Piyasalar hangi senaryoyu satın aldı?

Siz bakmayın birilerinin, ‘piyasalar koalisyonu satın aldı’ diyerek, polyannacılık oynayıp, etrafa iyimserlik yaymaya çalışmalarına.
Edindiğim izlenimlere göre ortada iki senaryo var. Birincisi, AK Parti, hangi parti ile koalisyon yaparsan yapsın, bu koalisyonun ömrü çok uzun olmayacak ve yakın zamanda erken seçime gidilecek. İkinci senaryo ise, koalisyon yapılamayacak ve erken seçim olacak. Bu çerçevede her yolun sonu erken seçime çıkıyor.
Peki, bu ne anlama geliyor? Uzun bir süre daha siyaset konuşulacağı, ekonominin ise geri planda kalacağı anlamına geliyor. Daha açık şöyle anlatayım: 2015’in ilk yarısı seçime hazırlık nedeniyle beklentilerin de üzerinde durgun geçti, ikinci yarıda da koalisyon senaryoları ile durgunluk devam edecek. Doğrudur, piyasalar bu durgunluğu satın aldı. Ancak, koalisyon gerçekleşmez ya da koalisyon yürümez ise olası erken seçim nedeniyle 2016 da durgun geçecek demektir. İşte, reel sektörün korktuğu senaryo bu. Ve açık söyleyeyim, bu senaryo satın alınmış falan da değil.

KARŞILIKSIZ ÇEKLER YÜZDE 48 ARTTI

Sohbet ettiğim reel sektör temsilcileri bugünkü durumu şöyle özetliyor: Bir süredir yatırım yapılmıyor ve kimsede yatırım yapacak iştah yok. İhracat planlandığı gibi gitmiyor. Hal böyle olunca da küçük ve orta boy işletmeler bankalardan kredi kullanamadığı gibi bankalar da kredi verme konusunda istekli değiller.
İç piyasada ise mal satılmıyor, satılan malın bedeli ya çok geç ödeniyor ya da hiç ödenmiyor.
Bu noktada reel sektör temsilcileri, ‘karşılıksız çeklere bir göz at’ diyor. Baktım; son açıklanan rakamlara göre bu senenin ilk 5 ayında, 276 bine yakın çek karşılıksız çıkmış. Toplam karşılıksız çek rakamı ise, 10,7 milyar TL’nin üzerinde ki; bu, geçen senenin aynı dönemine oranla yüzde 48 artış anlamına geliyor.

NE ZAMAN EKONOMİ KONUŞACAĞIZ?

Eminim birileri beni, felaket tellalı yapmakla suçlayacaktır. Kimse kusura bakmasın ama reel sektör temsilcilerinin ağzından, piyasanın içinde bulunduğu durum bu; fazlası var eksiği yok. Yunanistan ve Orta Doğu’daki yangını ise hesaba bile katmıyorum.
Evet, bu yılın ilk yarısı, ‘bekle gör’ politikası izlendi, ikinci yarısı için de aynı politika izleniyor. Ancak reel sektör temsilcileri, ‘geçmiş deneyimlerimizden biliyoruz, iki yıl üst üste durgunluğu kaldıramayız, iki yıllık kaybın telafisi çok uzun sürer’ diyor. Uzun lafın kısası, piyasalarda beklenti var; o da siyasetten çıkıp, ekonomiye dönüş ve ekonominin konuşulma beklentisi.