Hükümet sıcak paranın aynen süreceğine inanıyor

Geçen hafta program hedeflerini tartışma imkanı bulduğum hükümete yakın kaynakların söylediklerinden, ABD ekonomisinin önümüzdeki yıl kötü seyredeceğine inandıklarını, bu nedenle Fed’in yumuşak tavrının devam edip bol para ve risk iştahının devam edeceği, bize sermaye akışının kesilmeyeceği görüşünü baz aldıklarını gördüm. Bunun yanı sıra mevcut mali açığın yüksek olduğu, bu nedenle torba yasayla getirilen önlemlerin haklılığını savunduklarına ama hükümet içinde hangi kesime ek vergi yükü bineceği konusunda görüş ayrılıkları yaşandığına da şahit oldum.

Mali disiplin kaybolduğu takdirde şimdiye kadar yaşanan ekonomik istikrarın kaybolacağı endişesinin var olduğunu, bu nedenle 2019’a seçimlere girerken böyle bir riskin göze alınmaması gerektiğine karar verildiğini sanıyorum.

Konuştuğum kaynaklar, savunma sanayine 17-18 milyar TL’lik ek kaynak aktarımının işleri zorlaştırdığını, ek vergi ihtiyacında bunun önemli rol oynadığını belirtirlerken, savuma sanayine bu kadar kaynak aktarımının gerekli olup olmadığı konusundaki tartışmalara ise fazla girmek istemediler.

Büyüme konusunda 4 yıl boyunca yüzde 5.5 hedefinin saptanmış olmasının, biraz da beklentileri etkilemek amacı taşıdığı izlenimini edindim. Bunun yanında yeni milli gelir rakamlarının Türkiye’nin gerçek büyüme kapasitesinin aslında kamuoyunda sanılanın üstünde olduğunu gösterdiğini, bu nedenle büyüme hedeflerinin ulaşılabilir olduğunu savunuyorlar.

DOLARDA ŞİMDİDEN ULAŞTIK

Fed önemli bir faiz artışına gitmese bile, Batı ile büyüyen siyasi çekişmenin sıcak parayı önleyip önlemeyeceğini sorduğumda ise, hükümetin özellikle Almanya ile ilişkilerin yakında yeniden düzeleceğine inandığını gördüm. Yani Batı ile ilişkilerin sıcak paranın gelişini olumsuz etkilemeyeceği, Türkiye’nin önümüzdeki dönem olumsuz ayrışmasının söz konusu olmayacağı varsayımına göre hesap yapmışlar.

Kaynaklarla tartıştığımız bir konu da harcamalarda kesintinin yapılıp yapılamayacağı idi. Kesintilerin detayına çok girmeyen kaynaklar, buna karşılık kamuda yeni inşaat yatırımlarının ve taşıt alımlarının durdurulması konusunda kararlı gözüküyorlar. Cari giderlerde de kısıntı yapılacağını belirttiler.

Enflasyon konusunda ise belirlenen hedeflerin gerçekleşebilir olduğunu söylüyorlar ama o kadar kararlı da gözükmüyorlar. Sanki bu politikalarla enflasyonda ciddi bir düşüş sağlanamayacağını kendileri de biliyor gibiler.

Bence ekonomi yönetimi de, OVP hedeflerinin iyimser bir hedefler bütünü olduğunun, aslında farkında. Özellikle dengeleri kurarken baz aldıkları kur varsayımı bence en zayıf halkalardan biri.

Bir düşünün; 2018 yıl sonu kur varsayımı 3.90 TL civarındayken, 2018 ortalama kuru 3.63 TL olarak baz alınmış. Halbuki şimdiden dolarda 3.63 TL’ye ulaşmış durumdayız. Hükümet gibi, Fed’in açıklamış olmasına rağmen, belirlenen faiz artışlarına uymayacağına inanan piyasa oyuncuları da var. Ancak yılın geri kalanında Fed Başkanı atanması, faiz artışlarının başlaması, jeopolitik riskler ve ABD’de genişlemeci maliye politikası teşvikleri ile doların dünya çapında değerlendiği bir sürece girildiği konusundaki tahminler daha ağır basıyor.

Dünyadaki bu beklentinin yanında, İdlip’de sıcak savaş, Batı’yla çatışmanın ekonomiyi etkilemesi gibi bize özgü riskleri de eklersek, OVP hedeflerinin daha önümüzdeki yıl ortasına varmadan revize edilme ihtiyacı sürpriz olmamalı.