Çocuğunuz Sürekli Bağırıyor mu?

Çocuğun doğumundan itibaren gelişiminin tüm evrelerinde en sık rastlanan duygusal tepkilerden birisi olan öfke, çocuğun kendi istekleri ile çevresindeki kişilerin isteklerinin çatışması sonucu ortaya çıkıyor. Uzman Psikolog Ece Gürani Şanda, çocuklardaki öfkenin nedenlerini anlatıyor.

Çocuğunuzun öfkesini anlamak için onun gelişim süreçleri hakkında bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Özellikle 2-3 yaş dönemi, çocukların kendilerine odaklandıkları ve kendi isteklerini her şeyin üzerinde tuttukları ve bu nedenle öfkenin yoğun olarak yaşandığı bir dönem. Çocuklarda öfke çoğunlukla engellendikleri hayal kırıklığına uğradıkları, korku ve kaygı hissettikleri zamanlarda görülebilir.

Çocuklar hayal kırıklığına uğradığında ya da kendisini engellenmiş hissettiğinde, duygularını fiziksel olarak ifade etme yolunu seçerler. Özellikle küçük yaşlardaki çocuklar, sıkıntı hissettikleri durumlarda ne yapacaklarını daha öğrenmediğinden içinden gelen saldırgan dürtülerini bilinçsizce açığa çıkarma yolunu seçebilirler.

Çocuklar Öfkesini Nasıl Belli Eder?

Erken yaşlardaki çocuklarda ağlama, bağırma, tepinme, kendini yerden yere atma, zıplama, tekmeleme, bir şeyler fırlatma gibi davranışlara rastlanabilir. Daha büyük yaşlarda ise çocukların kendilerini ifade etme yeteneklerinin gelişmesi sonucu öfke tepkilerinin düşüşe geçmesi beklenir. Ancak bu yaş dönemlerinde de çocuklarda; iletişim problemleri, ilgisizlik, otoriteye karşı gelme isteği ve isteklerinin dikkate alınmaması nedeniyle çocuklarda öfke tepkileri ortaya çıkabilir. Erken yaş dönemlerinde görülen kendisine ve ailesine karşı olan tepkiler, okul öncesi ve okul dönemine bağlı olarak dışarıdaki insanlara doğru bir yönelim gösterir. Arkadaşlarının kafasına vurmak, eşyalarına zarar vermek, sözlü saldırılar, başkalarını kasıtlı olarak rahatsız etmek gibi davranışlar sergileyebilirler.

Öfkenin Nedenleri

• Çocuğun temel ihtiyaçlarının zamanında giderilmemesi

• Anne ve babanın tutumları arasında farklılıklar bulunması

• Düşük sosyal ilişkinin olması

• Çocuğa olumsuz örnek teşkil edebilecek bir kişinin varlığı

• Televizyon ve kitle iletişim araçlarının olumsuz etkisi

• Ebeveynlerin çocukları yanlış yargılama ve değerlendirmeleri

• Uygulanan yanlış cezalandırma yöntemleri

• Çocukların yaptığı olumsuz davranışların ebeveynler tarafından ödüllendirilmesi

• Aile içi geçimsizlik ve şiddetin var olması

• Okulda akranları tarafından istismar edilmesi gibi nedenler sayılabilir.