Anne babalar dikkat! Koronavirüs mü, kış hastalığı mı? Ayırt etmek için...
Son dönemlerde çocuğu öksüren, ateşi çıkan ya da boğazı ağrıyan her anne baba çocuğun koronavirüse yakalandığı noktasında endişe duyuyor. Oysa bu dönemde kış hastalıkları da oldukça fazla görülüyor. Çocukta hastalık belirtileri görüldüğünde paniğe kapılmadan gerekli önlemlerin alınarak doktora başvurulması büyük önem taşıyor.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Canan Bilazer, çocuklarda Covid- 19 belirtileri ile karışan kış hastalıkları hakkında bilgi verdi ve anne babalara önemli önerilerde bulundu.
Pek çok hastalık kış döneminde harekete geçiyor
Çocuklarda kış döneminde havaların soğuması ve bir süre de olsa okulların açılmasıyla birlikte hastalık sayısında ve çeşitliliğinde artış gözlemlenmiştir. Bunlar arasında; grip, nezle, tonsilit, farenjit, otit gibi üst solunum yolu hastalıkları, larengotrakeit (krup), bronşit, bronşiolit ve pnömoni gibi alt solunum yolu enfeksiyonları, ishal, kusma ile seyreden gastrointestinal sistem enfeksiyonları, çocukluk çağının döküntülü hastalıkları, astım, alerji rahatsızlıklarına ait şikayetlerin artışı ve seboreik dermatit gibi cilt rahatsızlıkları sayılabilmektedir.
Hangi belirti hangi hastalığın habercisi?
Üst solunum yolu hastalıkları genellikle; ateş, iştahsızlık, baş- boğaz- kulak ağrısı, kulakta tıkanma hissi, öksürük, burun akıntısı ve tıkanıklığı, gözde yaşarma- akma- kızarıklık, halsizlik, kas eklem ağrıları gibi şikayetlerle seyretmektedir.
Alt solunum yolu hastalıklarında görülen belirtiler ise; ateş, boğaz ağrısı ve yanması sonrası gelişen öksürük, ses kısıklığı, hırıltı, hışıltı, nefes alıp vermede zorlanma, balgam çıkarma, halsizlik, iştahsızlık ve kusmadır. Öksürüğün karakteri de hastalığı çeşidine, yani solunum yollarında tutulduğu bölgeye göre değişiklik gösterir. Krup olanlarda köpek havlaması tarzı öksürük; astım ve bronşiolit gibi hastalıklarda hışıltı ve ıslık sesine benzer ses ile birlikte ardışık öksürük atakları; zatürre de ise balgam çıkarma, daha küçük çocuklarda kusma ile birlikte öksürük atakları görülür.
Gastrointestinal sistemin enfeksiyonlarında da, kusma, ishal, ateş, iştahsızlık, ağızdan alımında azalmasına bağlı olarak hafiften ciddiye varan su ve elektrolit kayıpları, buna bağlı olarak su ve elektrolit kaybının derecesine bağlı olarak halsizlikten bilinç kaybına kadar varan klinik tablolar görülebilmektedir.
Ayrıca bu enfeksiyonlara eşlik eden veya bu tablolardan bağımsız olarak çocukluk çağı döküntülü hasatlıklarına bağlı cilt döküntüleri ile egzama tarzı cilt döküntülerinde artışlar olmaktadır.
Çocukta hastalık belirtileri görülmeye başlandığında anne babalar genellikle ilk olarak bu dönemde akıllarına koronavirüsü getirerek endişe etmektedir. Bu durumda paniğe kapılmamak önemlidir. Çocuk için maske ve gerekli hijyen önlemleri alınarak vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır. Yapılacak ayrıntılı muayene sonrasında şikayetlerin nedeni, hastalığın derecesi, tedavi planı ve takibi konusunda bilgi sahibi olunarak bir yol haritası belirlenir ve şikayetlerin kontrol altına alınması sağlanır.
Koronavirüse yakalanma endişesi ile çocuğu doktora götürmemek ciddi sonuçlara yol açabilir
Son dönemlerde Covid- 19 endişesi ile anne babaların çocuklarını hastaneye ve doktora götürmek istememeleri de ciddi sağlık problemlerine yol açabilmektedir. Özellikle küçük çocuklarda ve bebeklerde hastalık hızlı ilerleyebilir ve hastaneye yatış gerektiren klinik tablolar görülebilmektedir. İlk 5 yaşta febril konvüziyon riskinin yüksek olmasından dolayı, çocuğun evde ateşli tutulmamasında fayda vardır. Özellikle küçük bebeklerde enfeksiyonun bakteriemi ve sepsis adı verilen klinik duruma hızlı ilerleyebilmesinden dolayı, ateş üzerinde durulması ve yapılan muayene sonrasında gerekli testlerin yapılması gerekir. Solunum yolu enfeksiyonlarında ise küçük çocuklarda solunum yollarında oluşan ifrazat ile balgamın kolay atılamaması ve solunum yollarının erişkine göre oldukça küçük olmasından dolayı önemli bir risk ortaya çıkabilmektedir. Çocuk kolayca tıkanma yaşayabileceği için, oksijensiz kalma riskine karşı mutlaka muayene ile tetkiklerin sonrasında solunum yollarının açılması ve rahatlatılması çok hayatidir. Ayrıca bilindiği gibi tüm hastalıklarda hastalığın erken tanı ve tedavisi çok önemlidir. Bu nedenle çocukta ateş, öksürük, hırıltı, zor soluk alıp verme, halsizlik, baygınlık, beslenememe gibi belirtiler görüldüğünde hiç beklemeden doktora başvurulmasında fayda vardır.
Elbette ki Covid- 19 salgınından dolayı hepimiz zor bir süreçten geçiyoruz ve toplum olarak elimizden geldiğince tedbirimizi alıp; toplu, kalabalık, havasız, sigara içilen ortamlarda bulunmamızda ve çocuklarımızı da uzak tutmamızda fayda vardır. Ancak çocuğumuzun sağlık ihtiyaçlarını da bu süreçte aksatmamak çok önemlidir.
Çocuğunuzun aşılarını da bu süreçte ihmal etmeyin
Çocukların acil sağlık sorunları dışında aşılarının da aksatılmaması gerekmektedir. Çünkü aşı hem bu hastalıklardan çocuğu korumaktadır hem de yapılan çalışmalar, aşıları tam olan çocukların koronavirüsü daha hafif geçirdiğini göstermiştir.