Çocuğunuzla daha iyi iletişim kurmak elinizde

İletişimin anahtarının etkin dinleme olduğunu söyleyen Yaşam Koçu Banu Çeçen, çocuğunuzla daha iyi iletişim kurmak için yapmanız gerekenleri sıraladı.

İletişim denince ilk akla gelen konuşmaktır. İletişimini geliştirmek isteyen herkes önce güzel konuşmanın yollarını arar. Oysa iletişimde asıl önemli olan dinlemektir. Her insan dinlenilmek ve anlaşılmak ister. Dinleniliyor olmak kişiye değer verildiğini hissettirir. Konuşan kişi dinlenildiğini hissettikçe ilişkideki güven artar, böylece kişi karşısındakine içini açmaya başlar. Kişi kendini rahatlıkla ifade eder ve duygularını paylaşır.

Aile içi iletişimde birçok ebeveyn çocuğunu nasıl dinlemesi gerektiğini bilmez. Bunun için aile içi iletişim kopuklukları yaşanır. Bir düşünsenize kaç kere çocuğunuz size bir şeyler anlatmaya çalışırken onu susturdunuz, hayır önce şunu yap dediniz ya da o anlatırken yüzüne bile bakmadınız. Eminim sizin de kendinize göre sebepleriniz ve meşguliyetleriniz vardı. Peki, kaçınız bu sebepler ve meşguliyetler geçtikten sonra çocuğunuzun yanına gidip, "Müsait olmadığım için seni dinleyemedim, şimdi seni gerçekten çok dinlemek isterim" dedi?

Dinlenmeyen, kendini ve duygularını size ifade edemeyen bir çocuğun sizinle iletişim kurması çok zordur. Çocuk eğer içine kapanmazsa kendini ifade edebileceği başka kişiler arar. Böyle durumlarda ebeveynlerden "Çocuğum bana hiçbir şeyini anlatmıyor, her şeyini arkadaşlarıyla paylaşıyor" gibi tepkiler alıyorum. Çocuğun ailesine hiçbir şeyi anlatmama sebebinin aslında kendisinin dinlememesinden kaynaklandığını fark eden ebeveynler, hemen etkin dinlemeyi öğrenmek ve uygulamak istiyor. Sadece dinleyerek çocuklarıyla olan iletişimlerinin geliştiğini gören ebeveynler, bu değişime kendileri bile inanamıyorlar. Siz de anlatacağım etkin dinlemeyi uyguladıkça aile içi iletişiminizin gelişimini fark edeceksiniz

Hangi seviyede dinliyorsunuz?

1. seviye dinleme, İşitmektir. Çocuk size "Anne ne söylemiştim?" diye sorsa dediğini tekrar edemezsiniz.

2. seviye dinleme, işitmek ve anlamaktır. Çocuğun söylediğini tekrar edecek kadar duymuş olmaktır.

3. seviye dinleme, işitmek, anlamak, kendini onun yerine koyarak duygularını duymaktır.

4. seviye dinleme, işitmek, anlamak, kendini onun yerine koyarak duygularını duymak ve konuşanın kendini anladığından daha derin empatik dinleyerek doğru tepki ve sorularla onun kendini anlamasını sağlamaktır.

İlk etapta 3. seviye dinlemek için çalışmak yeterli olacaktır, zamanla 4. seviye dinlemeye geçiş yapabilirsiniz. Etkin dinleme susmak ile başlar. Karşınızdakinin konuşmasına boş alan bırakır. Susmak; dinlemek, doğru tepki ve soruları düşünmek için bir fırsattır. Önce tamamen susmayı öğrenmelisiniz. Zihninizi ve kendinizi susturduktan sonra çocuğunuzla aynı göz hizasına gelin ve uyumlanın. Yargılamadan, kendi fikirlerinizi düşünmeden, merakla, tamamen onun duygu ve düşüncelerine odaklanarak empatik dinleyin. Onu anladıkça "hımm, evet, seni anlıyorum" gibi tepkiler verin ki çocuğunuz anlaşıldığını hissetsin.

Şimdi 4. seviyeye geçme zamanı, sezgilerinizle cümlelerinin arkasındaki anlamı duymaya çalışın. Duyduktan sonra da " Ben burada şunu duydum, doğru mu?" diye sorun. İşte tam burada onun bile anlatırken göremediklerini ona fark ettireceksiniz. Hemen denemeye başlayabilirsiniz.