YÖK yasası için ikna turu

Eğitimciler ve televizyonun üst düzey yöneticilerine yeni yasayı anlatırken samimi ve eleştirilere açıktı. Başkan Çetinsaya’nın o gün söylediklerinden ilginç konu başlıkları şöyle:

Türkiye’de 168 üniversite var. Bunların 103’ü devlet. Taş çatlasa bu devlet üniversitelerinin 20’sine Üniversite Konsey’i gelecek. Konseyin nasıl evrileceğini bilmiyoruz. Farklı çatışmalar olabilir. Ancak az üniversitede konsey düşünüyoruz. Türkiye’nin önünü açmak için bir tartışma yapıyoruz.

Kendi kaynaklarını yönetecek üniversite sayısı çok az. Konsey dışındaki üniversitelerde YÖK bütün yetkilerini senotolara devrediyor. Devlet bütçesi yine üniversitelerde olacak. Üçte biri veya üçte ikisi oranında destek alacak. Üniversitedeki öğretim üyeleri kadroluluktan yavaş yavaş dönüşüm yaşayacak, sözleşmeli hale gelecek. Her öğretim üyesinin performans puanı olacak. Bu puanla onun bölümü, fakültesi ve üniversitesinin puanı olacak.

Şu anda hiçbir devlet üniversitesi denetlenmiyor. YÖK’ün Denetleme Kurulu sayı ve kapasite olarak buna müsait değil. Sadece vakıflar denetlenebiliyor.

Çok eski üniversitelerle, 4-5 yıl önce kurulan üniversiteleri aynı teraziye koymamak gerekiyor.

İkinci öğretimin şu anda Türkiye’deki bilimsel sıçramaya, inovasyona ayak bağı olduğu konuşuluyor. Normal mesaisi dışında ders veren bir öğretim üyesi araştırmaya yer veremiyor. İkinci öğretimde öğrenci sayısı 500 bin. Bunu bir anda buharlaştırmak zor. Özlük hakları meselesi var. İkinci öğretimi tercih eden öğretim üyeleri var.

Şu anda 4 milyona yakın öğrencimiz var. Bu sistemi revize etmek kolay değil. Bazı maddelerin olması için Anayasa’nın 130-131’inci maddelerinin değişmesi gerekiyor. Biz eteğimizdeki taşları döküyoruz, bazı maddelerin değiştirilmesi dileğiyle Bakanlığa elimizdeki çalışmayı vereceğiz, Bakanlar Kurulu aşamasında belli olacak.

Özel üniversite, yabancı üniversite, konsey konusu Anayasa değişmezse gerçekleşmeyebilir. Hukukçulardan farklı düşünenler var.

Yabancı üniversite

Yabancı üniversitelerde kurulumuzun amacı Türkiye’yi eğitim üssü haline getirmek. Denklikleri daha önce nasılsa, şimdi de öyle olacak. Üniversite yurtdışında hangi süreçlerden geçiyorsa bizde de olacak. Kontenjanın yüzde 25’i Türk öğrencilerden olabilecek.

4 milyon yabancı öğrenci ülkeler arasında dolaşıyor. Türkiye’de 26 bindi, şimdi 40 bin yabancı öğrenci bulunuyor. 13 bini Türk devletinin burslusu olarak gelenler.

Akademisyenlik cazip olmalı

ODTÜ’den mezun 22 yaşındaki bir genç, 2500 TL’ye niye akademisyenliği seçsin? O kadar kapalı kapılar ardından çalışıyoruz ki, hocalarımızın maaşının artması için. Ancak, pek bir şey yapamadık. En parlak beyinleri üniversiteye çekmek istiyoruz, ancak başaramıyoruz.