Gişe canavarı yaratmanın püf noktaları

Hollywood’un 100 milyon dolarlık gişe devlerinin ardındaki ‘heyet çalışmasının’ bu kadar güçlü olduğu başka bir dönem yaşanmadı sanki… Artık dünya çapında mümkün olduğunca seyirci çekmenin peşindeki filmler, tam da bu yüzden takım çalışmasına ihtiyaç duyuyor. Yapımcılar, araştırmacılar ve pazarlamacılardan oluşan bu takımların kafalarındaki sorular ise belli: “Yeterince patlattık mı?”, “Ruslar Ryan Reynolds’dan hazzediyor mu?” The New York Times’tan Brooks Barnes, bu gişe canavarlarının nasıl yaratıldığını görmek için cafcaflı bir fikirle endüstriden insanlara başvurdu. ‘Kırmızı, Beyaz ve Kan’ adındaki kurmaca gişe devinde yok yok: Seksi araba hırsızları, sır sahibi bir ABD başkanı ve terörist bir komplo… Peki gişede tutar mı? Söz uzmanların…

Gişe devi bir film yapacaktık da!

ARAŞTIRMACI

Bir zamanlar Hollywood içgüdüyle yönetiliyordu. Hangi oyuncu hangi rol için uygun? Hollywood yıldız sisteminin yaratıcısı, 1930’ların efsane yapımcısı Louis B. Mayer ‘audition’lardan ya da oyuncuların önceki gişe performanslarından çok içgüdülerine güveniyordu. Bugün maliyeti 375 milyon doları bulan büyük yapımlar ise (‘Maskeli Süvari’ ya da ‘Çelik Adam’ gibi) bu istatistikleri daha çok önemsiyor. Algoritmalarla, Facebook datalarıyla donatılmış ve grup araştırmalarına dayalı sistem yeni bir Hollywood tarzını doğuruyor: Bu oyuncuyu oynat, bu aktörü oynatma, bu senaryoya para yatır, bunu yak gitsin. Danışman şirketi Screen Engine’in CEO’su Kevin Goetz’in
büyük stüdyolar için yaptığı ‘focus’ grup araştırmalarından çıkardığı sonuç şu: “Eğer herkese hitap etmeye çabalarsanız, hiç kimseye hitap edemezsiniz.” Oyuncu seçiminin
nasıl olması gerektiğinin cevabını verirken ise sözünü hiç sakınmayarak “Ryan Reynolds ve Mark Wahlberg güvenilir adaylar değil” diyor. “Neden 22 ya da 18 yaşındaki genç kadınlar bu ikisinden birini filmde başkan olarak görmek istesin ki? Tamam, gençler bu isimleri seviyor ama bu rolle özdeşleştirecekleri tipler değil. Belki genç bir Kennedy izlenimi verecek Bradley Cooper tercih edilebilir.” Bu konudaki daha iyi seçimlerin ise George Clooney, Denzel Washington ya da Ben Affleck olacağını belirtiyor.

YAPIMCI

 ‘Sleepless in Seattle’, ‘How to Lose a Guy in 10 Days’ ve Christpopher Nolan’ın vizyona girmesi beklenen ‘Interstellar’ı gibi filmlerin yapımcısı Lynda Obst “Size bazı kötü haberlerim var, parodi gerçektir” diyor. Tavsiyesi mi? “Kızlar eğer iyiyse erkek filmine giderler, fakat erkekler film eğer kızlara hitap ediyorsa o filme gitmezler. Diğer deyişle, eğer bir filmi herkesin izlemesi isteniyorsa -ki bu günlerde amaç bu- amacınızı erkekler üzerine kurmalısınız. Aşırı duygusal sahnelerden kaçının”.
Silahlı kavgaların daha fazla olması gerektiğini ve daha çekici silahlara ihtiyacımız olduğunu da belirten Obst, ABD başkanı yerine bir CIA ajanı koymamız gerektiği görüşünde. Zira “ABD başkanları, ‘bunlardan çok gördük’ hissine yol açabilir.” Tabii ki bu rol için büyük bir aktörün aklının çelinmesi de elzem. Misal Denzel Washington.

ULUSLARARASI PAZARLAMACI

Uluslararası kelimesi Hollywood sineması için tek bir ülke anlamına gelmeye başladı: Çin. Çünkü Çin şu anda geçen seneki 2.7 milyar dolarlık gişe hasılatıyla en büyük yabancı market. Bu oran 2011’den bu yana yüzde 36 artmış durumda. Son 10 yılın sonunda Kuzey Amerika’yı da geride bırakarak birinciliği alması beklenen Çin’in rakibi Kuzey Amerika’nın satışları ise 10.8 milyar dolar. Film yapımcıları için temel mesele Çin’deki sansürden geçmek, buna göre de Çin’in hiçbir zaman olumsuz biçimde gösterilmemesi gerekiyor. Relatively Media’nın dış satış sorumlusu Camelo Galano “Sadece bir ulusu ya da kültürü kötü adam yapmaktan daha zeki olmak gerek” diyor. Galano en son Nicholas Sparks’ın romanından uyarlama ‘Safe Haven’ filminde çalışmıştı. En önemli şeyin girişim olduğunu belirten Galano, uluslararası seyircilerin sıkılmaya daha meyilli ve daha alaycı olduğunu da belirtmeden geçmiyor.

STÜDYO YÖNETİCİSİ

Lionsgate Motion Picture Group (‘Açlık Oyunları’, ‘Alacakaranlık’) yöneticisi Erik Feig için filmimizin tür karmaşası değil de finali en büyük sorun. Yaz sezonu gişe devlerinin niye hep çatlaması, patlaması bol bir aksiyon sahnesiyle final yaptığını hiç merak ettiniz mi? Feig “Filminizin kulaktan kulağa yayılan bir hit olup olmayacağı tamamen son beş dakikasına bağlı” diyor. İnternet sağ olsun, olumsuz birkaç söz bir filmi tek bir gecede bitirebilir. İlk akla gelen örnek ‘After Earth’… Tabii ki tersi de geçerli. Örneğin Lionsgate yapımı gerilim filmi ‘Now You See Me’, Kuzey Amerika’da 100 milyon dolar gişe elde etti. Feig, düzgün yapıldığı sürece trajik bir sonun da internet kullanıcılarını tavlayacağı görüşünde. Araba hırsızlarının, kimse fark etmeden başkanın araç konvoyunu nasıl yöneteceği bizim için de soru işaretiydi. Feig’in konuyla ilgili tavsiyesi ise “İlla bir cevap vermeniz gerekmiyor. Ama soruyu kesinlikle sormanız lazım” oldu.

YAZAR

Geçen sene 624 milyon dolarlık bir gişe rakamına ulaşan ‘Siyah Giyen Adamlar 3’ün senaristi Ethan Cohen, “Filminizin bayağı bir gideri var; araba takip sahneleri, seks, aksiyon…” diyor. Tabii ki Cohen şaka yapıyordu. Cohen, bu noktaya kolay kolay gelmedi. “Yaz sezonu gişe devlerinde, sigorta olsun diye daha önce tutmuş ne kadar fikir varsa bir araya getirme yönünde bir eğilim oluyor. Hikâyenin bütününde bir anlam ifade etsin, etmesin… Eğer çok uçulduğu konusunda şüpheye düşerseniz de mümkün olduğunca patlama sahnesini bir araya getirin ki kimse olay örgüsündeki boşlukları fark etmesin.” Yaş sınırlandırmasının da bir filmin tutup tutmayacağı konusunda belirleyici olduğunu hatırlatan Cohen, ‘flashback’ seks sahnemizin sorun yaratabileceğini söylüyor. Cohen’e göre senaryomuzun bir stüdyodan alacağı olası tepki ise “Diyaloglar biraz kafa karıştırıcı. Patlama sahnelerini yeterince gürültülü çeksinler ki bu diyaloglar duyulmasın”.

PAZARLAMACI

Hangi filmin yeşil ışık alıp yapım aşamasına geleceği konusunda pazarlamacıların sesi gitgide daha çok çıkar oldu (Hatta öyle ki Universal’ın eski pazarlama şefi Adam Fogelson şimdi stüdyonun yönetim kurulu başkanı). Ayrıca pazarlama, sık sık gizleme ve yanlış yönlendirme gibi yöntemler içeren karanlık bir sanat da… Örneğin Paramount ‘Dünya Savaşı Z’nin ‘aile zombi filmi’ olduğu algısını yaratmak için işi piyasaya peluş bir oyuncak sürmeye kadar vardırdı. Bizim ‘Kırmızı, Beyaz ve Kan’ımıza gelince… Metro-Goldwyn-Mayer’in pazarlamacısı Mike Vollman, fragmanlar ve televizyon reklamları için yeterince malzememiz olmadığı görüşünde. “Göze ziyafet çekecek erkekler olmalı ve o erkek oyuncular da televizyon kampanyasında en az bir kere üstsüz görülmeli” diyor. “Sadece erkek seks bombası değil. Seyirciye bu filmin sadece araba takip sahnelerinden, patlamalardan oluşmadığını gösterecek şakacı bir tavrınız da olmalı. Yalnız bu takip ve patlama sahnelerinin önemsiz olduğunu göstermez tabii ki.” Hispaniklerin, diğer bütün etnik gruplardan daha çok sinemaya gittiğini hatırlatan Vollman araya birkaç İspanyolca cümle sıkıştırmanın zararı olmadığını da sözlerine ekliyor.