Uyku sorununuzun çaresi bir çift çorapta olabilir! Yatarken çorap giymek iyi uyumanıza nasıl yardımcı oluyor?
Güncelleme Tarihi:
Uzmanlar, mantığa aykırı görünse de çorap giymenin vücut ısısını düşürerek uykuyu destekleyebileceğini söylüyor. Çorap giyince ayaklarımız ısınıyor nasıl vücut ısımızı düşürüyor ki diye düşünebilirsiniz. Nasıl oluyor da yatarken çorap giymek uykuyu destekliyor? Gelin bu konunun bilimsel nedenlerine bir göz atalım.
Son günlerde TikTok’ta çorapla yatmanın uyku getirdiğini iddia edenlerin yayınladığı pek çok video izledik. Aslında bu konu yeni gündeme gelmedi. Yıllardır bu konuda yapılan birçok araştırma var.
Uzmanlar, çorapların ayak parmaklarını sıcak tutabileceğini, rahatlık ve konfor hissi yaratabileceğini ve mantıksız görünse de çorap giymenin vücut ısısını düşürerek uykuyu destekleyebileceğini söylüyor.
Çorap giymenin vücut ısısını düşürmeye nasıl yardımcı olabileceğine dair yüksek kaliteli çalışmalar bulunmamakla birlikte, bu konuda kabul görmüş teorik bir açıklama var.
BAKMADAN GEÇME!
İlk olarak birçok uyku uzmanı, çoğu insanın daha serin olduğunda daha iyi uyuma eğiliminde olduğu konusunda hemfikirdir.
Ulusal Uyku Vakfı, uyku sırasında ortam sıcaklığının 15-19 °C,arasında tutulmasını öneriyor. Ancak uzmanlar bunun geniş bir aralık olduğunu ve kişiye göre değiştiğini belirtiyor.
2023 yılında yapılan bir çalışma, yaşlı yetişkinler için uykunun “en verimli ve dinlendirici” olduğu zamanın 20-25 derece arasında olduğunu öne sürüyor.
Vücudumuz geceleri daha serin kalmamıza da yardımcı olur. Vücut ısısı ortalama 36.5 °C’dir, sirkadiyen ritimden etkilenir ve gündüz -gece boyunca hafif dalgalanma eğilimindedir.
BAKMADAN GEÇME!
Araştırmalar, vücut sıcaklığımızın sabah 4 civarında en düşük seviyede olduğunu, ardından gün boyunca kademeli olarak yükseldiğini ve akşam saatlerinde düşmeden önce zirveye ulaştığını gösteriyor.
Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi sözcüsü Indira Gurubhagavatula, Washinton Post’a terin vücut ısısını düşürebileceği gibi, deri altındaki küçük kan damarlarının genişleyerek ısının kaçmasına izin verdiği bir süreç olan distal vazodilatasyonu da azaltabileceğini söyledi.
BAKMADAN GEÇME!
Pennsylvania Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi'nde tıp profesörü olan Gurubhagavatula, “Çorap giyerek ayaklarımızı ısıttığımızda, deri altındaki kan damarları sadece ayaklarda değil her yerde genişler.
Bu damar genişlemesi sıcak kanın yüzeye çıkmasını sağlar ve kan dolaşmaya ve cilde gelmeye devam ettikçe vücut ısısı atılır ve sonunda çekirdek vücut ısısı düşer. İşte beyne uykuya hazır olması için sinyal gönderen şey çekirdek sıcaklığındaki düşüştür.” diye ekledi.
2018 yılında yapılan küçük bir çalışmada, serin bir uyku ortamında çorap giyen altı erkeğin, çorap giymeyenlere kıyasla ortalama 7,5 dakika daha erken uykuya daldığı, gece boyunca daha az uyandığı ve toplam uygu süresinin 32 dakika daha uzun olduğu ortaya atıldı.
Uzmanlara göre, küçük çalışma boyutu ve metodoloji göz önüne alındığında, bulgulardan daha geniş çapta uygulanabilecek bir sonuç çıkarmak zordur.
BAKMADAN GEÇME!
Benzer şekilde uzmanlar, yatmadan önce ılık bir banyo ya da duşun ya da az miktarda alkolsüz, kafeinsiz sıcak bir içeceğin vücut ısısını yükseltebileceğini ve ardından vazodilatasyon sırasında bu yüksek vücut ısısındaki hızlı düşüşün de daha iyi bir uykuya yardımcı olabileceğini söyledi.
Ancak Cleveland Clinic Uyku Bozuklukları Merkezi'nde davranışsal uyku tıbbı direktörü olan Michelle Drerup, yatağa çorapla girmenin “herkese uyan tek bir öneri olmadığını” önemle vurguladı.
Çorapla yatağa girerek uyku kalitesini artırma stratejisi, uykusuzluk veya uyku apnesi gibi uyku bozukluklarını tedavi etmek için önerilmez, doktor tarafından reçete edilen tedavilerin veya ilaçların yerine geçmez.
BAKMADAN GEÇME!
Uzmanlar ayrıca, vücut ısısının düzenlenmesini engelleyen belirli rahatsızlıkları olan, diyabet gibi dolaşım sorunları yaşayan veya mantar ayak enfeksiyonlarına yatkın olan kişilerin uyurken çorap giymelerinin tavsiye edilip edilmeyeceği konusunda bir sağlık uzmanına danışmaları gerektiğini söyledi.
Uyku uzmanlarının, çorapla uyumayı denemek isteyenlere tavsiyeleri ise şöyle:
Temiz ve nefes alabilen çoraplar seçin. Sentetik malzemeler gibi nefes alamayan kumaşlar terlemenin artmasına neden olarak ayak mantarına neden olabilir.
Michelle Drerup, pamuk, kaşmir veya Merinos yünü gibi doğal liflerden yapılmış çorapların “sıcaklıkları ve nefes alabilirlikleri göz önüne alındığında en iyisi olduğunu” söyledi.
BAKMADAN GEÇME!
Uyurken daha bol çorapları tercih edin. Tedaviyi yürüten bir doktor tarafından önerilmediği sürece, dar çoraplar dolaşımı engelleyebilir ve bazı tıbbi sorunların riskini artırabilir.
Stanford Üniversitesi Uyku Tıbbı Bölümü'nde klinik profesör olan Rafael Pelayo, ihtiyaç olduğunda özel uyku çoraplarını denemenizi, örneğin aloe vera katkılı çoraplar uyku sırasında kuru ve çatlak ayakları nemlendirmeye de yardımcı olabileceğini söyledi ve ekledi:
BAKMADAN GEÇME!
“Her gece insanlar birden fazla nedenden dolayı daha iyi veya daha kötü uyuyabilir. Bu nedenle bir veya iki geceye dayanarak karar vermeyin. Eğer deneyecekseniz, bir fark yaratıp yaratmadığını görmek için yaklaşık bir hafta boyunca çorapla uyumayı deneyin.”
Sonuç olarak, yatarken çorap giymek bazı insanlar için uykuyu desteklemeye yardımcı olabilir, ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Uzmanlar, uyku davranışlarının son derece kişisel olduğunu ve değişken sonuçlar doğurduğunu, ancak çoğu insan için bunu denemenin bir zararı olmadığını söyledi.