‘Yüzyılın 100 Şairi’ soruşturması üzerine

“Notos’un geleneksel yıllık soruşturmalarının on beşincisinin sonuçları belli oldu. Bu yılki konumuz: ‘Yüzyılın 100 Şairi’.

Şiirin edebiyat içindeki yerini hiçbir edebiyatçı tartışmaz. Şiir her zaman doruk noktasındadır. Hem bütün sanatların anası sayılır hem de olağanüstü soyutlama yetisiyle yaratıcılığın sınırlarını kaldırır.

Notos’un ‘Yüzyılın 100 Şairi’ soruşturmasında ortaya çıkan 100 şairin 53’ü dünya edebiyatlarından, 47’si bizim edebiyatımızdan. Bu sonuç elbette dünya şiirinin yarıya yakınını bizim şairlerimizin temsil ettiğini göstermiyor. Bunu hiç kimse düşünmez ama seçim yapılırken önce bizim edebiyatımızın şairleri geliyor akla, sonra dünya şairleri.

Bunun nedeni yeterince şiir okumamak mı, dil sorununun aşılamaması mı, merak eksikliği mi... Bunların tümünün de etkisi olmalı...”

Soruşturmanın 365 seçicisinin de adı yer alıyor.

Listedeki ilk 20 şair şöyle sıralanıyor:

Nâzım Hikmet Ran

Pablo Neruda

Turgut Uyar

Gülten Akın

Edip Cansever

Cemal Süreya

Rainer Maria Rilke

Furuğ Ferruhzad

Orhan Veli Kanık

Federico Garcia Lorca

T.S. Eliot

Louis Aragon

Sylvia Plath

Behçet Necatigil

Vladimir Mayakovski

Yahya Kemal Beyatlı

Attilâ İlhan

Fazıl Hüsnü Dağlarca

Ahmed Arif

Ezra Pound

LİSTEDE EKSİK GÖRDÜKLERİM

SEÇİLENLERİ okuduğumda bazı adların eksikliğini hissettim.

Kişisel bir antoloji yapsaydım onları dışarıda bırakmazdım.

Bu duruma göre, 1940 Toplumcu Gerçekçi Kuşağı ihmal edilmiş.

Şükran Kurdakul

A. Kadir

Enver Gökçe

Celâl Sılay

Ercüment Behzat Lav

Niyazi Akıncıoğlu

İlhami Bekir Tez

Cahit Zarifoğlu

Cahit Irgat

Arif Damar

Ümit Yaşar Oğuzcan

Faruk Nafiz Çamlıbel

Bunlar, listeye bakarken hemen anımsadıklarım, unuttuklarım hiç kuşkusuz vardır.

Yabancı şairlere gelince bence eklenmesi gerekenler:

Apollinaire

Verlaine

Valery

Rimbaud

Ungaretti

Yabancı şairlerin sevilmesinde, çevirmenlerin rolünü, önemini vurgulamak istiyorum.

Yukarıda adlarını saydığım bazı yabancı şairlerin, Türk şairlerini de etkilediği kaale alınmalı.

Merak ediyorum, yalnız okurlar değil şairler de bu listede yer alanların bazılarını yeniden okuyacaklar mı ya da şimdiye kadar es geçtikleri adları okuyacaklar mı? Böyle soruşturmaların pratik bir yanı vardır, kütüphane kurulabilir.

Bu listelere baktığımda bir başka soruşturma aklıma geliyor, Divan Edebiyatı’ndan sevdiklerini sorsak.

DERGİDE ŞİİR ÜZERİNE YAZILAR

Yüzyılın Şiirinde Bazı Kilometre Taşları – Yenilikçi Çıkışlar Tartışmalar - Bâki Ayhan T.

Yirminci Yüzyılın Sonundan Sonra Yirminci Yüzyılın Şiiri - Yücel Kayıran.

Oktay Rifat’ın Bavulu - Haydar Ergülen.

Üzüldüğün Şeye Bak! - Gonca Özmen.

Larkın, Holub, Amihay - Roni Marguiles.

*

ŞİİR ve şair üzerine düşündürecek bir seçme.

*

NOTOS 85. İki Aylık Edebiyat Dergisi, Mart–Nisan 2021.