Demir eksikliği gün geçtikçe artıyor! Her üç kişiden birini etkiliyor... Bu altı belirtiye dikkat
Güncelleme Tarihi:
Vücutta yeterli miktarda demir minerali bulunmaması olarak tarif edilen demir eksikliği, kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) sayısının azalmasına ve ‘kansızlık’ ya da ‘anemi’ denen soruna neden oluyor. Yeni bir araştırmaya göre ABD'deki her üç kişiden birinde demir eksikliği bulunuyor. Pek çok uzman, Türkiye’deki durumun daha da endişe verici boyutta olduğunu söylüyor. Peki demir eksikliği neden bu kadar arttı? Hangi belirtiler demir eksiğine işaret ediyor? İşte detaylar…
Demir, vücudun sağlıklı işleyişi için kritik bir mineral olup, birçok temel fonksiyonu destekliyor. Kan hücrelerinin oksijen taşıma kapasitesinin artırılmasından bağışıklık sisteminin güçlendirilmesine kadar pek çok rol oynuyor.
Demir eksikliği, yalnızca yorgunluk ve halsizlikle değil, aynı zamanda zihinsel bulanıklık ve dikkat dağınıklığı gibi bilişsel sorunlarla da kendini gösterebiliyor. Bu nedenle, yeterli demir alımını sağlamak, sağlıklı bir yaşam tarzının ayrılmaz bir parçası…
Yeni bir araştırma, ABD'deki yetişkinlerin yüzde 29’unun mutlak veya fonksiyonel demir eksikliği yaşadığını ortaya koydu. JAMA Network Open dergisinde yayınlanan çalışma, her üç Amerikalıdan birinin teşhis edilmemiş demir eksikliği taşıyabileceğini gösteriyor.
BAKMADAN GEÇME!
Amerikan Hematoloji Derneği, mutlak demir eksikliğinin özellikle kadınlar, çocuklar, vejetaryenler ve veganlar üzerinde etkili olduğunu belirtirken, bu durumun demir depolarının ciddi şekilde azalması ya da yokluğundan kaynaklandığını vurguluyor.
Fonksiyonel demir eksikliği ise yeterli demir deposuna sahip olunsa bile, yetersiz demir bulunabilirliğinden kaynaklanıyor. Çalışmaya katılan bireyler arasında, serum ferritin, demir ve doymamış demir bağlama kapasitesi ölçümleri yapılan 18 yaş ve üzeri kadınlar ile erkekler yer alıyor.
TÜRKİYE’DE DE DURUM ENDİŞE VERİCİ BOYUTTA
Demir eksikliği anemisini ülkemizde de çok sık görülüyor, özellikle de kadınlarda… En son yapılan bir çalışmada sıklığın bölgelere göre değişmekle birlikte yüzde 30-50 arasında değiştiği ve bu oranların gebe kadınlarda daha da yüksek olduğu gösterildi.
Pek çok uzman Türkiye'de üreme dönemindeki kadınların üçte ikisinde demir eksikliği, üçte birinde de demir eksikliğine bağlı anemi olduğunu vurguluyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ise demir eksikliğine bağlı anemi durumu Avrupa’da yüzde 14, Türkiye’de yüzde 25 olarak ifade ediliyor.
BAKMADAN GEÇME!
SEMPTOMLAR VE BELİRTİLER
Demir eksikliği anemisi, vücudun demiri emmekte zorlanması, yeterli demir içeren gıdaların tüketilmemesi, vücudun normalden daha fazla demir istemesi veya kan kaybı gibi durumlarla ortaya çıkıyor. Cinsiyet, yaşam tarzı, sağlık sorunları ve yaş gibi faktörler de demir eksikliğine yatkınlığı artırabiliyor.
Baş ağrısı, buz gibi yiyecekler veya toprak yeme isteği gibi belirtiler de demir eksikliği olabileceğinin işaretleri arasında sayılıyor. Ancak, düşük demirin yol açtığı yan etkiler bununla sınırlı değil.
İşte demir eksiliğinin altı ciddi belirtisi…
1- AŞIRI YORGUNLUK VE HALSİZLİK
Devamlı yorgunluk hissi, demir eksikliğinin en yaygın belirtilerinden biri. Yetersiz demir, vücudun kırmızı kan hücreleri üretmesini engelleyerek, kanın oksijen taşıma yeteneğini azaltıyor.
BAKMADAN GEÇME!
2- GÖĞÜS PROBLEMLERİ
Demir eksikliği yaşayan bireylerde göğüs ağrısı, hızlı kalp atışı ve nefes darlığı gibi sorunlar ortaya çıkabiliyor. Bu rahatsızlıklar, vücutta taşınan minimum oksijenle ilişkilendirilebilir.
3- BAŞ AĞRISI VE BAŞ DÖNMESİ
Demir eksikliği, beynin daha az oksijen almasına neden olarak şiddetli baş ağrılarına yol açabiliyor. Baş dönmesi, sersemlik ve diğer bilişsel bozukluklar da sık görülen belirtiler arasında yer alıyor.
BAKMADAN GEÇME!
4- SOĞUK ELLER VE AYAKLAR
Oksijen taşıyan kan akışındaki azalma, ellerin ve ayakların soğumasına neden olabiliyor. Bu durum, demir eksikliği yaşayan bireylerde sıkça rastlanıyor.
5- BESLEYİCİ OLMAYAN NESNELERE İSTEK
Aşırı demir eksikliği, pika adı verilen bir yeme bozukluğuna yol açabilir. Bu durumda, bireyler genellikle besin değeri olmayan buz, toprak veya kil gibi maddelere karşı istek duyabilirler.
BAKMADAN GEÇME!
6- İŞTAHSIZLIK VE SOLUK CİLT
Düşük demir seviyeleri, iştahsızlık, cildin ve gözün soluk ya da sarı görünmesine yol açabilir. Melanin eksikliği, demir eksikliğinin etkisiyle daha az kırmızı kan hücresi üretimine neden oluyor. Demir eksikliği, pek çok kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle belirtilerle ilgili farkındalık artırılmalı ve gerektiğinde tıbbi yardım alınmalı.