Güncelleme Tarihi:
Gıda maddelerinin hammaddeden başlayarak sofraya gelinceye kadar geçen bütün aşamalarda güvenliğinin sağlanması, bir başka değişle gıdalarda olabilecek her türlü fiziksel, kimyasal, biyolojik zararların engellenmesi oldukça önemli. Diyetisyen Gülhan Koca, gıda alışverişinde dikkat edilmesi gerekenleri anlatıyor.
Başta üretici olmak üzere yasal kontrol kuruluşları ve tüketiciler tarafından tüketime sunulan gıdanın sağlıklı ve uygun koşullarda olup olmadığı mutlaka denetlenmelidir. Tüketici davranışları bu noktada önemli hale gelmektedir. Satın alınacak olan gıdanın tüketici tarafından kontrol edilmesi, tüketicinin sağlığının korunması ve ekonomik yönden aldatılmasının önlenmesi açısından önemlidir.
Etiket Bilgileri Kontrol Edilmeli
Etiketteki gıda maddesi tanımlanmasına dikkat edilmeli ve içindekiler kısmı incelenmelidir.
Üretim İzni ya da İthalat İznine Dikkat Edilmeli
Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nca verilen üretim izni tarih ve numarasının, ürün ithal edilmiş ise Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nın ithalat izin tarih ve numarasının etikette yazıyor olmasına dikkat edilmelidir. Gıda maddesinin etiketi üzerindeki Tarım ve Köy işleri Bakanlığı’nın üretim izin tarih ve numarası o gıda maddesinin güvenliğinin bir göstergesidir.
Son Tüketim Tarihini Kontrol Edilmeli
Tüketicilerimizin dikkat etmesi gereken bir diğer kural ise, gıda maddelerinin etiketi üzerinde mutlaka son kullanma tarihinin bulunması ve raf ömrünün geçmemesidir.
Son tüketim tarihi geçmiş ürünler alınmamalı ve tarihi geçen ürünler için satıcı uyarılmalıdır. Ambalaj üzerinde iki tane son kullanma tarihi / üretim tarihi varsa ya da son kullanma tarihi okunmayacak derecede silik yazıyorsa, bu gıda maddeleri satın alınmamalıdır. Son kullanma tarihi geçen gıdaları tüketmek sağlık açısından bir risktir.
Muhafaza Şartları Kontrol Edilmeli
Etiket üzerindeki uyarılara dikkat edilmeli ve etiket üzerinde yazılı olan her gıdanın kendine uygun muhafaza şartlarını (ısı, ışık, nem vb.) taşıyıp, satışa sunulduğu kontrol edilmelidir.
Ürünün Satıldığı Rafların Sıcaklığına Dikkat Edilmeli
Buzdolabı ve derin dondurucuda muhafaza edilen gıda maddeleri uygun şartlarda soğutulmalıdır. Örneğin +4 derecede satışa sunulması gereken bir gıda maddesi, sıcakta satışa sunuluyorsa kesinlikle alınmamalı ve satıcı bu konuda uyarılmalıdır. Özellikle et, süt, süt ürünleri gibi potansiyel riskli adını verdiğimiz çabuk bozulabilir besinlerin, dondurulmuş ürünlerin ve düşük asitli gıdaların uygun sıcaklıklarda sunulmasına ve soğuk zincirin kırılmamasına dikkat edilmelidir.
Dondurulmuş gıdaların alınması alışverişin sonunda yapılmalıdır. Dondurma ve diğer dondurulmuş gıdalarda çözülüp donma durumunu gösteren şekil bozukluğu fark edilen ürünler alınmamalıdır.
Ambalaj Kontrol Edilmeli
Gıda maddeleri satın alınırken dikkat edilecek bir diğer kural ise, o gıda maddesinin dış görünüşüdür. Fiziksel etkiyle ya da mikroorganizma faaliyeti sonucu bozulmuş, bombaj yapmış, şişmiş, delinmiş, sızıntı yapmış, çöküntüye uğramış ambalajlı ve kenarı paslanmış kutu konserve gıdalar kesinlikle alınmamalıdır. Aksi takdirde son kullanma tarihinin bir geçerliliği kalmamaktadır.
Son olarak orijinal ambalajından çıkarılmış, satın alınan gıdaların etiket bilgileri (son kullanma tarihi, üretici firma vb. ) mutlaka istenmeli ve kontrol edilmelidir. Doğrudan ve çapraz bulaşmanın önlenmesi için mümkün olduğu kadar orijinal ambalajlı ürünler tercih edilmelidir.