Yine de umutlu başlıyoruz

Belirsizlikle baÅŸladığı 2001 yılını kayıp yıllar hanesinin başına ekleyen Türkiye, 2002 yılına daha iyimser, daha umutlu bir baÅŸlangıç yaptı. Kasım krizinin yarattığı ilk ÅŸoku atlatamadan ÅŸubat kriziyle sarsılan ve bütün bir yılını bu krizlerin faturasını ödeyerek geçiren Türkiye, yılın son çeyreÄŸindeki geliÅŸmelerle birlikte yeni yıla farklı bir atmosferde girdi. 2001'in özellikle son çeyreÄŸinde beklentiler umuda doÄŸru yöneldi ve 2002 hemen hemen tüm kesimler tarafından umut beklentilerinin arttığı bir yıla dönüştü. Bu iyimserlik uygulanacak 2002 yılı makro ekonomik hedeflerinde kendini gösterdi. 2002 yılı programına göre, enflasyonun düşmesi, hızla artan borç stokunun sürdürülebilir bir seviyeye inmesi ve daralan ekonomik tekrar büyüme ortamına kavuÅŸturulması amaçlanırken, bazı temel büyüklüklerdeki iyileÅŸmeler de şöyle belirlendi: GSMH'de (Gayri Safi Milli Hasıla) yüzde 4 oranında büyüme öngörülürken, bunun dayanağı 2001 yılında önemli ölçüde gerileyen yurtiçi talepteki artış oldu. 12 aylık enflasyondan toptan da 31, tüketici de yüzde 35 olarak hedeflendi. Bu hedefleri umut dolu mesajlarla besleyen olumlu tepki fazla uzun sürmeden geldi. Piyasalarda ‘‘temkinli iyimserlik’’ havasını estiren rüzgar Ankara'dan deÄŸil de, dışardan geldi. Kayıp yıl olan 2001'in son günlerinde ‘‘ek kaynak bayramı’’ yaÅŸanmaya baÅŸladı. Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılacak 16.4 milyar dolarlık ve 2002-2004 dönemine kapsayacak yeni stand-by, Türkiye'nin Avrupa BirliÄŸi'ne (AB) tam üyelik konusunda daha da yaklaÅŸması, ABD'nin Türkiye'yi desteklemeyi sürdürmesi, hükümet ve Meclis'in de hızlı temposu 2002'ye umutlu bakışı destekleyen adımlar olarak görülüyor.Hükümet ve Meclis umut veriyorZAMAN zaman bazı bakanlardan kaynaklanan tartışmalar gündeme gelse de, hükümetteki uyum da hem 2001, hem de 2002 yılları açısından önemli bir unsur olarak yerini aldı. Üç partili koalisyondan beklenmeyen bir ÅŸekilde özellikle liderler arasındaki uyum herÅŸeye raÄŸmen takdir topladı. Bu arada hükümet kadar Meclis de 2001 yılındaki performansıyla dikkatleri çekti. Meclis'in yoÄŸun çalışması sonucu, 113 yasa kabul edildi ve yıllardır yapılamayan yapısal reformlara dayanak olacak pekçok kanun deÄŸiÅŸtirildi. Kanun çıkarma rekorunu elde eden TBMM, 2001 yılı yasama çalışmalarına, 36 maddelik Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸinin gerçekleÅŸmesi ve 75 yıllık Medeni Kanun'un deÄŸiÅŸtirilmesini de ekledi.IMF, musluÄŸu açtı 16.4 milyar dolar gelecekARJANTÄ°N'in iflas bayrağını çektiÄŸi bir ortamda Türkiye'de, IMF ile üç yıllık yeni bir anlaÅŸma gündeme geldi. IMF Türkiye için kesenin aÄŸzını açtı. 11 Eylül'den sonra ekonomisi sarsıldığı için Türkiye'ye ek kaynak vermeyi gündemine alan IMF'nin vereceÄŸi kredi artırılarak 16.4 milyar dolara ulaÅŸtığı haberleri de yılın son günlerinin en iyi haberlerinden biri oldu.11 Eylül'le Türkiye'nin önemi yine hatırlandıBAÅžKALARININ ÅŸanssızlığı üzerine de olsa ABD'de yaÅŸanan 11 Eylül saldırısı, bir anda Türkiye'nin konumunu deÄŸiÅŸtirdi. Olayın ÅŸokuyla ilk baÅŸta ‘‘eyvah, 1991'deki gibi bir de savaşın bedelini mi ödeyeceÄŸiz’’ korkusu yaÅŸanırken, Türkiye'nin artan önemi ve hemen peÅŸinden de 10 milyar dolarlık ek kaynağın gündeme gelmesi, 2002 yılı için iyimser beklentileri yaratmaya yetti. Ek kaynak geleceÄŸi haberi, yıl içinde sürekli gerileyen borsayı yükseliÅŸe geçirirken, ekonominin kabusu olan dolar da iniÅŸe geçirince 2002 yılı projeksiyonları bir anda deÄŸiÅŸti. Bu beklentiyi satın alan piyasalarda bir anda bayram havası esmeye baÅŸladı.En büyük umut Türk insanının sabrıBUNDAN altı ay önce IMF ve Dünya Bankası koridorlarında, uluslararası finans çevrelerinde Arjantin ile Türkiye aynı kefeye konuyordu. Ancak, Arjantin'de halk 4 yıl süren küçülmeye dayanamadı ve sonunda patladı. Türkiye'de 2001'de yaÅŸanan büyük krizden dolayı bireysel patlamalar oldu. Kimi BaÅŸbakan Ecevit'e yazar kasasını fırlattı. Kimi Meclis'in karşısındaki parkta kendini astı. Çalışanlar eylemlerini sürdürdü. Ama, sosyologların ‘‘Türk insanının acı çekme indeksi yüksek’’ tezi doÄŸru çıktı. 2002 için umut veren en önemli unsurlardan biri de Türk insanının sabrı olacak. Hükümet yanlış yola sapmazsa, gerçekten iÅŸadamıyla, devlet kuruluÅŸlarıyla herkes savurganlıktan vazgeçip, elbirliÄŸiyle ülkenin düze çıkmasına dönük çalışırsa, Türk insanı da sabırla cebindeki paranın erimiÅŸliÄŸine katlanacak, kaybettiÄŸi iÅŸine yeniden dönmeyi umutla bekleyecek.Kıbrıs’ta çözüm yakın gibiYILLARDIR Türkiye'nin hiç deÄŸiÅŸmeyen sorunlarından biri olarak gündemdeki yerini koruyan KKTC'deki yakınlaÅŸma da yılın son günlerindeki iyi geliÅŸmelerden biri oldu. 5 Aralık'ta kendi konutunda Rum Yönetimi Lideri Glafkos Klerides'i ağırlayan KKTC CumhurbaÅŸkanı Rauf DenktaÅŸ ile 26 yıl aradan sonra Rum kesimini ziyaret etmesi, yapıcı adımları oluÅŸturdu. Türkiye, özellikle AB'yle iliÅŸkilerinde hep önüne engel gibi çıkarılan Kıbrıs sorununda da çözümü çok daha yakınlaÅŸtı.ABD kapıları açılıyorBAÅžBAKAN Bülent Ecevit'in bu ay ortasında ABD'ye gerçekleÅŸtireceÄŸi ziyaret, yeni bir umudun da kaynağı oldu. Ek kaynağın artırılacağı haberlerinin ardından, ABD'nin Türkiye'ye AB ülkelerine tanıdığı ihracat sersestisinin gündeme gelmesi, yani tekstildeki kota sıkıntısının ortadan kalkacağı beklentisi geliÅŸti. BaÅŸbakan'ın iÅŸadamlarıyla birlikte yapacağı ABD gezisinde, bu konunun da ele alınacağı ve görüşmelerden iyi haberlerle dönüleceÄŸi konuÅŸulan konular arasına girdi.Devlet küçülme yoluna giriyorÄ°ÅžE KÄ°T'lerde çalışanlar arasında emeklilik süresi gelmiÅŸ olanların emekliye sevkedilmesinden baÅŸlansa da Hükümlet devleti küçültme konusunda ciddi adımlar atmaya niyetli olduÄŸunu gösteriyor. Her ne kadar BaÅŸbakan Bülent Ecevit, 36 olan bakanlık sayısının üç partili koalisyon ortamında düşürülmesini zor görse de, 2002'de buna dönük adım atılması da bekleniyor. Böyle bir adımın hükümetin devleti küçültmedeki ciddiyetini göstereceÄŸi belirtiliyor. Hükümetteki üç liderin devletin küçültülmesi konusunda ilke kararı almış olması ve bir de yetki yasası tasarısı hazırlanması bu konudaki kararlılığı ortaya koyuyor. Meclis'ten alınacak üç ay süreli yetkinin amacı, kamu kurum ve kuruluÅŸlarındaki küçülme adımlarını hızlandırmak.AB'ye tam üyelik adımları hızlandıOLUMLU geliÅŸmeler sadece ekonomi ile ilgili olaylarla da sınırlı kalmadı, siyasi geliÅŸmelerde de kendini gösterdi. AB'nin (Avrupa BirliÄŸi) geleceÄŸini belirleyecek olan ve mart ayında çalışmalarına baÅŸlayacak olan AB Konvansiyonu'na Türkiye'nin katılacak olması son çeyrekteki en önemli geliÅŸmelerden biri oldu. Daha önce Türkiye konusunda bir türlü karar veren AB ülkeleri, Türkiye'ye eÅŸit ÅŸartlarda katılma hakkını tanıdı. Bu karar Türkiye-AB iliÅŸkilerinde yeni bir dönemin de habercisi olarak kabul edildi ve tam üyelik konusunu yeni yılda yeniden ele alınması gündeme geldi. Â