Pandemi sürecinde çocuklar okula nasıl hazırlanmalı, aileler ne yapmalı?

Pandemi kararı ile okullara ara verildiğinde, öğretmenlerin çevrimiçi eğitimlere devam edip etmediği, her öğrencinin derslere katılıp katılmadığı, özel okullar ve devlet okulları arasındaki eşitsizlikler, çocukların gelişim ve öğrenim süreçlerinde edinmeleri gereken kazanımlara sahip olup olamadıkları gibi birçok konu ve soru işaretleri ile dönemi bitirmişken, yeni eğitim ve öğretim yılının gelmesi ile birlikte ailelerin tedirgin duygu durumlarına bir de belirsizlik eklendi.

Yıllardır dünya genelinde çalışılan, zaman zaman ülkemizde de denenen ancak pandemi süreci ile birlikte gündeme hiç düşmemek üzere gelen blended-learning (harmanlanmış) eğitim modeli ile hibrit eğitime geçiş planı bizleri yeni ve belki de kalıcı bir eğitim dünyasına sürüklüyor.

“Okul” kavramına bakışımıza yeni bir boyut kazandıran bu sistem, kalabalık sınıflarda öğretmeninin ensesini izleyerek ders anlamaya çalışan çocukların yaşadıklarına ve eğitimin dört duvardan ibaret olması gerektiği inancına doğal başkaldırı niteliğindedir.

Değişen bu durum, özellikle alfa nesli çocukların, öğrenme süreçlerindeki sorumluluklarına bireysellik katmaktadır. Artık her çocuk kişisel öğreniminden ve disiplininden büyük ölçüde sorumlu olacakken, bizlerin de bu konuda aile ile nasıl iş birliği yapacağımıza dair daha fazla kafa yormamız gerekmektedir.

Okulların bunca zaman kapalı kalması, çocuklar için ciddi öğrenme kayıplarına, öz disiplin sorunlarının oluşmasına, gittikçe artan sosyal medya kullanımına ve işlevsiz oyunlarla daha fazla vakit geçirmek gibi birçok istendik olmayan durumlara sebebiyet vermiştir. Ailelerin ve öğrencilerin büyük bir kısmında akademik anlamda ev çalışmaları durmuş, çocukların, konsol oyunları ve internet kullanımları bazı ailelerde kontrolden çıkmış durumda. Bu durum yanında uyku ve beslenme düzenindeki negatif değişimleri de beraberinde getirmiştir.

Özel okullar ve devlet okulları arasındaki süreci yönetme ve öğrenci kazanımlarına göz attığımızda ne yazık ki eşitsiz dağılımı görmekteyiz. Madalyonun korkutan yüzü ise, çocuklarda akademik olarak atılamayan bazı temellerin, başarısızlık olarak dönüp dönmeyeceği değil, başarısızlık korkusunun bir ömür boyu kalıcı olup olmamasıdır.

Uzun süren okul boşluğu ile anaokulu ve ilkokulun ilk yıllarındaki çocukların, sosyal, duygusal ve benlik gelişimleri de zarar görmektedir. Hibrit eğitim, bu çocukların, sosyal etkileşim, iletişim, grup içinde davranışlar, duygusal beceriler, farklı bakış açılarına sahip olabilme, sorgulama, sorumluluk alabilme gibi yetkinliklerine de bir nebze olsun katkı sağlayacaktır.

Yayınlanan bir derlemeye göre, karantinada kalan çocukların ve ailelerinin travma sonrası stres düzeylerinin, karantinaya alınmamış olanlardan dört kat fazla olduğu tespit edilmiştir. Okul süreci boyunca çocuklar ile düzenli görüşmeler yapan, gelişimlerini yakından takip ederek aileler ile sürekli iş birliği içerisinde hareket eden okul rehberlik ve psikolojik destek biriminin, okullar açıldıktan sonraki eylem planı, gündemimize almamız gereken en önemli detaylardan bir tanesidir.

All-remote learning (Tamamen uzaktan eğitim) planından ziyade, hibrit eğitim sürecine hazırlıklık yaparken aileler neler yapmalılar?

- Çocuklarınızın gideceği okullarda konuya dair “eylem planı” olup olmadığını sorun. Eskiye dair nelerin farklı olacağını, hangi durumlarda neler yapılacağını, kimlerle iletişim kurulacağı gibi durumlar hakkında bilgi alabilmek için web sitelerinde gerekli paylaşımların olup olmadığını kontrol edin. Eğer yoksa bir anne ve baba olarak bu konuda ısrar etmekten çekinmeyin.

- Okul rehber öğretmeninizden, sizler için hazırlanmış, konuya ilişkin bilgilendirme yazısı mutlaka isteyin. 

- Çocukların model alarak öğrendiklerini tekrar hatırlatmak isterim, maske kullanımınıza, hijyen kurallarına ve diğer insanlarla olan mesafenize son derece önem gösterin. Çocuklarınız sizden ayrı kaldığı sürece, sizden gördüklerini uygulayacaktır.

- Hala planlama sürecinde olan yeni eğitim sistemi kesinleşinceye kadar çocuklarınıza net ve kesin bilgilerle konuşmayın.

- Eğer çocuğunuz ilk kez okula gidecekse ve önceden maske kullanmadıysa, kalabalık ortamlardan uzak duracak biçimde ve kısa süreli dışarı çıkararak maskeye alışmasını sağlayabilirsiniz.

- Okullar açılmadan önce arkadaşları ile görüntülü sohbet etmesini sağlayarak sürece hazırlık yapabilirsiniz.

- Hibrit eğitim modeli hayatımıza girdiği andan itibaren ailelere en az çocuklar kadar akademik sorumluluk düşecektir. Bu gibi durumlarda gerekirse destek alın.

- Hepimiz alışık olmadığımız bu yaşam biçimine karşı direnç gösterme eğiliminde bulunabiliriz. Sabırlı, soğukkanlı ve hoşgörülü tutumunuzu elden bırakmayın. Bazı çocuklar için bu süreç sancılı geçebilir, hazırlıklı olmanızda fayda var.

- Süreci yönetmek adına destek almak isteyebilirsiniz, bu anlarda okul rehberlik biriminizle iletişime geçin. Gerekli gördüğünüz durumlarda ise hem kendinize hem de çocuğunuza dışarıdan mentörlük hizmeti de sağlayabilirsiniz.