M.Kutlukhan Perker 
Barbaros Tapan
Fuat BOL
Erkeklerde sabah sertliği neden yaşanır?
Sabah sertliği (sabah ereksiyonu) ergenlik sonrası tüm erkeklerde sık görülen bir durumdur. Çoğu erkeğin sabah uyandığında yaşadığı penisteki sertleşme herhangi bir cinsel uyarılmanın veya rüyada görülen cinsel birlikteliğin sonucu değil, erkek üreme sisteminin normal bir reaksiyonudur. Prof. Dr. Ürolog Ege Can Şerefoğlu, sabah sertliğinin neden yaşandığını, yaşanmaması durumunda hangi sağlık sorunlarından şüphe duyulması gerektiğini anlatıyor.
Her erkek sabah sertliği yaşar mı?
Sabah sertleşmelerinin düzenli olarak ortaya çıkması, penise giden sinirlerin ve damarların sağlıklı çalıştığının bir işaretidir.
Sabah sertleşmesi sağlıklı ve normal bir durum mu?
Sabah ereksiyonlarının sayısı azalan veya sertliği tam sağlayamayan erkeklerde sertleşme bozukluğu (erektil disfonksiyon) olduğu düşünülebilir. Bir erkeğin düzenli sabah ereksiyonu olmaması, sadece penis sinirlerinde veya damarlarındaki bir problemin habercisi değildir. Genel vücut sağlığını bozan hastalıklarda da sabah sertleşmelerinde azalma görülür (örn. erkeklik hormonu testosteron miktarında düşme, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği, ilaç kullanımı, enfeksiyonlar ve çeşitli kanserler).
Eğer sabah sertleşmeleri azaldıysa...
Fazla sigara tüketimi, aşırı yorgunluk ve yetersiz uykunun da sabah sertleşmelerini azalttığı unutulmamalıdır. Ayrıca, ergenlik yıllarında hemen her sabah beliren ereksiyonların sıklığı, ilerleyen yaşla birlikte azalır.
Sabah sertliği cinsel istekle bağlantılı bir durum mudur?
Sabah ereksiyonu cinsel uyarıya cevaben oluşan tipik bir ereksiyon değildir. Sabah ereksiyonu uykunun REM (hızlı göz hareketleri gözlenen) fazında ortaya çıkar. REM uykusu, 8 saatlik bir uyku döngüsü sırasında birkaç kez meydana gelebilir. Bir kişi daha derin bir uykuya girdiğinde ereksiyon kendiliğinden kaybolabilir. Bu nedenle sağlıklı bir erkeğin penisi, düzenli bir uyku uyduğu takdirde bir gece boyunca birkaç kez sertleşir.
Sertleşme neden sabah yaşanır?
İnsanlar genellikle bu REM uyku fazının sonunda uyanır ve bu durum ereksiyonun neden sabah görüldüğünü açıklar. Bununla birlikte sabahları maksimum düzeye çıkan testosteron seviyelerinin de sabah sertleşmelerini arttırdığı ileri sürülmektedir.
Sabah ereksiyonu yaşamayan erkekler ne yapmalı?
Sabah ereksiyonları aniden durursa veya çok daha az sıklıkta gerçekleşiyorsa, bir doktor ile görüşülmesi tavsiye edilir. Uyku bozuklukları, hormonal dengesizlikler ve anksiyete gibi olası tehditler takip edilmelidir. Antidepresanlar gibi bazı ilaçlar, bir kişinin ereksiyon olmasını veya sürdürmesini zorlaştırabilir. Bazı ilaçlar sabah ereksiyonunda bir düşüşe veya ani durmaya neden olabilirler. Bunlardan bazıları yüksek tansiyon ilaçları, kas gevşeticiler, hormonal ilaçlar ve kemoterapi ilaçlarıdır. Bir kişi yakın zamanda yeni bir ilaç tedavisi başladıysa ve sabah ereksiyonu sıklığında bir değişiklik fark ederse, doktor ile görüşmesi tavsiye edilir. Doktorlar bu yan etkiyi gidermek için farklı bir ilaç verebilir.
Referanslar
Qin, F., et al. (2018). Advantages and limitations of sleep-related erection and rigidity monitoring: A review. nature.com/articles/s41443-018-0032-8
Bratus, D., et al. (2019) Men with serious chronic illnesses and malignancies are less likely to seek treatment for erectile dysfunction https://doi.org/10.1038/s41443-019-0139-6