Beta mikrobu salgını bitmiyor

Yaza girdiğimiz bugünlerde hala boğazı kızarmış, bademcikleri beyaz iltihaplarla kaplı çocuklar ile sıkça karşılaşmaktayız. Okullar velilere beta salgını olduğunu bildiren yazılar gönderiyor. Kızıl vakaları olduğunu duyuyoruz.

NEDİR BU BETA?

Halk arasında kısaca “beta” olarak bilinen mikrop, A grubu beta-hemolitik streptekok bakterisidir. Bademcik iltihabı ve farenjitin en sık nedenidir. Orta kulak iltihabı, zatürree, cilt, lenf, kalp dolaşım sistemi iltihapları da yapabilir.

BETA BELİRTİLERİ NEDİR?

A grubu beta-hemolitik streptekok enfeksiyonları aniden başlayan başağrısı, karın ağrısı, yutma güçlüğü, boğazda kırmızılık, boyundaki bezelerde şişlik, ateş, aşırı halsizlik belirtileri gösterebilir.

KIZIL NEDEN OLUR?

Kızıl hastalığının da etkeni beta-hemolitik streptekokdur. Sıklığı azalmış bile olsa, ani salgınlara neden olmaktadır. Ciltte sanki kırmızı mürekkep dökülmüş gibi döküntü yapar. Mikrobun hem boğazda ,hem ciltte belirtileri olması halidir. Kuluçka devri 2-5 gün arasındadır.

TEDAVİ NASIL YAPILIR?

Penisilin grubu antibiyotikler tedavide ilk seçenektir. Penicillin alerjisi olanlarda eritromisin önerilmektedir. Penisiline direnç nedeniyle cevap vermeyen hastalarda sefalosporin, azitromisin tercih edilebilir.

KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?

A grubu beta-hemolitik streptekok enfeksiyonlarında antibiyotik tedavisinin ana amacı romatizmal ateş, bademcik çevresi apsesi, çene kemiği iltihabı ve boyun lenf bezi iltihabı gibi komplikasyonların engellenmesidir.

Cilt veya yumuşak dokudan giren bakterinin (et yiyen bakteri streptekok) toksik şok sendromuna neden olması giderek artan endişe nedenidir. Ancak bu enfeksiyon boğaz enfeksiyonun komplikasyonu değildir, bu hastalıkta bakteri doğrudan ciltten girer.

ROMATİZMAL ATEŞ NEDİR?

Romatizmal ateş iyi tedavi edilmemiş veya varlığı farkedilmemiş A grubu beta-hemolitik streptekok enfeksiyonu komplikasyonudur. En sık 5-15 yaş grubunda görülür. Eklem, böbrek, kalp ve sinir sistemini etkileyebilir. Kalp kapaklarını hasara uğratarak kalp yetmezliğine neden olur. Belirtileri ateş , ağrılı,şiş, kızarık eklemler , cilt altında yumrular, göğüs ağrısı, kalpte üfürüm, yorgunluk, ciltte kırmızı döküntü, istemsiz hareketler ( korea) dir. Belirtiler boğaz enfeksiyonundan 2-3 hafta sonra ortaya çıkar. Vücudun bağışıklık sisteminin kendi dokusuna zarar verdiği bir iltihaplanmadır. Gelişmiş ülkelerde artık pek görülmemektedir.

NASIL ÖNLEYELİM?

A grubu beta-hemolitik streptekok bir bakteridir ve aşısı yoktur. Bir kez geçirmek ile bağışıklık kazanılmaz,bir çocuk arka arkaya geçirilebilir.

Bazı kişiler hastalık belirtileri göstermeden taşıyıcı olabilirler ve çok sayıda kişiye farkında olmadan mikrobu bulaştırabilirler.
Hastalık belirtisi taşıyan kişilerin mikrobun cinsini bilmeden grip olduklarını sanarak okul ve işyerlerine devamı, salgınlara neden olmaktadır.

Anne ve babalar, çocukları ateşli ve boğazı ağrıyorsa okula göndermemeli, hekime başvurmalıdırlar. Çocuklarına sık el yıkamayı, öksürüken ağzı kapamayı ve hastayken arkadaşlarına sarılmamayı öğretmelidirler.

Eğitim kurumları yöneticileri ilk vakanın tanısından sonra bütün velileri uyarmalı ve benzer belirtisi olan çocukları okula kabul etmemelidirler. Belli aralıklarla personele ve çocuklara boğaz kültürü taraması yapılmalıdır.

Hep birlikte el ele vererek gelişmiş ülkelerde artık görülmeyen bu mikrobun kökünü ülkemizde de kazımalıyız.