33 yıl önceki hatır ÅŸikesi

GençlerbirliÄŸi geçen hafta göz dolduran bir futbol ortaya koyarak Türkiye Kupası'nda yarı finale yükseldi. Aynı zamanda Türkiye Ligi'nde de ÅŸampiyonluk yarışına devam ediyor. Ankara'nın köklü kulübü bugün 80. kuruluÅŸ yıldönümünü kutluyor. Yazar va araÅŸtırmacı Tanıl Bora 80 yaşındaki GençlerbirliÄŸi'nin tarihini yazdı. Kitap bazı gizli kalmış olayları gün ışığına çıkarıyor.Tanıl Bora, ‘‘Ankara Rüzgarı-GençlerbirliÄŸi Tarihi’’ kitabında kulüp tarihinin gizli kalmış bazı olaylarına yer verdi.GençlerbirliÄŸi 1970'lerde kötü bir dönem geçiriyor. Takımı amatör kümenin kıyısına kadar getiren bu dönemde ÅŸike iddiaları da gündemde. Takım kaptanı Turhan Bayraktar 1969-70 sezonunda büyük komplolar yüzünden GençlerbirliÄŸi'nin 2. lige düştüğünü iddia ediyor. Bayraktar'ın iddiasına göre futbolculuk dönemlerinden iyi arkadaÅŸ olan Fenerbahçeli Lefter Küçükandonyadis ve Galatasaraylı Turgay Åžeren aralarında anlaÅŸarak GençlerbirliÄŸi'nin ipini çekiyorlar. Bayraktar, Tanıl Bora'ya olayı şöyle aktarıyor: ‘‘Her yönden çaresiziz o sezon. Altınordu, Vefa, Ä°zmirspor inanılmaz ÅŸikeler yapıyorlar. Gazeteler, 'Lefter-Turgay anlaÅŸması olabilir, banko sıfır oynayın' diye yazıyor mesela. Lefter Samsun'u çalıştırıyor, Turgay Vefa'yı çalıştırıyor. Bu bir ÅŸike ihbarıdır! Maça bakıyorsunuz, berabere bitiyor.’’ Kitapta ÅŸikeler bu kadarla kalmıyor Takımın bir diÄŸer oyuncusu ‘Baba’ lakaplı Tevfik Kutlay da bu ÅŸike belasından Bora'ya şöyle dert yanıyor: ‘‘Vilayet takımları lige alındıktan sonra maalesef bu ÅŸike olayı o kadar yaygın oldu ki! Futbolcuların evlerine kadar geldiler!’’AÄ°LE ALBÃœMLERÄ°Ankara Sultanisi yani bugünkü adıyla Atatürk Lisesi kökenli kulübün tarihinden fotoÄŸraflara, yöneticilerden teknik direktörlere ve futbolculara önemli simaların tanıklıklarına kitapta geniÅŸ yer ayrıldı. Bora bu çalışmayı beÅŸ yılda tamamladı: ‘‘1998'de kulübün eski baÅŸkanlarından Hasan Polat'la yaptığım bir görüşme sonrası kitap için uÄŸraÅŸmaya baÅŸladım ve yıldönümüne yetiÅŸtirmek için hızlandım.’’Yazarın en büyük zorluÄŸu düzenli bir arÅŸivin yokluÄŸu olmuÅŸ: ‘‘En önemli kaynak kulübün tarihine damgasını vurmuÅŸ kiÅŸilerle yaptığım görüşmelerdi. Her bir konuÅŸma bana yeni kapılar açtı. Bugüne kadar aile albümlerinde saklanmış tarihi fotoÄŸraflar da bu sayede ortaya çıktı.’’Kitapla birlikte, kulüple adeta özdeÅŸleÅŸmiÅŸ üç baÅŸkanın Orhan Åžeref Apak, Hasan Polat ve Ä°lhan Cavcav'ın dönemleri yazıya dökülürken, 1960 öncesi dönemde adları unutulmaya yüz tutmuÅŸ futbolcularin isimleri ortaya çıktı. Futbol takımının arÅŸivleri 1970-1980 arasındaki Yahya Demirel'li, bol politikacılı bir dönemde tahrip edildiÄŸinden, kulüp tarihiyle ilgili detaylı bir bilgiye ulaÅŸmak mümkün deÄŸildi. Bora, kitabın istatistik açısından biraz kısır kaldığını, daha çok anlatı niteliÄŸi taşıdığını söylüyor.KÄ°TAPTAN BÖLÃœMLERFutbolcular kulübe el koyuyor 1974 Mayıs'ında aralarında kaptan Turhan Bayraktar ve ÅŸimdinin Hürriyet yazarı Ä°lhan Söyler'in de bulunduÄŸu bir grup oyuncu, yöneticilerin ilgisizliÄŸinden yakınarak basın toplantısı düzenler. Türk futbolunda ender rastlanan bu futbolcu isyanı sırasında kaptan Bayraktar ÅŸu açıklamayı yapar: ‘‘Taraftarlarımızın hiçbir endiÅŸesi olmasın, bundan böyle GençlerbirliÄŸi kulubüne futbolcular el koymuÅŸtur. Sene sonuna kadar takımı götüreceÄŸiz, ama kulübe sahip çıkması gereken insanlar sahip çıkmazsa sezon sonunda takım dağılacak.’’Ankaralı tüccar Vehbi Koç 125 numaralı üye Ankaralı tüccar Vehbi Koç kulübe maddi destek saÄŸlaması amacıyla 1930'lu yıllarda 125 numaralı üye olarak üye kaydedildi. Koç, 1951'de Öğrenci Yurdu'nun altındaki lokali GençlerbirliÄŸi'ne tahsis etti. Bu lokal 30 yıl boyunca kırmızı-siyahlı kulübün tek dikili aÄŸacıydı.Â