Çocuklara isim vermede yaygın inanışlar

Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Behiye Köksel, Anadolu'nun çeşitli yörelerinde sürekli çocuğu ölen ailelerin çocuklarına 'Yaşar' ve 'Yaşasın', kız çocuğu fazla olup da erkek çocuğu isteyenlerin de kız çocuklarına 'Yeter' ve 'Songül' isimlerini verdiğini söyledi. İşte, doğumla ilgili ilginç inanış ve uygulamalar;

Gaziantep ve çevresinde doğumla ilgili inanış ve uygulamalar üzerine araştırma yapıldı. Yıllarca çocuğu olmayan ailelerin adaklar adıyor ve “Çocuğum olursa burada yatan velinin adını vereceğim” diyorlar. Gaziantep'te Ökkeş, Şanlıurfa'da Halil İbrahim ve Müslüm isimlerinin çok fazla olması bu adaklardan dolayıdır.

Çocuk isteyenler Şeyh Fetullah Hamamı’na gidiyor!

Çocuk sahibi olmak isteyenlerin tıbbın yanı sıra, Aile hekimliği ve veli zatların himmetine de başvuruyor. Gaziantep'te çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar Şeyh Fethullah Hamamı'na gider ve orada uykuya dalar hatta kimi zaman rüyalarına Şeyh Fethullah Hazretleri gelirse onların dileğinin gerçekleşeceğine inanılır.

Bu şekilde gidilip adakların yapıldığı Gaziantep'te Ökkeşiye (Ukkaşe)Hazretleri’nin türbesi var. Şehirde Ökkeş isimli erkeklerin sayısının fazla olması da buradan geliyor. Şanlurfa'da Halil İbrahim adına çok rastlarız. Çeşitli bölgelerde yaygın isimlerin çokluğu da bu ziyaretlerden dolayı oluyor.

Mesela Şanlıurfa'nın Halfeti ilçesinde Şeyh Müslüm Efendi'den dolayı Müslüm ismi yaygındır. Bu zatın makamını ziyaret edenler erkek çocuklarına Müslüm, kız çocuklarına da İslim ismini veriyor.

Konuşamayan çocukların ağzına anahtar sokuyorlar

Doğumun kolaylaşması ve sonrası ile ilgili de inanışlar da var. Doğum sonrasında çocuğun konuşamaması ve yürüyememesi gibi durumlarda da adet ve inanışlara rastlamıyor. Konuşamayan ya da kekeme çocuklar yine bölgede tanınmış zatların türbelerine götürülüyor. Çocuğun konuşabilmesi için adaklar adanır, makamın kapısının kilidi çocuğun ağzına hafiften sokularak çevrilir. Bu şekilde çocuğun konuşabileceğine inanılır. Bu da halen yaşayan inanışlardan biridir. Çocuğun yaşaması için, çocuğunu sürekli kaybeden aileler çocuklarına 'Yaşasın' ve 'Yaşar' ismini veriyor. Kız çocuğu fazla olanlarda son kız çocuğuna 'Songül' ve 'Yeter' isimlerini veriyor.

A.A