Antalya'da ceketler atılınca

Ertuğrul ÖZKÖK

‘‘Demirel'e bile ceketini çıkarttıran bir samimiyet...’’ önceki gün Antalya'da başlayan Türk-Rumen-Bulgar cumhurbaşkanları zirvesini en iyi özetleyen cüme bu olabilir.

Zirveyi izleyen herkesin gözlemi şu:

Üç cumhurbaşkanı arasında, devlet sınırlarını sıfıra indiren müthiş bir samimiyet vardı.

BİR DE ATİNA

Zirveyi izleyen Hürriyet muhabiri Şükrü Küçükşahin, ‘‘Bu samimiyetin yüzde 25'i Türk ve Yunan cumhurbaşkanları arasında olsaydı, mesele kalmazdı’’ diyor.

Antalya'nın güzel sıcağında önce Romanya Cumhurbaşkanı Costantinescu ceketini atıyor.

Arkasından Bulgaristan'ın sempatik Cumhurbaşkanı Stoyanov ceketini çıkarıyor.

Sonunda Cumhurbaşkanı Demirel de ceketini çıkarınca, üç cumhurbaşkanı arasında, gelecek açısından son derece önemli bir görüşme iklimi yaratılıyor.

Antalya'daki zirve, Türk dış politikasında bir süredir iyice belirginlik kazanan yeni bir trendin önemli adımlarından birisi.

Doğu ve Batı'daki komşularla ilişkileri düzeltmek.

Türkiye, geçen yıl neredeyse komşularının yüzde 80'i ile kanlı bıçaklı bir ülke görünümündeydi.

Şimdi bu politika değişiyor.

Bu konuda Cumhurbaşkanı Demirel ile Başbakan Yılmaz arasında kesin bir görüş beraberliği var.

Antalya'daki zirveden sonra bu ay sonunda bu defa Batı'daki iki komşunun cumhurbaşkanları ile biraraya geliniyor.

BALKAN NATO'SU

Gürcistan Devlet Başkanı Şevardnadze ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Derince Barajı'nın töreni için Türkiye'ye gelecek.

Antalya'daki ceketsiz zirvede perde arkasında ilginç bir çekişme yaşandı.

Türkiye ve komşuları, bir tür Balkan NATO'su olarak kabul edilebilecek bir barış gücü üzerinde çalışıyorlar.

Bu güç, bir tugay büyüklüğünde olacak.

Bu konuda epey mesafe de alındı. Türkiye bu gücün merkez karargâhının Edirne'de olmasını istiyor.

Aslında bu konuda zımni bir anlaşmaya da varılmıştı.

Ancak son gün, Bulgaristan Cumhurbaşkanı bunun Filibe'ye alınmasını istedi. Romanya Cumhurbaşkanı da bu tezi destekleyince, Türkiye'nin biraz canı sıkıldı.

Çünkü Edirne gerek altyapısı, gerek teknolojik donanımı itibariyle böyle bir yerleşime daha müsait.

Ayrıca Türk ordusunun ulaştığı yüksek teknik düzey de buna yardımcı olabilecekti.

EDİRNE-FİLİBE

Nitekim aynı gün Bükreş'te teknik düzeyde yapılan toplantıda görüşülen dosyayı Türk Silahlı Kuvvetleri hazırlamıştı.

Yine de önemli değil.

Önemli olan konsept ve Balkan ülkelerinin giderek kritikleşen bölgenin sorumluluğunu üstlenme iradelerinin oluşması.

Bence bunlardan da önemlisi, Balkan ülkeleri liderleri arasında giderek arkadaşlığa varan yeni ilişki biçimlerinin oluşması.

Başbakan Yılmaz, Bulgaristan Başbakanı ile çok iyi arkadaş. Öylesine arkadaş ki, zaman zaman İstanbul veya bir Bulgar şehrinde gizlice bir araya gelip yemek yiyorlar.

Keza Demirel'in bölge cumhurbaşkanlarının bir bölümü ile neredeyse ağabey-kardeş ilişkisini kurması da gelecek açısından olumlu işaretler.

Gürcistan'la ilişkiler, Batum Havaalanı'nın ortak kullanılmasına kadar gitmiş durumda.

SIRA ÖTEKİLERDE

Bundan kim yararlı çıkacak? Elbette bütün ülkeler.

Umarım bu ilişkiler İran, Suriye ve Yunanistan'ı da etkiler ve bu yüzyıldaki bütün büyük savaşların çıkmasına neden olan bu bölgeye huzur ve istikrar gelir.

Antalya'daki ceketsiz zirve, işte bu yüzden bana çok umut verdi.

---