İstanbul’un müzik tarihi

Saray’da, Pera’da çok sesli müzik kimlerle başladı ve nasıl yaygınlaştı?

Serhan Bali’nin hazırladığı ‘İstanbul’da Çok Sesli Batı Müziği Tarihi’ kitabında 13 araştırmacının, uzmanın yazılarından bunu ayrıntılı biçimde öğrenebilirsiniz.

‘Sunuş’un altında Ekrem İmamoğlu imzası var.

Kitabın içeriğini Önsöz’de Serhan Bali özetliyor:

“İstanbul, iki bin küsur yıla dayanan köklü tarihi boyunca müzik sanatına çeşitli yönlerden katkıda bulunmuş bir şehirdir. Osmanlı başkentine çok sesli Batı müziğinin sistemli şekilde girmeye başlamasını ve hem Osmanlı Sarayı’nın hem de ağır tempoda ve çok kısıtlı bir çerçevede dahi olsa, halkın Batı müziğiyle tanışmasını Sultan II. Mahmud’un modernleşme çabalarına borçluyuz. Yeniçeri Ocağı ve buna bağlı olarak Mehter takımlarının kaldırılmasıyla Batı tarzında askeri bandoya geçilmesi, Muzika-i Hümayun’un kurulması birbirini takip eden eylemler olmuş, bu köklü değişikliğin sembol ismi ise Giuseppe Donizetti (Paşa) olmuştur. Osmanlı’nın son yüzyılı, her alanda olduğu gibi müzik alanında da modernleşmeye, Batı’nın “gelişkin” olarak görülen çoksesli müziğinin Doğu’nun tek sesli müziğinin yerini almasına sahne olmuştur.

İncelemelerden seçmeler:

- İstanbul’un Çoksesli Batı Müziği Yaşamı, Kültürü ve Eğitimi Geçmişine Genel Bir Bakış / Ali Uçan.

“İstanbul’un çoksesli Batı müziği geçmişi çok boyutlu, geniş kapsamlı ve derin bir konudur. Bu nedenle bu çalışma İstanbul’un Çoksesli Batı Müziği Yaşamı, Kültürü ve Eğitimi Geçmişine Genel Bir Bakış olarak belirlenmiştir.”

- Yükselme Dönemi İstanbul’unda Çoksesli Batı Müziği (1453-1600)

- Duraklama Dönemi İstanbul’unda Çoksesli Batı Müziği (1603-1699)

- Düzeltme Dönemi İstanbul’unda Çoksesli Batı Müziği (1703-1792)

- Çoksesli Batı Müziği Öğrenimi İçin Avrupa’ya Öğrenci Gönderiliyor:

“Osmanlı Dönemi’nin son altmış yılı (1860’lar-1910’lar) içinde çoğu devlet adına birçok yetenekli genç Avrupa’ya müzik öğrenimine gönderildi. Bunda birincil amaç, çoksesli Batı müziğini asıl yerinde öğrenmekti.”

-Donizetti Paşa’dan Sir Edward Elgar’a İstanbul’un çok Sesli Müzik Yaşamından Gelip Geçmiş Avrupalı Müzisyenler / Emre Aracı.

- Fonograf ve Gramofon Plaklarında Çok Sesli Müzik / Cemal Ünlü.

- Cumhuriyet Döneminde İstanbul’a Gelen Batılı Virtüözlerin Konserleri / Bilen Işıktaş.

- Dersaadet’e Yerleşen İtalyan, Alman, Fransız ve Macar Müzisyenler / Evren Kutlay.

(İBB Yayınları)

DİSKOTEĞİMDEN

Atatürk’ün sevdiği şarkılar, türküler, kahramanlık ve asker türküleri

Armağan Elçi

CD 1

Çökertme

Yanık Ömer

Alişimin Kaşları Kare

Mehrafi Bey Ağıtı

Zobalarında Guru da Meşe Yanıyor

Mızıka Çalındı Düğün mü Sandın

Havada Bulut Yok

Uca Dağların Başında

Kışlalar Doldu Bugün

Sarı Zeybek

Ata Barı

Hoş Gelişler Ola

CD 2

Kırmızı Gülün Al-i Var

Şanışın Altı

Maya Dağ’dan Kalkan Kazlar

Harmandalı Zeybeği – Oyun Havası

Bülbülüm Altın Kafeste

Pencere Açıldı Bilal Oğlan

Gide Gide Yarelerim Dirildi

Zeynep Bu Güzellik Var mı Soyunda

(Mamaşlı Zeynep’in Türküsü)

Çanakkale İçinde

Tılfındır Hastane

Haykırdı Çıktı Meşeden

Manastır’ın Ortasında

İzmir’in Kavakları