Sigara içenlerde risk 30 kat artıyor!
Güncelleme Tarihi:
Sigaranın birebir ilişkili olduğu hastalıkların başında gelen KOAH (Kronik Obstüriktif Akciğer Hastalığı), günümüzde en sık rastlanan hastalıklar ve ölüm nedenleri arasında yer alıyor. Dünyada her yıl 2 milyon 900 bin kişinin KOAH nedeniyle hayatını kaybettiğine dikkat çeken Acıbadem Adana Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Gamze Uçar, hastalığın ilerlemesini engelleyecek en önemli hamlenin erken teşhis ve sigarayı bırakmak olduğunun altını çiziyor.
Önceki yıllarda genellikle 50 yaş üstünde görülürken günümüzde 40’lı yaşlarda bile rastlanan KOAH, özellikle sigara dumanı ile diğer zararlı gaz ve partiküllere karşı gelişen hava yollarının mikrobik olmayan iltihabı sonucu ortaya çıkıyor. Bu iltihap, akciğerdeki küçük hava odacıklarının zarar görmesi (amfizem) sonucu hava yollarının daralmasıyla kalıcı olarak akciğerlerin yapısını bozuyor ve sürekli hava akımı kısıtlılığı ile kendisini gösteriyor. 40 yaş üstü erişkinlerin yüzde 20'sinde görülen KOAH, Türkiye’de solunum yolu hastalıkları kaynaklı ölümlerin yüzde 61’inin de nedeni.
Sigarayı bırakın!
Ortaya çıkmasında yüzde 90 oranında sigaranın sorumlu olduğu KOAH’ın önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu belirten Dr. Gamze Uçar, “Hastalığın ilerlemesini engelleyebilmek için yapılması gereken en önemli hamle erken teşhis ve sigarayı bırakmak. Erken teşhis bu gizli tehlikenin bir an önce fark edilmesini sağlar. Sigarayı bırakmak da tedavinin en önemli aşamasını oluşturur” diyor.
Bir numaralı sorumlusu sigara
Sigara içenlerde KOAH görülme riski içmeyenlere göre 30 kata kadar artıyor. Hastalığın görülme sıklığının giderek artmasındaki etkenler arasında sigara içmenin yanı sıra mesleki risk faktörleri, pasif sigara içiciliği, hava kirliliği, yoksulluk, yaşlı nüfusun artışı, gelişmekte olan ülkelerde iç ortam kirliliğindeki yükseliş gibi faktörler de rol oynuyor.
Sigara içtikçe hastalık ilerliyor
Hastalığın ilk belirtilerini genelde öksürük ve özellikle sabahları balgam çıkarma olarak sıralayan Dr. Uçar, genelde sigara tiryakisi olan hastaların bu bulguları sigara içimine bağlayarak önemsemediklerini vurguluyor. Hastalığın bu erken evrede saptanmasının son derece önemli olduğunun altını çizen Dr. Gamze Uçar, sözlerine şöyle devam ediyor: “Çünkü bu evrede hastalık tespit edilir ve sigara içimi bırakılırsa hastalık durdurulabiliyor. Sigara içimi devam ettikçe hastalık da ilerliyor ve nefes darlığı, hışırtılı solunum gibi bulgular da kendini göstermeye başlıyor. Nefes darlığı başlangıçta sadece yol yürümekle ya da merdiven çıkmakla fark edilirken, ileri evrelerde istirahat halinde bile hissedilir hale geliyor. Hastalık daha da ilerledikçe sağ kalp yetmezliği bulguları ve diğer sistemik bulgular da ortaya çıkabiliyor.”
Hiçbir ilaç sigarayı bırakmak kadar etkili değil
KOAH şüphesi olan hastaya Solunum Fonksiyon Testi yapılarak tanı konuluyor. Ayrıca akciğer grafisiyle bulgular netleştirilerek başka hastalık ihtimalleri ortadan kaldırılıyor. Tedavide en önemli noktanın sigaranın bırakılması ve diğer risk faktörlerinin azaltılması olduğunu söyleyen Dr. Uçar, “KOAH tedavisinde kullanılan hiçbir ilaç hastalığı tamamen ortadan kaldıramaz ve hiçbir ilaç sigaranın bırakılması kadar hastalığın ilerlemesini yavaşlatıcı etki gösteremez” diyor.