Yoksullar zenginlerden daha mı dürüst oluyor

GEÇEN perşembe sabah 07.45, İstanbul Hilton Oteli... Grameen Bank’ın kurucusu, yoksullara dönük "mikro kredi"nin fikir babası Nobel Ödüllü Bangladeşli Prof. Muhammed Yunus’la kahvaltıdayız...

Prof. Muhammed Yunus, başkanlığını Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Rona Yırcalı’nın yürüttüğü Dünya Odalar Federasyonu’nun 5’inci Kongresi için gelmiş... Ev sahibi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile Rona Yırcalı...

Bir grup işadamı ve bankacının katıldığı kahvaltıda "mikro kredi" modelini Türkiye’ye de taşıyan Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. Aziz Akgül de var.

Prof. Yunus, "mikro kredi"yi anlattı, ayrıntılar verdi: "Bangladeş’te çoğu yoksul kadın, 7 milyon kişiye ’mikro kredi’ verdik. Kefil, teminat, mal, sormadık, hacizle tehdit etmedik. Kredi dönüş oranı yüzde 99. Banka kár da ediyor."

Bangladeş’te 5 yıl sistemde kalanların yüzde 60’ı "girişimci" olmuş, "yoksulluk sınırı"nı aşmış.

Prof. Aziz Akgül de, Türkiye’de tamamı kadın 5 bin 500 kişinin "mikro kredi" kullandığını, geri dönüş oranının yüzde 100 olduğunu belirtti.

Prof. Muhammed Yunus, ısrarla bir noktanın üzerinde durdu: "Grameen Bank ve ’mikro kredi’ hibeye dönük değil. Bankacılık yapıyoruz. Aldığı krediyi kullanıp işini kuran, borcunu ödüyor. Sisteme giren bankaya ortak oluyor."

Masadaki işadamlarından özür dileyerek sordum: "Modeliniz yoksulların borca sadıklık açısından ’çok dürüst’ olduğunu gösteriyor. Diğer bankalardan kredi kullanan zenginler dürüst değil mi? Çünkü, bankacılık sisteminde geri dönmeyen kredi sorunu yaşanıyor."

Prof. Yunus’tan yanıtı almadan önce bir de hatırlatma yaptım: "Türkiye 2001 krizinde banka batışları yaşadı. Patronların kendi bankasını hortumladığına tanık olduk."

Kendilerinden özür dilediysem de masadaki işadamlarından "Ne demek istiyorsun" itirazları geldi. Prof. Yunus, sorumu yanıtıyla yumuşattı: "Zenginler daha güçlü olduğu için kredi borçlarını öderken farklı çıkış noktaları bulabiliyor. Yoksullar için böyle bir şans yok. Yoksulların tek çıkışı borcu zamanında ödemek."

Finansbank Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin araya girdi: "Tüketici kredilerinde geri dönüş oranı yüzde 97.5. Yüzde 1.5’i de gücü olmadığı için ödeyemiyor. Yani, geri dönüş yüzde 99."

Özyeğin’e itiraz ettim: "Tüketici kredisi kullananlar ’zengin’ sınıfına girmiyor değil mi?"

Bu kez Rona Yırcalı, sitem edercesine yanıt verdi: "Sevgili Vahap, zenginim ve kredi borcumu aksatmam."

Finansbank Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Mustafa Aysan’dan tebrik aldım: "Grameen Bank modeli önemli. Bankaların üzerindeki bazı yükler kalksa ve mevzuat biraz yumuşasa batık kredi oranı düşer."

"Yoksul, zenginden daha mı dürüst" sorusunda haksız mıyım?

Ben iyi yemek yaparım, Oktay iyi bulaşık yıkar

GRAMEEN Bank’ın kurucusu Prof. Muhammed Yunus, geçen perşembe sabahı kahvaltıya katılan işadamlarından Turizm Yatırımcıları Derneği (TYD) Başkanı Oktay Varlıer’i işaret etti:

"Oktay’la ABD’deki öğrencilik yıllarımda aynı evi paylaştım. Uzun süredir görmemiştim, karşılaştığıma sevindim. O yıllarda ben iyi yemek yapardım, o da iyi bulaşık yıkardı."

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, "Kendinizi tanıtın" dediğinde sıra Oktay Varlıer’e gelince "bulaşık esprisi"ni sürdürdü: "Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanıyım, iyi bulaşık yıkıyorum..."

Haliç’i marina yapalım

DÜNYA Odalar Federasyonu’nun 5’inci Kongresi’nin akşam davetlerinden biri Rahmi Koç Müzesi’ndeydi... Milletlerarası Ticaret Odası Başkanlığı yapmış olan Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi Koç’u gören yabancı konuklar Haliç manzaralı hatıra fotoğrafı çektirdi...

Haliç’in müzenin içine uzanan bölümüne baktım, yosun birikmişti. Koç’a Deniz Temiz Derneği’ndeki (TURMEPA) etkisini de hatırlatıp, "Siz burayı pek yosunlu bırakmazdınız" deyince, "Bizi çok uğraştırıyor" yanıtı aldım.

Daha sonra Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanvekili Halim Mete ve Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Nejat Koçer’le sohbet ettik. Mete, Haliç için önerisini anlattı: "Haliç’i tümüyle marina yapmalı. Eski tersane de müze ve eğlence merkezine dönüşsün."

Haliç’in tamamı marina, olabilir mi? Mete, yılların denizcisi olduğuna göre bir bildiği vardır...
Yazarın Tüm Yazıları