Biz de eşitlik istiyoruz
Güncelleme Tarihi:
Bu hafta ortasında, 23 Şubat’ta Almanya’da yapılan erken genel seçimlerde, Alman Anayasası’nın 3’üncü maddesinde “eşitlik” ilkesi büyük harflerle yazılı olduğu halde, Federal Meclis’e erkeklerden çok daha az kadın ve ‘bio Almanlar’a göre çok daha az oranda göçmen kökenli milletvekilinin girdiğini içeren “Seçildiler ama milletvekili olamadılar” başlıklı eleştirisel bir yazı yazmıştım.
“Eleştirinizde çok haklısınız. Ama ya Türkiye’de bize yıllardır verilmeyen ‘seçilme hakkımıza’ ne demeli? Biz yıllardır ‘Yurtdışı Seçim Bölgesi’ oluşturulmasını istiyoruz, ama nedense politikacılarımız da partilerin sorumluları da kulak asmıyor” diyerek serzenişte bulundular.
Hem de haklı olarak.
Bu konuda da yıllardır yazıp çiziyorum.
Evet...
Resmi verilere göre 6.5 milyona yakını Avrupa’da olmak üzere yurt dışında 7.5 milyon civarında Türk yaşamaktadır.
Yurt dışında yaşayan Türklere Türkiye’deki seçimlere pasif ve aktif olarak katılma, yani hem oy kullanma hem de seçilme hakkı verilmesi yıllardır gündemdedir.
*
Yurt dışı Türkler, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda 23 Temmuz 1995 tarihinde yapılan bir değişiklikle Türkiye’deki seçimlerde oy kullanma hakkını resmen kazandı.
Ancak çeşitli bahanelerle pratikte uygulanmaya konulmadığı için bizlerin bu Anayasal hakkı yıllarca “sadece kağıt üzerinde” kaldı.
Sadece gümrük kapılarında oy kullanma imkanı sağlandı.
Yani, TC Anayasası yıllarca ihlal edildi.
Hem de göz göre göre...
2008 yılında yeni bir düzenleme yapılarak yurt dışında yaşayan Türklere bulundukları ülkelerde kurulacak sandıklarda veya mektupla oy kullanabilmeleri yolu açıldı.
Ancak Anayasa Mahkemesi, aile üyelerinin ve sosyal çevrelerin etkileyebileceği gerekçesiyle mektupla oy kullanmayı iptal etti.
Yurt dışındaki Türkler ilk kez 2014 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bulundukları ülkelerdeki Türkiye’nin diplomatik temsilciliklerinde kurulan sandıklarda oy kullandı.
2015 yılında yapılan milletvekili seçimlerinde de öyle.
Hatta 2015 yılındaki TBMM seçimleri öncesi Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) de, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) de “Yurtdışı Seçim Bölgesi - Çevresi” oluşturulması sözü verdi.
AK Parti’nin teklifinde yurt dışı Türkler için 15 kişilik bir milletvekili kontenjanı yer aldı.
CHP’nin planında da 30 kişilik “yurt dışı kontenjanı” vardı.
Ama bunlar gerçekleşmedi...
Aslında bunun hayata geçirilmesi için dünyayı yeniden keşfetmeye gerek yoktur.
*
Yurt dışında yaşayan insanlarıyla bağlarını korumak, onların dillerine, kültürlerine sahip çıkmalarını güçlendirmek için Fransa, İtalya, Hırvatistan, Cezayir, Portekiz, Mozambik, Ekvator, Kolombiya, Tunus, Makedonya, Dominik Cumhuriyeti ve Romanya’nın yanı sıra daha birçok ülke, yurt dışında yaşayan vatandaşlarına hem seçme hem de seçilme hakkını çoktan hayata geçirmiştir.
Portekiz 1976 yılında “Yurt dışı Seçim Bölgesi” oluşturmuş ve 4 milletvekili kontenjanı ayırmıştır.
Yurt dışında yaşayan Fransızlar için Ulusal Meclis’te 11, Senato’da 12 kişilik kontenjan ayrılmıştır.
Yurt dışında yaşayan İtalyanlar, İtalya Parlamentosu’nda 12 milletvekili ve Senatosu’nda da 6 senatörle temsil edilmektedir.
Tunus Parlamentosu’nda yurt dışındaki Tunuslular için 18 kişilik kontenjan ayrılmaktadır.
1991 yılında bağımsızlığını ilan eden Hırvatistan Parlamentosu’nda da yurt dışındaki Hırvatları 12 milletvekili temsil etmektedir.
*
Evet...
Yüksek Seçim Kurulu’nun verilerine göre 3 milyon 418 bini yurt dışında olmak üzere Türkiye’deki seçimlerde 64 milyon 113 bin civarında kişi oy kullanma hakkına sahiptir.
İşte bu insanlarımızın TBMM’de temsil edilmelerini istemelerinden daha doğal bir şey olamaz.
Evet...
Yurt dışında yaşayan Türkler, kendilerini TBMM’de temsil edecek, sorunlarını ve beklentilerini dile getirecek kendilerinden milletvekili seçip gönderebilmek için “Yurtdışı Seçim Bölgesi -Çevresi” oluşturulmasını istiyor.
Yurt dışında yaşayan Türkler T.C Anayasası’nın 10’uncu maddesinde “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür” denildiğini hatırlatarak “Biz de eşitlik istiyoruz” diyor.