Korona Maveric’e bulaşamadı!

Airbus yepyeni bir uçak demosu ile ortaya çıkmıştı. İlk kez Singapur Havacılık Fuarı’nda görünen ‘uçan kanat’ Maveric radyo kontrol modeli uçuşu ile dikkatleri üzerine topladı. Koronavirüs salgını bu uçakla ilgili çalışmaları durduramadı. Fabrika neredeyse kapalı gibi. Tasarımcılar ve uçağı geliştirecek olanlar evlerinden çalışıyor. Proje durmadı ama önünde uzun bir yol var.

Haberin Devamı

Yepyeni bir uçak tasarımı. Aslında Avrupalı imalatçı, Amerikalı B-2 tipi askeri bombardıman uçağının kopyasını yaptı. Delta kanatlı bir uçak prototip olsa da yıllar sonra yüzünü yeniden gösterdi. Pandemi öncesi Singapur Havacılık Fuarı’nda radyo kontrol modeli tümüyle farklı bir yolcu uçağı olarak karşımıza çıktı. Delta kanatlı uçak aslında tek koridorlu bir uçaktı. Ama içinin büyük bölümü çift koridorlu uçaktan daha geniş tasarlanmıştı. Her ne kadar orta sıralarda oturanlar pencerelerden çok uzakta, biraz da klostrofobik bir yapı içinde olsalar da yüzde 20 daha az yakıt harcayacak. Yolcular dışarıyı ağırlıklı olarak önlerindeki ekranlardan izleyebilecekler. Üstelik çok net görüntülerle.

Korona Maveric’e bulaşamadı

Haberin Devamı

ZAMAN VE YAKIT TASARRUFU

Yolcu kapasitesi yüksek uçak dikkatleri üzerinde topladı. 12-13 saatlik uçuşlarda en az iki saatlik bir uçuş zamanı tasarrufu da sağlamayı hedefliyor. Geleneksel tüp şeklinde yolcu uçağı tasarımını yıkan Maveric için bazı tasarımcılar bunun hiçbir zaman gelişmeyeceğini bile iddia ettiler. Ama Airbus dolu dizgin yoluna devam etti. Airbus oda şeklindeki bu uçağın sürtünme katsayısının daha düşük olacağını ve çok ciddi yakıt tasarrufu sağlayacağını iddia ediyor. Maveric Projesi Eş Başkanı Adrien Berard: “Başlarda pek çok kişi Maveric projesini bir hobi hatta Airbus’ın pek de bir şey öğrenemeyeceği hayal proje olarak gördüler. Biz de geleceğin uçak konfigürasyonunu sağlam temellerle sunarak onlara hatalı olduklarını gösterdik” dedi.

Korona Maveric’e bulaşamadı

TİTİZ ÇALIŞMALAR YAPILIYOR

Toplam 10 kişiden oluşan proje ekibi üç yıldan kısa sürede Maveric konsepti basit bir skeçten, bilgisayarda yaratılan üç boyutlu modele ve sonunda da demo uçağına dönüştü. Haziran 2019’da uzaktan kumandayla yönetilen demo uçak ilk kez gökyüzü ile tanıştı. 2 metre uzunluğunda ve 3.2 metre genişliğindeki Maveric, küçük ölçekli uzaktan kumandayla idare edilen bir demo uçağı. Maveric gibi demo uçakları, Airbus’ın yeni uçak konfigürasyonlarını anlamasına ve bu tamamen farklı tasarımı uçurmak için gerekli teknolojileri olgunlaştırmasına imkan veriyor. Maveric demo uçağı, Airbus’ın diğer uçaklarını üretirken gösterdiği hassasiyet ile inşa ediliyor. Örnek vermek gerekirse Maveric’in aerodinamik özelliklerini incelemek amacı ile gerçekleştirilen rüzgar tüneli testleri, tüm Airbus uçaklarında olduğu gibi Airbus’ın Filton tesislerinde gerçekleştirildi. Airbus için demo uçağının gerçekçi çevresel performans avantajlarını sergilemesi büyük önem taşıyor; aynı motor ile günümüzde uçan tek koridorlu uçaklardan yaklaşık yüzde 20 daha az yakıt tüketimi sunması gibi. Uçağın hızı, yolcu kapasitesi gibi önemli bilgiler tam olarak ortaya çıkmadı. Tasarımlardan anlaşıldığı kadarıyla yolculara daha fazla ayak uzatabilecekleri mesafe kalıyor.

Haberin Devamı

2030’DA HAYATA GEÇECEK

Maveric konusunda merak edilen detaylar ileri tarihlere kaldı. Avrupalı imalatçı aslında bu çalışması ile Boeing’in hayata geçiremediği bıyıklı yolcu uçağı Sonic Cruser’a bütün zamanlarda bir misilleme olacak.

Uçan kanat diye de adlanan uçak belki gelecekte bütün yolcu uçaklarının tasarımları etkileyecek. Kanat kısımlarına yakın oturanlar uçağın bütün dönüşlerini fazla hissedecekler. Bunun ne kadar bir rahatsızlık yaratacağı bilinmiyor. Orta mesafe uçuşlar için hedeflenen uçağın hızı hala çok belli değil. Airbus’ın hız konusunu vurucu bir darbe olarak sona sakladığı uçağın hayata geçişi 2030 yılları civarında olacak.

BOEING SONIC CRUISER MAKET OLARAK KALDI

Korona Maveric’e bulaşamadı

Haberin Devamı

Ne zaman Amerika’da Boeing’in Seattle fabrikasına gitsem bıyıklı Sonic Cruiser uçağının maketini görüyorum. Hemen önüne geçip mutlaka bir fotoğraf çektiriyorum. Ana binalardan birinde giriş kapısının arkasında duruyor. Her gidişimde, son olarak geçtiğimiz yıl gittiğimde artık boyaları iyice sararmıştı. Oysa Boeing, bu uçağı geleceğin uçağı olarak kabullenmişti. Concorde kadar hızlı olmayacaktı ama ses hızının biraz altında uçacaktı. Her uçuşta bir-iki saat zaman tasarrufu sağlayacaktı. Daha az yakıt harcayacaktı. Uygun maliyeti havayollarının ilgisini çekecekti. Şirketin yeni uçak geliştirme direktörü projeyle ilgili şöyle diyordu: “Boeing’in daha hızlı uçuşlar, daha fazla doğrudan uçuş ve artan konfor talebine cevabı Sonic Cruiser olacaktır.” Boeing Sonic Cruiser, süpürme delta kanat gövdesi ile 76 metre uzunluğundaydı. Mach 0.98’in etrafında uçabilir, normal uçaklardan yaklaşık 0.10 daha hızlı, ancak gürültü sorunu olmayan hızlı bir uçak olacaktı. Ama olmadı. O da birbiri ardına gelen ekonomik krizlere takıldı. Hele şimdi 737-Max gibi dev bir sorunla boğuşan şirket geri dönüp bu projeye hiç bakamayacak gibi görünüyor. Kapı arkasındaki maketin beyaz rengi sararmaya devam edecek.

 

Yazarın Tüm Yazıları