Körfezi fırtına çok kabartacak

HAYLİ yağışlı ve fırtınalı bir kış geçiriyoruz. Geçen hafta Didim gibi bazı yerlerde rüzgarın hızının 40 kilometreye kadar çıktığı günler oldu. İleri tarihli hava tahminleri de sert rüzgarlar gösteriyor. Ocak sonu ile şubat ayının ilk haftalarında rüzgarın hızının 90 kilometreye kadar çıkacağı şiddetli fırtınalı günler var. Mart ayında da bir arabanın hızına eş 60 kilometre ile esen rüzgarlar olacak.

Haberin Devamı

 

Aslında olup bitenler sürpriz değil. İklim öngörülerinde esas değişikliğin rüzgarlarda beklendiği uzmanlar tarafından dile getiriliyor. Örneğin İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Akdeniz Akademisi Bülteni’nde, Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Şükrü Beşiktepe olup bitecekleri tek tek anlatmış.


İKLİM DEĞİŞİKLİYLE SU BASKINLARI SIKLAŞACAK
Prof. Beşiktepe, kentsel atıklar ve tarım alanlarından nehirlerle gelenler dışında iklim değişikliğinin Körfez üzerinde büyük bir baskı oluşturduğunu belirterek şunları söylüyor:
Rüzgarda en düşük ve yüksek hızlarda ani değişimler olacak. Bunlar da ani yağışları getirecek. Rüzgardaki ani değişimler Körfez’de deniz kabarmalarına ve su baskınlarına neden olacak. Örneğin 10 yılda bir görülen su baskınları, artık 4 - 5 yılda bir görülmeye başlandı. Önümüzdeki 10 yılda ise her iki yılda bir görülmeye başlanacak.
Eylül ve haziran ayları arasında güneyden esen rüzgarlar zaman zaman şiddetli ve uzun süreli olabiliyor. Bu rüzgarlar Ege Denizi sularını Körfez içine yığıyor. Uzun süreli güney rüzgarlarının peşine Marmara ve Karadeniz üzerinden gelen alçak basınç ve cephe sistemlerinin geçişi basıncı düşürüyor, rüzgar gün batısına döndüğünde de yağışlara neden oluyor. Bütün bu faktörler maksimum gel/git zamanında bir araya geldiğinde, su seviyesi minimum gel/git seviyesinden 75 cm.’ye yükseliyor. Bu da su baskınlarına neden oluyor.
İzmir Körfezi’nin astronomik gel/git aralığının 20 cm. olduğunu söyleyen Şükrü Beşiktepe, bu aralığın üzerinde diğer olayların etkisiyle 50 cm.’lik bir artışın su baskınlarına neden olduğunu belirtiyor. İzmir’de deniz seviyesi yükselme trendi ise yılda ortalama 3.8 ile 0.9 mm. olarak tespit edilmiş. Bu, 50 yıl sonra 50 cm. yerine 20 cm.’lik yükselmelerin bile su taşkınlarına neden olacağı anlamına geliyor. Bu da her yıl su baskını olacak demek.

Haberin Devamı


BÜYÜK KANAL BİR UMUT
Görüldüğü gibi iş çok ciddi. Daha 50 yıl var diye kimse düşünmesin. Önümüzdeki 10 yılda ortalama iki yılda bir olacak su baskınları iklim değişikliğindeki bu hızla 50 yıla kalmaz her yıl sular içinde boğuluruz. İklimdeki değişikliği ve rüzgarları durdurmak mümkün olmayacağına göre, şimdiden gerekli tedbirleri almak gerek.
Neyse ki, Prof. Beşiktepe bir umut ışığı göstermiş. İzmir’in yıllarca bürokraside oyalanan dillere desten Büyük Kanal Projesi gerçekleştiğinde akıntının başlamasıyla Körfez’de suyun kalma süresinin kısalacağını, rüzgar yığılmasıyla biriken suyun da fazla kalamayacağından baskınları hafifletebileceğine dikkat çekmiş.
Yine de iklim değişikliğinin etkisiyle önümüzdeki yıllarda daha çok kabaracak bir Körfez’e ve su baskınlarına iyi hazırlanmak gerek.

Yazarın Tüm Yazıları