Evden çıkmamak hastalık mıdır?

Son zamanlarda birden çok anne babanın telefonla, mail yoluyla ya da gelip danışarak yardım istedikleri bir konuyu ele almak istiyorum. “Çocuğum evden çıkmıyor”, “ Hiçbir yere gitmiyor, bütün gün evde oturuyor.” 

Birçok anne babanın “Benim çocuğum da evden çıkmıyor, başını bilgisayardan kaldırmıyor, arkadaşlarıyla bir araya gelmiyor, biz de zorlanıyoruz” diyeceklerini biliyorum. Ancak benim burada bahsettiğim çok daha genel anlamda evden çıkmamak. Hatta evden hiç çıkmamak… Aylarca evden çıkmayan, markete bile gitmeyen gençler hatta erişkinler…

Evden dışarı çıkmamanın kendisi bir hastalık olmayıp bir hastalığın parçası olarak karşımıza çıkmaktadır. Panik bozuklukta, takıntı adını verdiğimiz obsesyonlarda, depresyon ve şizofrenide hastalar evden dışarı çıkmak istemezler, hatta hastalığın şiddetine bağlı olarak bir yere gitmezler. Panik bozuklukta “Dışarı çıkarsam bayılır düşerim, bana kimse yardım edemez” kaygısıyla; takıntılarda “Dışardan mikrop kaparım, hiç olmazsa evde güvendeyim” diye düşünerek; depresyonda mutsuz olup, kimseyi görmek istemediği ve hiçbir şey yapmak istemediği için; şizofrenide ise toplumdan uzaklaşıp içine kapandığı için evden dışarı çıkmak istemezler.

Evden çıkmamak kişiyi toplumdan soyutladığı ve tedavisini zorlaştırdığı için hastalığın tedavisini engelleyen bir durum olup bu durumun ortadan kaldırılması ve hastaların evden dışarı çıkabilir hale gelmesi gerekir. Çoğu zaman aileler ikna edemedikleri için çaresiz halde doktora başvurmakta ve ne yaparlarsa yapsınlar evden çıkaramadıklarını söylemektedirler. Hatta bu durumdaki kişiler ağır hasta olup doktora gitmeleri gerektiği halde doktora gitmek istememekte ve tedaviyi reddedebilmektedir. Bu durumlarda yapılması gereken temel iş psikiyatrist ile bağlantı kurmak, hastayı doktora götürmeye çalışmak, götüremiyorsa psikiyatristi eve gelip hastayı evde görmeye ikna etmek onu da yapamıyorlarsa belli bir süre tadı tuzu olmayan ve içildiğinde anlaşılamayan ilaçlar kullanarak (mutlaka psikiyatriste danışılarak ve onun kontrolünde ) onu evde çıkabilir hale getirmektir. Bu durum ihmal edilirse kronikleşmekte ve hastaları evden çıkarmak iyice zor hale gelmektedir. İhmal etmemekte fayda var.