Birinci Dünya Savaşı sanata nasıl yansıdı

Savaş sırasında sanatçılar ne yapar? Savaş, bestelerini, yazılarını nasıl etkiler?

Çünkü savaşın tarihi yazılırken, en insani ve kalıcı kaynaklar bunlardır.

Ayrıca savaş göçleri de ateşler. Yurdunu terk etmek zorunda kalan bir sanatçının ruh hali yarattıklarına yansır.

1914-1918 arasındaki Birinci Dünya Savaşı’nın bittiği yıldönümünde uluslararası bir toplantı yapıldı. Türkiye’den de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan katıldı.

Dünyada bu konuda bazı yayınlar yapıldı ama ben Türkiye’de yüz yılın sanat/edebiyat/müzik açısından muhasebesinin yapıldığı çalışmalara rastlamadım.

Türkiye bağlamında böyle bir makalenin, kitabın ilgi çekici, öğretici olduğu kanısındayım.

Romanı, öyküyü, şiiri, resmi, sinemayı nasıl etkiledi.

BBC Music dergisi* 100 yıllık sürede yapılan bestelerden 20 adet seçmiş.

Ben parçaların adlarını vereceğim, meraklısı bunları dinler, yorumlar ve müzik ile savaşın tarihini öğrenir.

Hiç kuşkusuz bu besteleri etkileyen, siyasal rejimler, toplumsal değişimler. Yazarlara göre bu besteler zamanın ruhunu temsil ediyorlar.

Dosyada, ‘Klasik Müzik Nedir’ başlıklı bir yazı var.

1718’de başlayan klasik müzik tarihinin 1818’de, 1918’de müziğin tanımı ve bugünün tanımları arasındaki farka değiniliyor. 20., 21. yüzyılda müzik ve çeşidi üzerine düşündüğünüzde sonsuz tanımlara varabiliriz.

Örnekler mi?

Spectralizm, serializm, minimalizm, modernizm, postmodernizm, neoklasizm, neoromantizm, new complexity.

Bu bilgiler ışığında da dinleyebilirsiniz bu besteleri.

DOSYANIN adı:

“Bir Yüzyılın Tınıları”

1918-27

Gershwin: Rhapsody in Blue (1924)

1928-37

Orff: Carmina Burana (1937)

Şostakoviç: Senfoni No. 5 (1937)

1938-47

Tippett:

A Child of our Time (Zamanımızdan Bir Çocuk)

Messiaen

Quartet for the End of Time (Zamanın Sonu Dörtlüsü)

1948-57

Richard Strauss:

Four Last Songs (Kayıp Şarkılar İçin)

Cage:

433  (1952)

1958-67

Krzysztof Penderecki:

Threnody to the Victims of Hiroshima (Hiroşima Kurbanları İçin) (1960)

1968-77

Frederic Rzewski :

The People United Will Never Be
Defeated (1975)

John Williams:

Star Wars (1977)

1978-87

Steve Reich:

Desert Music (1983)

Nobuo Uematsu:

Final Fantasy (1987)

1988-97

Arvo Part:

Berlin Mass (1990)

George Wayker:

Lilacs (1996)

1998-2007

Kaija Saariaho:

L’Amour de Loin (2000)

2008-Şimdi

Mark-Anthony Turnage: (2011)

John Luther
Adams:

Become Ocean (2013)

SAVAŞ, siyaset,
politika, müzik ilişkileri üzerine bizi düşündüren
bir liste.

...................................

(+) BBC Music,
December 2018.