Algı tipinizi biliyor musunuz?

Genelde tek bir algı tipine sahip olunsa da bazı kişilerde birden fazla algı tipi bir arada görülebilir. Ancak yine de bunlardan biri daha baskın çıkar. Size düşen şey, bu makaleyi okuyarak; baskın olan algı tipinizi bulmak ve elde edeceğiniz farkındalık eşliğinde, çalışmalarınıza yöntem belirlemek. 

- Görsel algı tipi

Çizim kabiliyetiniz iyidir. Resim yapmayı seversiniz. Yaşanan şeyler aklınızda görüntüleriyle beraber kalır. Onları anlatırken sanki görüyormuş gibi olursunuz. Karşınızdaki kişi konuşurken daha çok ağzına bakmayı tercih edersiniz. Uzun süredir görmediğiniz insanların bile yüzlerini hatırlamakta zorlanmazsınız. Gittiğiniz yerleri tüm detaylarıyla anımsayabilirsiniz, yol ve yön bulma konusunda oldukça başarılısınızdır. Kitap ve defterlerinizin kırışmasına tahammül edemezsiniz, hatta bu konuda takıntılı olduğunuz düşünülebilir. Not almayı alışkanlık haline getirmişsinizdir. Yazı yazarken renkli kalemler kullanmayı seversiniz. Her zaman plan yapmayı ve disiplinli olmayı tercih edersiniz. Okuduğunuz bir metinde yazım hatalarını bulmakta ustasınızdır. Hayal gücünüz yüksektir ve sanata ilginiz vardır. Grafik tasarımcı, ressam, editör, bilim insanı, mühendis ve reklamcı olma ihtimaliniz yüksektir. Pablo Picasso ve Galileo Galilei görsel algı tipine sahip ünlüler arasındadır. 

Görsel algı tipiniz baskınsa; resmederek, şemalar çizerek daha etkin şekilde öğrenirsiniz. Çünkü öğrenmek için zihninizde canlandırma yapmaya ihtiyaç duyarsınız. Görsel uyarıcılardan, görsel araçlardan faydalanabilirsiniz. Çalışmanız gereken konunun, size biri tarafından anlatılmasını veya okunmasını tercih etmeyin, kendiniz okuduğunuzda daha iyi anlarsınız. Çalışma ortamınızda düzen sağlayın, karışıklık sizi rahatsız eder. Kalabalık ortamlardaki hareketlilik odağınızın çabucak dağılmasına sebep olur. Kafe, kütüphane gibi yerlerde veya arkadaşlarınızla takım halinde çalışmak yerine, evinizde ve mümkünse tek başınıza çalışın.

- İşitsel algı tipi

Yabancı dil öğrenme yeteneğiniz birçok insana göre daha kuvvetlidir. Seslere olan hassasiyetiniz sebebiyle, iniş çıkış olmaksızın tek bir tonlama tutturarak konuşan insanlardan hoşlanmazsınız. Kendinizi sıklıkla, konuşan kişiye kulağını çevirmiş halde bulabilirsiniz. Müziğe duyarlısınızdır. Müzik aleti çalmayı diğer insanlara nazaran daha rahat öğrenebilirsiniz. Şarkıları kolay ezberlersiniz. Sesli düşündüğünüzde, sorunlara daha kolay çözüm bulacağınıza dair bir inancınız vardır. Bu sebeple, bir şeyi hatırlamaya çalıştığınızda sesli düşünmeyi tercih edersiniz. Münazara etme becerileriniz gelişmiştir. Sosyalsinizdir ve insanlarla çok rahat iletişime geçebilirsiniz. Hislerinizi açıklarken veya topluluk önünde konuşurken rahat davranırsınız. Kelime dağarcığınız geniştir. Siyasetçi, psikolog, şarkıcı, besteci, tiyatrocu ve öğretmen olma ihtimaliniz yüksektir. Mahatma Gandi ve Johann Sebastian Bach işitsel algı tipine sahip ünlüler arasındadır.

İşitsel algı tipiniz baskınsa; sesli okuma yaptığınızda ve okuduklarınızı anlattığınızda, bilgiler zihninizde daha kolay yer eder. Çünkü sesli olarak iletilen bilgileri hafızanızda tutmak sizin için daha uygundur. Dinleyerek ve konuşarak öğrenmeyi tercih edin. Sesli kitap uygulamaları sizin için diğer insanlara göre çok daha verimli olur. Açık ofis düzenindeki çalışma ortamından son derece rahatsızlık duyarsınız. Çalıştığınız ortamdaki seslerden bariz şekilde etkilenirsiniz ve odağınız dağılır. Bu sebeple, çalışırken sessiz ve sakin bir ortam arayışında olun.

- Dokunsal algı tipi

El becerileriniz gelişmiştir. Atletizm alanında diğer insanlara göre daha başarılı olabilirsiniz. Hareketli bir yapıya sahipsinizdir ve oturduğunuz yerde uzun süre kalmakta güçlük yaşarsınız. Bu sebeple okul hayatınızda sıkıntı yaşamış olabilirsiniz. Plan yapmaktan hoşlanmazsınız. Yavaş konuşursunuz ve hızlı konuşan insanlardan hoşlanmazsınız. Konuşurken fazlasıyla el kol hareketi yapar, mimiklerinizi çok sık kullanırsınız. Dokunmak ve dokunulmaktan rahatsızlık duymazsınız. İnsanlara dokunarak temas kurmaya çalışırsınız. Genelde sabırsız tutumlar sergilersiniz ve dikkatinizi belli bir konu üzerinde yoğunlaştırmakta çoğunlukla güçlük çekersiniz. Beden eğitimi öğretmeni, yüzme eğitmeni, cerrah, dansçı, mimar, mühendis, heykeltıraş ve marangoz olma ihtimaliniz yüksektir. Mimar Sinan ve Naim Süleymanoğlu dokunsal algı tipine sahip ünlüler arasındadır.

Dokunsal algı tipiniz baskınsa; yaşayarak öğrenmek, dokunmak ve hissetmek verim sağlamanız için her zaman ön planda olmalıdır. Hareket halindeyken daha iyi odaklanacağınızdan dolayı, önemli kararlar almadan önce yürüyüş yapmayı deneyin. Ortamdaki dağınıklık sizi rahatsız etmez, hatta onları görmezsiniz bile. Bu yönünüzle görsel algı tipindeki biriyle çatışma yaşayabilirsiniz. Biri sizin çalışma ortamınızı düzenlediğinde her ne kadar daha düzgün bir şekle büründürmüş olsa da ona öfkelenirsiniz. Kendi düzeninizi kurarak ve insanları çalışma alanınıza dokunmamaları konusunda uyararak, başarma gücünüzü arttırın. Sessiz ortamlar ve yalnız kalarak çalışmak, birçok kişinin aksine sizin öğrenme hızınızı düşürür. İnsanların olduğu kalabalık ortamlarda daha iyi öğrenirsiniz. Çalışmak için mümkün olduğunca kafe veya kütüphane gibi yerleri tercih edin ya da arkadaşlarınızla grup çalışmaları düzenleyin.

Yukarıdaki bilgiler ışığında öğrenme stilinizi netleştirip, zayıf yanlarınız üzerinde düşünebilirsiniz. Algı tipinize göre bir çalışma sistemi kurabilirseniz, hedeflerinize ulaşmanız kolaylaşır. Ancak işitsel algı tipine sahip bir bireyin, açık ofis düzenine maruz kalması ve başka bir iş bulamaması gibi, bazı durumlar kontrolünüz dışında kalabilir. Böyle durumlarla karşılaşıp, hedeflerinizden uzaklaştığınızı düşündüğünüzde “Görmek istediğimi görürüm” deyip, iç sesinizle kendinize telkin vererek algınızı yönetebilirsiniz. Ayrıca performansınızı arttırmak adına, kendinizde baskın bulmadığınız diğer algı şekillerini geliştirmeyi de deneyebilirsiniz. Görsel zekânızı geliştirmek için yapboz oyunları oynayabilir, resim kursuna yazılabilirsiniz. İşitsel zekânızı geliştirmek için enstrüman çalmayı öğrenebilirsiniz. Dokunsal zekânızı geliştirmek için ise spor salonuna yazılabilir veya dans eğitimi alabilirsiniz.