İçsavaş var sigorta yok

MUSUL’da yaşananlar sigorta pazarını da etkiledi, sigortacılar açısından riskli ülkeler arasında Irak, ilk sıraya oturdu. Nakliyeciler, hem taşıdıkları malları hem de araçları sigortalatamamaktan dert yanarken; sigortacılar ise ‘içsavaş var, risk çok yüksek, sigorta yapamayız’ diyerek, kendilerini savunuyor ve önümüzdeki dönemde nakliyat sigortalarında daralma yaşanacağından endişe ediyor.
Suriye’de süren çatışmalar nedeniyle Türkiye’nin toplam ihracat taşımaları içinde Irak’ın payı yüzde 50’ye ulaşırken, Irak’a yapılan ihracat da 12 milyar dolara kadar ulaştı. Hem karayolu hem de deniz yolu ile ciddi bir nakliyenin gerçekleştiği Irak’a, günlük 2 bin kamyon taşıma yapıyor ki, bu da sigortacılar açısından ciddi bir pazar anlamına geliyor.
Ancak Irak Şam İslam Devleti Örgütü’nün (IŞİD), Musul’u ele geçirmesinin ardından TIR’ların geri dönmemesi, şoförlerin kaçırılması ve Musul’da içsavaş yaşanması nedeniyle; Irak’ta, Suriye gibi ‘sigorta yapılamaz’ ülkeler arasına girdi. Bu durum ise sigortacılarda, son yıllarda daralan nakliyat sigortaları pazarının daha da küçüleceği endişesini yarattı.

NAKLİYAT SİGORTASI

Sigorta şirketleri, nakliyat sigortaları adı altında hem Türkiye’den yapılan hem de Türkiye’ye yapılan taşımaları sigortalıyor. Sigorta kapsamına ise taşınan malın fiziksel zarar görmesi ve çalınması girerken; aynı zamanda taşıma yapılan bölgedeki terör faaliyetleri de sigorta teminatı içine alınabiliyor. Ancak taşımanın yapıldığı ülkedeki savaş hali, iç savaş, yani ani politik değişiklikler, sigorta kapsamına girmiyor; girse bile çok yüksek primler isteniyor. Nedeni ise, sigorta şirketlerinin bu gibi risklere karşı yurtdışından reasürans teminatı bulamamaları. Dünyada, sigorta teminatı verilemeyecek ülkeleri ise, uluslararası bir sigortacılık komitesi belirliyor
ve sürekli de bu ülkeleri güncelliyor. Ortadoğu ülkeleri, politik ve terör durumu nedeniyle sigorta kısıtlama-larından en çok etkilenen ülkelerin başında geliyor.

HASAR ÖDENMEYECEK

O nedenle de bu ülkelerde, sadece taşıma sigortaları değil diğer tüm sigortalar için de geçerli olmak üzere; savaş, içsavaş, isyan, ihtilal nedeniyle meydana gelecek tüm zararlar, sigorta kapsamında tutuluyor. Kaldı ki, bu tür olayların meydana geldiği ülkelere sigorta teminatı da verilmiyor. Son yaşanan olaylar nedeniyle Irak da, artık sigorta açısından riskli ülkeler arasına girdi. Bu da şu anlama geliyor: Bir; düne kadar yüksek primle dahi olsa sigorta teminatı alan nakliyeciler, bundan sonra hem araçlarını hem de taşıdıkları malı sigortalatamayacaklar. Sadece Türkiye’den değil dünyanın hiçbir ülkesinden sigorta teminatı bulamayacaklar.
İki; sigortası olanlar ise, son olaylarda zarara uğramışlarsa, hasarlarını alamayacaklar.

KASKO HASARI DA ÖDENMEZ

IRAK’ta yaşanan olaylar sonrası merak edilen konulardan biri de, kasko sigortasının TIR’ların zararını karşılayıp karşılamayacağı. Kaskoda durum, nakliyat sigortalarından daha farklı. Çünkü kasko sigortası, Türkiye sınırları içinde geçerli ve başka bir ülkeye gidecek araçların kasko sigortasına ek teminat alması gerekiyor. Sigorta şirketleri ise başta Ortadoğu olmak üzere bazı bölgelerde bu ek teminatı da vermiyor. Irak’a taşıma yapan TIR’lar, kasko sigortası yaptırıp, bu ek teminatı almış bile olsalar; bölgede yaşananlar, içsavaşa girdiğinden ve bu risk de sigorta kapsamı dışında tutulduğundan hasar alamayacaklar.

NAKLİYAT SİGORTA PAZARI DARALACAK

Musul’un ele geçirilmesi ve Irak’ta yaşanan olaylar, son yıllarda gittikçe daralan nakliyat sigortası pazarını derinden etkileyecek. Üç yıl öncesine kadar sigorta pazarı içinde yüzde 3’e yakın payı olan taşıma sigortalarının; son yıllarda Ortadoğu’da yaşananlar nedeniyle payı yüzde 1,5’e kadar geriledi. 2011’e kadar sigorta şirketleri, nakliyat sigortalarında her yıl reel olarak yüzde 9 büyürken; 2011’de zarar etti. 2012’de pazar toparlanır gibi olsa da geçen yıl nakliyat sigortaları yüzde 2,5 büyüyebildi. 2013’te sigorta şirketleri taşıma sigortalarından 416 milyon TL’ye yakın prim toparladı.