Yüzde 100 vergi şokunun ayrıntıları

Büyükşehir olabilmenin heyecanını yaşayan 13 ilin; büyükşehir olunca bütçeden daha fazla pay alacak olmaları, artan bütçe ile daha çok projenin hayata geçirilecek olması, yatırımların artması, yeni cazibe merkezi olmaları, ekonomik, sosyal ve kültürel değişim yaşanması gibi olumlu beklentiler varken “Yüzde 100 vergi şoku” yaşanması, kafaları karıştırdı.

Olay 13 yeni büyükşehirle sınırlı değil. Genişletilen sınırlar nedeniyle, bir çok yerin mevcut  büyükşehir belediyelerinin ya da normal belediyelerin sınırları içine girmesi ve elektrikten suya kadar, farklı vergi ve harçlarla tanışmaları söz konusu..

EMLAK VERGİSİNDE 3 AYRI ARTIŞ

Büyükşehir kapsamına alınacak olan 13 ilde, gayrimenkulü olan milyonlarca vatandaş var.

Bu illerde gayrimenkulü olanların, 2013 yılı emlak vergileri:

1. Önce, “yeniden değerleme” oranına göre artacak.

2. Yeniden değerleme oranına göre artan emlak vergisi tutarı, büyükşehir belediyesi olmaları nedeniyle “yüzde 100 oranında” bir daha artırılacak.

3. Emlak vergisi üzerinden yüzde 10 oranında alınan “Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı” da emlak vergisi artışına paralel olarak 2013’de yüzde 100’ün üzerinde artacak.

Böyle olunca, büyükşehir belediyesi kapsamına alınan 13 ilde; ev, büro, dükkan, mağaza, muayenehane ve arsaların vergisi, yeniden değerleme oranı ile birlikte “yüzde 100’ün üzerinde” artmış olacak.

4. 2013 yılı “Çevre Temizlik Vergisi (çöp vergisi)”, yüzde 25 artırımlı alınacak.

ESNAFA BEYANNAME ŞOKU

Büyükşehir belediyesi kapsamına alınan 13 ildeki, “basit usule tabi” on binlerce esnaf ve sanatkâr;

- Defter tutmuyordu. Defter tasdik ettirecek ve “gerçek usulde gelir vergisi mükellefi” olacak.

- KDV mükellefi değildi, “KDV mükellefi” olacak ve her ay KDV beyannamesi verip, vergi ödeyecek.

- Ödediği işyeri kirasından stopaj (vergi kesintisi) yapmıyordu. Stopaj yapacak ve her ay “muhtasar beyanname” vermek suretiyle, bu vergiyi ödeyecek.

- Daha önce geçici vergi ödemiyordu. Büyükşehir olunca, “geçici vergi beyannamesi” verecek ve üç aylık kazancı üzerinden “yüzde 15 geçici vergi” ödeyecek.

- “Yazar kasa” alacak. Tüm gelirlerine fiş veya fatura kesecek.

KÖYLERE YENİ VERGİLER

Tasarı aynen yasalaştığı takdirde, 16 bin 82 köy tüzel kişiliği sona erip, mahalleye dönüşecek.

Bu köylerde yaşayanlar, şu ana kadar tanışmadıkları; ilan ve reklam vergisi, işgal harcı, muayene ve ruhsat harcı, yol harcamalarına katılma payı, yangın sigortası vergisi, tellallık harcı, tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcı, işyeri açma izni harcı, bina inşaat harcı ve imar ile ilgili harçlar, elektrik ve havagazı tüketim vergisi, çevre temizlik vergisi gibi çok sayıda vergi ve harçla tanışacaklar.

Ancak, mahalleye dönüşecek köylerden alınacak olan vergi, harç ve katılım payları 5 yıl süreyle alınmayacak (Geçici Md.1/16).

13 yeni büyükşehirle ilgili olarak da  mahalleye dönüşen köylerde olduğu gibi, vergi, harç ve katılım payları yönünden, yumuşak bir geçiş süreci sağlanabilirse iyi olur..