönüllü işlerde doğabilecek zararı da karşılıyor.

PARA ALINIR MI?
Gönüllü işler için normal bir maaş verilmez. Ancak çoğu zaman bir tür masraf karşılığı (örneğin gönüllülük ödeneği ya da eğitici ödeneği) alınabilir. Belirli bir limite kadar bu ödemeler vergiden muaftır. Alman Vergi Yardım Dernekleri Birliği’nden (BVL) Jana Bauer’e göre, 2021 yılında eğitici ödeneği için sınır 3 bin Euro’dur. 2020 yılında bu sınır 2 bin 400 Euro idi. Eğitici ödeneğinden, vergi avantajı olan kuruluşlarda eğitimle ilgili görevler üstlenen kişiler faydalanabilir. Buna örneğin eğitmenler, antrenörler, çocuk gelişimi uzmanlarını sayabiliriz. Diğer tüm gönüllü işler için ise genelde “gönüllülük ödeneği” geçerlidir.

VERGİDEN MUAFİYET SINIRLARI NEDİR?
Jana Bauer, gönüllü işlerle ilgili vergi muafiyeti hakkında şu bilgiyi veriyor: “2021 yılı için gönüllülük ödeneği 840 Euro’ya, 2020 yılı için ise 720 Euro’ya kadar vergiden muaftır.” Ancak, gönüllülükten elde edilen gelirler yine de vergi beyannamesine dahil edilmelidir. Gönüllü işlerde elde edilen gelirin vergilendirilmesi konusunda geçerli olan genel kural şudur: Bu vergi muafiyetlerinden sadece gönüllü çalışma ek iş olarak yapılıyorsa faydalanılabilir. Bu da mutlak suretle kişinin, temel geçimini sağladığı bir ana işi olması gerektiği anlamına gelmez. Emekliler, öğrenciler ya da ev hanımları da gönüllü olarak çalışabilirler. Ancak bu çalışma haftada ortalama 13 saati geçmemeli.

İKİ ÖDENEK AYNI ANDA ALINABİLİR Mİ?
Temelde evet. Ancak bu durumda yapılan gönüllü işlerin farklı olması gerekir. Bauer bir örnek veriyor: Bir kadın doktor bir aşı merkezinde görev alıyor. Danışmanlık yapıyor ve bizzat aşı yapıyorsa, eğitici ödeneğinden faydalanabiliyor. Aynı zamanda bu kişi aşı merkezinin idari işlerinde de çalışıyorsa, gönüllülük ödeneğini de alabiliyor. Bu sayede 2021 yılında toplam 3 bin 840 Euro, 2020’de ise 3 bin 120 Euro vergi muafiyeti elde etmiş oluyor. Bu uygulama sadece pandemi dönemi olan 2020 ve 2021 yılları için geçerlidir.

BUNU BİLİYOR MUSUNUZ?

AMALGAM DOLGULAR NEDEN
2025’TEN İTİBAREN YASAKLANDI?
YILLARDIR dişlerde kullanılan amalgam dolgu maddesinin sağlık üzerindeki etkileri tartışılıyor. Avrupa Birliği tarafından alınan kararla birlikte amalgam diş dolgu maddesi olarak yasaklandı. Ancak yasağın nedeni doğrudan sağlıkla ilgili değil de, farklı bir maddeyle bağlantılı olduğunu biliyor musunuz. Bir sonraki yazımda, bunun nedenini açıklayacağım ve size diş hekimliği alanında uzmanların tavsiyeleri doğrultusunda alternatif dolguların ne olduğunu yazacağım.