Prof.Dr. Mikdat Kadıoğlu
Prof.Dr. Mikdat Kadıoğlu
Prof.Dr. Mikdat KadıoğluYazarın Tüm Yazıları

ABD, Rusya’nın iklimini değiştirdi mi

Rusya orman yangınlarıyla boğuşurken ABD’nin “iklim silahı”nı kullanmış olabileceği öne sürüldü. Halen Rusya’yı etkileyen yüksek sıcaklık ve kötü tahıl hasadında da Amerikan parmağı olduğu düşünülüyor. Bu iddialara “uyan da balığa gidelim komşu” demek lazım.

Haberin Devamı

Batıdan doğuya doğru dönen Dünya’da düşman ülkenin batısında bulunmak havayı silah olarak kullanmak isteyen ülke için avantajdır. Buna rağmen Rusya ABD’nin bir gün hava veya iklimi aleyhine silah olarak kullanabileceğini düşünerek 1978’de Birleşmiş Milletler’e (BM) başvurup bölgesel hava modifikasyonunun yasaklanmasını istedi.Havanın silah olarak kullanımına yönelik hava modifikasyonu çalışmaları ve teknolojik araştırmalar 1940’lı yıllarda başlamıştı. Fakat hava modifikasyonunun askeri ya da diğer düşmanca amaçlar için kullanımına dair yasak hakkındaki 5 Ekim 1978’de yürürlüğe giren B.M. antlaşması ise sadece yaygın, uzun vadeli veya şiddetli hava modifikasyonları için geçerli. Burada kastedilen hava modifikasyonu, yağış artırıcı ve dolunun önlenmesi gibi B.M. antlaşmasında müsaade edilen yerel, sürekli ve şiddetli olmayan değişimlerdir.

Haberin Devamı

HAVAYI SAHİPLEN POLİTİKASI

Bilindiği gibi savaşlarda ne doğru silah ne de doğru taktik tek başına en yüksek askeri başarıyı sağlayabiliyor. En iyi başarı için çoğu zaman doğru silah, doğru taktik ve doğru hava şartları gerekiyor. ABD’de Hava Kuvvetleri’nin 2025 yılında “Havaya Sahip Olmak” (Own the weather in the 21st Century) hedefi savaşlarda havayı da kullanmayı ve askeri avantajlar sağlamak için askeri operasyonlara entegre etmeyi amaçlamakta. Havayı kazanmak için silah operatörleri ve meteorolojistler artık hem kendilerinin ve hem de düşmana ait silah sistemlerinin hava şartlarına bağlı olarak değişen performansını da tahmin etmeleri gerekmekte. Silah ve hava şartlarının etkileşimini anlamak askerlere “savaş için doğru havayı seçme” ve “havaya sahip olma” avantajlarını da getirecek. Tarih, hava şartlarının sonuçta belirleyici rol oynadığı savaşlarla dolu. Bu nedenle, MÖ 500’de Çin savaşçısı Sun Tzu, “Araziyi bil, düşmanını bil, havayı bil. Ancak bundan sonra zafere ulaşırsın” demiş. Gelişen teknolojiyle ilerleyen askeri meteoroloji, savaşlarda komutanlara daha büyük avantaj sağlar. Ne zaman ve nerede savaşa girileceğine ve askeri operasyonlara çıkılacağına karar verirken düşmanın meteorolojik bilgilerine de ihtiyaç var. Günümüzde, Sun Tzu’nun sözü askeri denkleme dönüşmüş durumda: Askeri İstihbarat = Hava + Düşman + Arazi

Haberin Devamı

UZAY TAHMİNİ BİLE YAPILIYOR

Eskiden klasik silahlar, sadece hava şartları ve iklimin şekillendirdiği fiziksel çevreden etkilenirdi. Şimdi ise elektro-optik silahlar tüm çevre ve atmosferik şartlardan etkilenmekte. Diğer bir deyişle “akıllı silahlar” hava şartlarından daha çok etkileniyor. Örneğin, lazer güdümlü bombalar bulutlu, yağışlı ve sisli havalarda verimli kullanılamıyor. Bu nedenle ABD Hava Kuvvetleri, lazer güdümlü bombalar yerine istenilen hedefi gece veya gündüz, her türlü hava şartında vurabilmek için GPS (Arz Konumlama Sistemi) güdümlü silahlar geliştirmekte. Bu konuda da sorunlar yaşandı. Mart 1991’deki güneş fırtınası bir GPS uydusunu tamamen; bir çoğunu da geçici olarak devre dışı bıraktı. Bu nedenle, ABD Hava Kuvvetleri artık “Uzay Havasını”da her gün tahmin ederek gerekli önlemleri almakta.Artık tüm silah sistemleri için, tasarımdan başlamak üzere, atmosferik çevre göz önünde bulundurulmakta. Çamurdan-güneşe kadar uzanan çevrede modern savaş ve askeri meteoroloji uzmanları herhangi bir çevresel etkinin silahların performansını ve dolayası ile savaşı etkileme olasılığını artık göz ardı etmemekte... Özetle “askeri meteoroloji”, meteoroloji mühendisliğinin 12 alt bilim dalından sadece biridir ve bizden başka her ülke bu konuda yoğun çalışmalar yapmakta.Sonuç olarak, zaten ABD uzun yıllardan beri atmosfere en fazla sera gazı salarak küresel iklim değişiminden birinci derece sorumlu olan ülkedir. Yani ABD’nin Rusya için şu anda ayrıca bir “iklim silahı” filan kullanması gerekmiyor...

Yazarın Tüm Yazıları