Program açıklanması yarar değil zarar verdi

Büyüme-enflasyon başta olmak üzere, temel varsayımları konulmadan, böyle bir çerçeve açıklamasının anlamsızlığı konusunda herkes hemfikir.

Yine hemfikir olunan bir başka konu; açıklanan mali çerçevenin piyasaların önlerini görmeleri açısından baz alabilecekleri bir metin olmaması. Ayrıca, herkes böyle bir programın iki bakan tarafından, bu şekilde açıklanmasının altında bir şey olduğunu düşünüyor ve "asıl amacı", altında ne yattığını tartışıyor.

Hele hele Devlet Bakanı Mehmet Şimşek’in böyle bir revizyon metnini, "yeni çıpa" olarak lanse etmesi, işin ciddiyetini iyice azalttı. "Çıpa" kavramı üzerine, piyasa oyuncuları arasında, bu metin üzerinden yola çıkılarak bir hayli espri, şimdiden türetilmiş durumda... "Yoksa gerçekten de ekonomi yönetimi böyle bir metnin çıpa olabileceğini düşünebiliyor mu?" soruları da sorulmuyor değil. Özetle; böyle bir metnin "ekonomi programı" ya da "mali program" diye açıklanması, hele hele bunun bir "çıpa" olarak lanse edilmesi, piyasalarda ekonomi yönetimine olan güven ve önünü görme açısından yarar getirmedi, aksine epeyce zararlı oldu. Daha doğru bir deyişle böyle bir revizyon metninin ekonomi programı ya da çıpa olarak sunan kişilere, bunların deneyim ve bilgilerine olan bakış, hiç de hoş bir noktada değil. Bakanlar tamam da, acaba bürokratlar uyarmadılar mı, yoksa onlarda mı, böyle bir metnin ekonomi programı ya da çıpa olarak sunulmasını uygun mu buldular, bunu bilmiyoruz. Umarız bürokratlar itiraz etmesine rağmen bakanlar böyle bir sunum yapmışlardır. Aksi takdirde bürokratlara olan güven de zedelenecek.

Piyasalarda böyle bir revizyon tablosunun neden çıpa ya da ekonomik program olarak lanse edildiği, neden böyle bir yola gidildiği, amacın ne olduğu da tartışılıyor. Bazı iktisatçılar böyle bir revizyon tablosunun "çıpa" olarak sunulmasının asıl amacının, IMF programı yerine bunun konulmak istenmesi olabileceğini söylüyorlar. Yani bir süre Türkiye IMF’siz gidecek de, acaba, böyle bir revizyonla bu arayı mı kapamak istiyorlar? Kamu mali kontrol yasasına göre zaten Haziran ayında orta vadeli programın açıklanması gerekiyor. Buna bir ay kalmışken, yani bir zorunluluk yokken, böylesine revizyon tablosunu bir program olarak ya da çıpa olarak sunmanın ardında asıl amaç nedir, pek bulunamıyor.

Ekonomi yönetimi darmadağın

MALİYE Bakanı Kemal Unakıtan ile Devlet Bakanı Mehmet Şimşek’in yaptığı açıklama, aynı zamanda ekonomi yönetiminde koordinasyonun hiç olmadığının de bir kanıtı. Merkez Bankası Durmuş Yılmaz’ın aynı sabah gazetecilere yaptığı açıklamaya bakarak, bu revizyondan Merkez Bankası’nın haberi olmadığı sonucunu çıkarıyoruz. Yani Merkez enflasyon hedefini tutturamamış, 4 yerine gayriresmi yüzde 9.3 hedefi açıklıyor ama ekonomi yönetimi kamuoyuna açıklamadığı başka bir revize enflasyon rakamını baz alıyor. Gelişmelerden, açıklamalardan çıkardığımız sonuç bu. Yok tersi geçerliyse yani ekonomi yönetiminin açıkladığı milli gelire oranlama tablosu, yüzde 9.3’lük enflasyona göre yapıldıysa o zaman kamuoyuna açıklanması gerekmiyor mu? O zaman enflasyon hedefinde resmi revizyon yapılması gerekmiyor mu? Bizce Maliye ve Hazine revize rakamları çalıştı ve diğer birimlere, bu arada Merkez Bankası’ na bile, yani yasal amacı enflasyonla mücadele olan birime bile, söylemedi. Böyle bir ekonomi yönetimine güven olabilir mi?