Kurban keserken “kurban” olmayın!

Bayramla birlikte ekranlarda ve gazetelerde sık sık kurban keserken birtakım problemler yaşayanlar, kurban eti ve tatlıyı fazlasıyla bir arada tükettiği için soluğu acil servislerde alanların görüntülerine rastlıyoruz. İşte bu tarz manzaralara rastlamamak için bayram süresince dikkat edilmesi gerekenleri, Acil Servis Sorumlusu Dr. İrfan Yaldır anlattı.

Özellikle bayramın ilk günü el ve kol kesileri, sonraki günlerde ishal, bulantı-kusma, baş ağrısı ve düşmeler sonucu vücudun çeşitli bölgelerinde ağrılarla başvuranlar çok fazla görülüyor. Büyükbaş hayvan kesimleri sırasında kurbanın iyi bir şekilde tutulup sabitlenmemesi ya da usulüne uygun olmayan yöntemlerle bu işe ehliyeti olmayan kişilerce yapılan kesimler ciddi yaralanmalara yol açıyor. Ayrıca kurbanlık hayvanı tutmaya çalışırken çıkan kargaşada da yaralanmalar oluşabiliyor.

Kurban kesiminde dikkat edilmesi gerekenler

Kurban kesimlerinde dikkat edilmesi gereken en önemli konu; kurban kesimi işleminin emniyetli ve işinin ehli profesyonel kişilerce, çevrenin de emniyete alınarak yapılması. Ayrıca tıbbi rahatsızlığı olan kişilerin kesim işlemlerinde kesinlikle bulunmaması gerekir.

Kurban yaralanmalarında ilk müdahale

Kurban yaralanmalarında öncelikle yapılması gereken kanamayı durdurmak ve kesi ortamının temiz tutulmasını sağlamaktır. Kurban kesim alanı düşünüldüğünde de ilk olarak yaralı bölgenin mümkün olan en çabuk biçimde temiz suyla yıkanarak baskı yöntemi ile kanamasının durdurulmaya çalışılması gerekir. Bunun için elimizi veya tampon vazifesi görecek temiz bir bezi kaldırmadan yara bölgesine en az 5 dakika basınç uygulamak yeterli olacaktır. Parmak, el, kol, bacak gibi kopan bir uzvun ya da parçanın, belli bir süre içerisinde hastaneye yetiştirilmesi gerekir. Örneğin bu süre kol ve bacakta en fazla 6 saat, parmaklarda 8-10 saate çıkabilir. Bu tip durumlarda hemen hastane aranıp bilgi verilmeli telefondaki yetkilinin yönlendirmesi doğrultusunda en kısa sürede merkeze ulaştırılmalıdır.

Hastaya ilk müdahale bilinçli bir kişi tarafından kanamanın durdurulması ile yapılır. Temiz bir tamponla yaranın üstüne baskı uygulanıp kanama durdurulmaya çalışılmalıdır. Kol ve bacakta büyük tamponlar kullanılmalıdır. Hasta özellikli bir merkeze ulaşana kadar en yakın merkeze götürülerek kanama durdurulmalıdır. Kopan parça varsa merkeze ulaşıncaya kadar soğutulması sağlanmalı, bunu yaparken de parçayı doğrudan buzun üstüne koymak yerine bir kabın içerisine koyulmalıdır. Örneğin 2 kg suya 1 kg buz koyarak kopan parçayı temiz bir poşete koyup içine su almasını engelleyecek şekilde bağlayıp buzlu suda muhafaza etmek gerekir.

Bu ve benzeri durumlarda yaraya tütün basmak, şekere batırmak, yara üzerine tuz sürmek ya da yara içine tentürdiyot doldurmak gibi kulaktan dolma yöntemler; hem dolaşım ve hem de enfeksiyon anlamında birçok hataya neden olmaktadır.

Ani kesi kanamalarında en çabuk uygulanabilen müdahaleler 

Birkaç yöntem bu konuda işe yarayabilir. Bunlardan birincisi elimizi ve tampon vazifesi görecek temiz bir bezi kaldırmadan yara bölgesine en az 5 dakika basınç uygulamaktır. Bunun yanında turnike dediğimiz kanayan organın yukarısını (vücutla arasındaki bölgeyi) uzun bir bağla (ip, kravat, çorap v.b.) sıkıca bağlamak kanamayı durdurabilir. Bir başka yöntem ise birkaç kat yapılan tampon üzerinden basınçlı sargı uygulanmasıdır. Bunların yanında eğer kırık ya da çıkıktan şüphelenilmiyorsa o organın kuvvetle bükülmesi ve içine tampon konması ile dirsek ya da diz atardamarlarına baskı uygulayarak kanama azaltılabilir.