Tansiyona limon suyu yeter mi?

İster yüksek, ister normal tansiyonlu biri olun, bir gün sizin de kan basıncınız aniden yükselebilir. Bu olasılık yorgun, gergin, kaygılı olduğunuz dönemlerde daha fazladır. Korktuğunuz, öfkelendiğiniz veya üzüldüğünüz bir olay da kan basıncınızı zıplatabilir.
Eğer göğsünüzde hafif bir sıkışma, ensenizde alışık olmadığınız bir ağırlık hissi, kafanızda can sıkıcı bir basınç duygusu hisseder, “Acaba tansiyonum mu yükseldi?” diye merak edip ölçtürdüğünüzde çok yüksek değerlerle karşılaşırsanız lütfen telaşlanmayın ve sorunu bir bardak limon, nar, greyfurt veya domates suyu ile çözebileceğinizi düşünmeyin. “Peki, bu durumda ne yapmalıyım?” sorusunun cevabına gelince...

KRİZ NEDENLERİ
Kan basıncı değerlerinizi çok yüksek bulursanız, özellikle sistolik basıncı 16’dan, diasistolik basıncı 10’dan fazla görürseniz, bunun sıradan nedenlerle de gelişebileceğini hatırlatalım. Örneğin fazla miktarda kafeinli içecekler, kafein içeren ağrı kesiciler, nezle/grip ilaçları tansiyonda ani patlamalara yol açabiliyor.
Sorunları fazla büyütüp gereğinden çok gerilmek, kızıp öfkelenmek, endişelenip üzülmek de aynı şeyi yapabilir. Herhangi bir öğünde tuzu abartırsanız ya da alkolü biraz hızlı ve ölçüsüz kullanırsanız yine aynı problemin ortaya çıkması muhtemeldir.
Uykusuz kalmanın, dolu bir mesaneyi boşaltmayı ihmal etmenin, hatta üşümenin bile tansiyonunuzu yükselteceğini hatırlatalım.

PANİK YAPMAYIN
Bitmedi! Eğer panik bozukluğu olan biriyseniz daha da dikkatli olun. Çünkü özellikle bu kişilerde ani tansiyon yükselmeleri olağanüstü bir telaşa yol açabiliyor ve aynı kişilerde arka arkaya (merak ya da korku nedeniyle) yapılan ölçümler, telaşı arttırarak tansiyonu daha da yükseltiyor.
Tansiyon patlamalarının ciddi nedenleri de var tabii ki. Mesela bir böbrek sorununun, bir emboli (pıhtı) atmasının ilk işareti bazen bu tip “hipertansif kriz”lerdir. Peki, böyle bir durumda nasıl bir strateji izlenmeli? Onu da diğer kutularda bulacaksınız.

BENİM ÖNERİM

ANİ TANSİYON YÜKSELMELERİNDE NE YAPMALI?
Sakinleşin ve mümkünse istirahata çekilin. İmkân varsa uzanın. Gergin olduğunuzu hissediyorsanız rahatlatıcı bir destek alın. Bu bir bitkisel ürün (Passiflora veya Valleryana/melisa özü), gevşetici bir ilaç (Diazepam türevleri) olabilir.
Psikolojik olarak rahatlamak istiyorsanız tabii ki limon suyu ya da taze sıkılmış domates, nar, greyfurt suyu da içebilirsiniz ama biliniz ki bunların tansiyonunuzu güvenilir rakamlara düşürme yetenekleri yoktur.
Bu nedenle süreci limona, domatese, nara teslim etmek yerine “sakinleşmenin bir yolunu bulmak ve istirahat etmek” önceliğiniz olsun.

UNUTMAYIN

İLAÇ NE ZAMAN GEREKİYOR?
Ani hipertansif krizlerde yani kan basıncının birden bire yükseldiği ve bu yükselmenin endişe verici boyutlara ulaştığı hallerde (örneğin büyük tansiyonun 17-18’i, küçük tansiyonun 10-11’i geçtiği durumlarda) ne rahatlatıcı bir şey kullanmak, ne bir bardak limon suyu içip bir yere uzanmak yeterli olur.
Bu gibi durumlarda ağızda çiğnenen (Kaptopril) ya da dil altında emilen, kan basıncını hızla, güvenli şekilde düşüren (Nifedipin) ve ortalama 6-8 saat etkili olabilen bazı “acil durum” ilaçlarına başvurabilirsiniz. Ancak bu ilaçlardan nasıl, ne zaman, ne dozlarda ve ne sıklıkta faydalanacağınızı doktorunuzla konuşmalısınız. Bunu özellikle hipertansiyonlu biriyseniz, herhangi bir ilaç kullanıyorsanız mutlaka ama mutlaka öğrenmelisiniz.

ÖNEMLİ

ÇOK ÖNEMLİ 3 TAVSİYE
* Tansiyonunuzun birden bire yükseldiği durumlarda paniğe kapılmayın. Birbirini izleyen dakikalarda ve sık aralıklarla tansiyon ölçümü yapmayın. İstirahat edin ve rahatlamaya çalışın ya da rahatlatıcı bir ilaçtan (Diazepam, Lorazepam, Valerian) faydalanmaya bakın.
* Eğer tansiyonu zaten yüksek olan biriyseniz doktorunuzun önerdiği “hızlı etkili” ilaçlardan birinden faydalanın.
* Bu tür tansiyon yükselmeleri sık sık tekrarladığında ise arka planında yeni gelişen bir problem olabileceğini düşünerek doktorunuzdan yardım isteyin.