Sabahattin Ali’nin dünyası

Sabahattin Ali’nin bu kitabındaki yazılar, onu daha iyi anlamanız için bir anahtar!

Sabahattin Ali – Anılar, İncelemeler, Eleştiriler kitabını Filiz Ali, Atilla Özkırımlı ve Sevengül Sönmez yayıma hazırlamış. Kitabın ilk baskısı, bir cesaret örneği olarak 1978’de yapılmıştı! O dönemde de çok ilgi görmüştü, zira Sabahattin Ali hakkında birçok yenilikleri, farklı bakış açılarını, bilinmeyen anıları içeriyordu. Şimdiki yeni baskı, yeni yazılarla, bilgilerle zenginleşmiş olarak okura sunuluyor.
Atilla Özkırımlı’nın Sunu’sunda ilk baskının hazırlanış serüveni yer alırken, Sabahattin Ali üzerinden ülkedeki siyasi ortam etkileyici biçimde özetleniyor: “Oysa acıdır, yıllar boyu, ne arkadaşları, ne dostları, ne yakınları, ne ilerici aydınlar, ne de sanatçılar sahip çıkabilmişlerdir Sabahattin Ali’ye. Kaçma isteğini gizlemediği için ortadan kaybolunca yurtdışına çıktığı sanılmış, öldürülüşü tam dokuz ay sonra yansımıştır basına. O ölüm ki bugün bile aydınlatılmış, gerçek suçluları ortaya çıkarılabilmiş değildir. Estirilen korku ve yılgınlık havası içinde adını anmak suç sayılmış, bilinenler unutturulmak istenmiş, yapıtları yayımlatılmamıştır. Öyle bir baskı, öyle bir sansürdür ki bu hiçbir yasal dayanağı yoktur.” Böyle kitapların hazırlanmasında belge bulmanın zorluğunu da öğreneceksiniz bu yazıdan.
Önsöz Yerine: “Sabahattin Ali Üstüne” yazısı Nâzım Hikmet imzasını taşıyor. Bir büyük usta bir başka ölümsüz ustayı tüm yönleriyle ve olağanüstü biçimde aktarıyor. Yazı aynı zamanda Türkiye’nin koşullarını da anlatıyor.
Daha sonra ‘41 Yıllık Yaşamının Öyküsü’ başlıklı kronojiyi okuyacaksınız. Yıllar önce Atilla Özkırımlı’nın bin bir emekle hazırladığı kronolojiyi yine aynı oranda emek harcayarak Sevengül Sönmez, A’dan Z’ye Sabahattin Ali kitabı için güncellemişti!
Ali’ye ‘sahip çıkma’ yarışı
Aliye Ali’nin ‘Birlikte Olduğumuz Günler’ yazısını mutlaka okumanız gerekiyor! Aliye Ali’yi ben de tanımıştım. Sabahattin Ali’nin en yakını, yoldaşıydı! Onun söyledikleri, saptamaları yalnız edebiyatçılığına değil, başkalarıyla olan ilişkilerine de ışık tutan bilgilerle dolu.
Filiz Ali’nin ‘Anımsayabildiklerim’ başlıklı yazısı, Türkiye’de bir siyasi inanç yüzünden yok edilme kampanyasına katılan insanların, kitaplar yayımlanmaya başladıktan sonraki davranışlarını, sanki hiç kabahatleri yokmuş gibi onunla yakınlıklarını ortaya koyma çabalarını okuyun!
Sabahattin Ali’ye ‘sahip çıkma’ yarışmasına katılanlar az değil! Bu yarışmacılar çoğunlukla 1965’ten sonra böyle bir yazarımız olduğunu öğrenenlerle Sabahattin Ali’yle ailesine özel nedenlerle pek sempati duymayanlardır. 1948 ile 1965 yılları arasında Sabahattin Ali’ye ve ailesine kim sahip çıkmıştır acaba?
Hayatını incelediğinizde birçok konuşmasının, notlarının hele hele eserinin ince tahlilini yaptığınızda bu zalim ve keskin zekânın en usta ürünlerini onda bulursunuz! Ben ondaki zekânın nasıl edebî bir zekâya dönüştüğünü fark ederken onun cümlelerinden daha çok zevk alırım.
Anılar, incelemeler ve eleştiriler üzerinden Sabahattin Ali’yi, eserlerini ve onun yaşadığı Türkiye’yi daha yakından tanıyacağınız önemli bir kitap.