Son Moda Virüsler

Son zamanlarda, daha önce adını bile duymadığımız hastalıklar, salgınlar ortaya çıkıyor. Yeni salgınların etkenlerini ağırlıklı olarak virüsler oluşturuyor. “Çok kısa bir geçmişte bu kadar çok yeni enfeksiyonla tanışmışsak, acaba ileride nelerle karşılaşacağız?” diyen Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Önder Ergönül, konu ile ilgili ayrıntılı bilgiler verdi.

Son 35 Yılda Yeryüzünde Saptanan ve İsimlendirilen Yeni Virüsler

1973            Rotavirus                        

1977            Ebola virus                      

1977            Hanta virusu           

1983            HIV                                

1988            Hepatitis E                       

1989            Hepatitis C                         

1990            Guanarito virus

1993            Sin Nombre virus              

1994            Sabia virus                      

1994            Hendra virus                    

1995            Hepatit G                        

1995            Herpesvirus-8         

1997            İnfluenza H5N1 (Kuş Gribi) 

1999            Nipah virus                      

2001            İnsan Metapnömovirus       

2003            Maymun çiçeği                           

2003            SARS

2005            Bocavirus

2008            Merkelcell polyomavirus

2009            İnfluenza A H1N1 (Domuz Gribi)

Türkiye’de son yıllarda yeni saptanan virüslerden dolayı Eylül 2010 itibariyle yaklaşık hastalanan ve ölen sayıları (Tabloda yer alan rakamların bazıları tahmini olarak verilmiştir)

Yeni Virüslerin Ortaya Çıkma Nedenleri

• Teknolojik gelişmeler
• Vahşi yaşam alanlarına yakınlaşma
• Ormanların parçalanması
• Yoksulluk
• Küresel ticaretin artması
• İklim değişikliği
• Sağlık sistemlerinin çökmesi, değişmesi

Yeni Enfeksiyonların Ortak Özellikleri

• Bu etkenler çevresel faktörlerle (iklim, konaklar, taşıyıcı vektörler vs.)yakından ilgili.
• Çoğu kez etkin tedavileri yok.
• Aşıları yok.
• Öldürücü olabiliyorlar.
• Ne zaman ve nerede salgın gelişebileceğini kestirmek zor.

Son 30 yılda en çok artış gösteren enfeksiyon hastalıkları, virüslerin neden olduğu, vektörlerle bulaşan zoonotik enfeksiyonlardır. Genellikle ilk görüldükleri yerlerden isimlerini alırlar, Batı Nil, Kırım ve Kongo, Nipah, Omsk, Kyasanur gibi.

Enfeksiyonlarla Nasıl Baş Edilebilir?

Dünya Sağlık Örgütü, yeni enfeksiyonlarla baş edebilmek için ulusal ve uluslararası düzeylerde farklı sektörlerin işbirliği içinde bilgi üretmelerini ve üretilen bilgi ve teknolojiyi paylaşılmalarını öneriyor. Bunun için, Dünya Sağlık Örgütü tarafından tüm ülkelerde altyapının geliştirilmesi için kapasite yaratılması, bu alandaki küresel ve ulusal kaynakların desteklenmesi ve bu amaçla bilim insanlarının yetiştirilmesi ve laboratuvarların kurulması gerektiği belirtiliyor. Ülkemizde de bir an önce, epidemiyolog, virolog ve moleküler biyologların ortak çalışacakları araştırma merkezlerinin kurulması gerekiyor.