BM ile Irak’ta siyasi çözüm dönemi

Maliki’nin Türkiye ile imzaladığı mutabakat belgesini sert biçimde eleştirdi ve "PKK’ya karşı Türkiye ile askeri bir operasyona kalkışırsanız bunun sonuçları çok ağır olur" dedi.

Bu sonucun ne olacağını da açıkça ifade etti, "Hükümetiniz düşer."

PKK’nın, sadece Kuzey Irak’ta değil ama Irak siyasetinde hükümet düşürecek etkiye sahip aktörlerden biri haline geldiği iyice ortaya çıktı.

Bu açıklama, doğrudan olmasa da dolaylı olarak 11 Ağustos günü New York’ta BM Güvenlik Konseyi üyelerinin oy birliği ile aldığı kararın önemi hakkında fikir veriyor.

* * *

GEÇEN hafta üzerinde pek durulmayan 1770 sayılı karar Irak’ta siyasi çözümün uluslararası platforma taşınması anlamına geliyor.

Amerikan işgaliyle, yani dışarıdan müdahaleyle dağılan Irak’ın geleceği yine dışarıdan müdahaleyle belirlenecek.

Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Irak’ın sınırlarını cetvelle çizen anlayış, 21’inci yüzyılda bu coğrafyaya yeni bir biçim vermek için yeniden devreye girecek.

Bu karar, Bağdat’taki BM temsilciliğine 2003’deki saldırıdan sonra sayıları 65 ile sınırlanan BM personelinin sayısının 95’e çıkartılması ile sınırlı değil.

Irak Hükümeti, karar öncesi tasarıdaki bazı maddelerle oynadı. Ardından da kendi kaderlerini kendilerinin belirleyeceğini açıkladılar. Ama bu açıklamalara bakmayın.

Irak’ın kaderini uluslararası pazarlıklar, paylaşımlar ve uzlaşmalar belirleyecek.

Dört yıl önce işgale yeşil ışık yakmayan Birleşmiş Milletler’i elinin tersi ile bir kenara iten ABD Başkanı Bush ve çevresinin bu karar için büyük çaba harcaması da, siyasi çözüm perspektiflerine uluslararası destek arayışından kaynaklanıyor.

Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesinin oybirliği ile kabul edilen kararda ilginç ayrıntılar var.

BM, Irak’ta butün çatışan taraflar arasında arabuluculuk yapacak.

Kerkük sorunu ve petrol yasası, Irak Parlamentosu tatilden döndüğünde Bağdat’ta çözülemezse, BM şemsiyesi altında uluslararası platforma taşınacak.

Bunlar BM’yi bekleyen kısa vadeli sorunlar.

Karara, Irak’ın bütün fraksiyonları şüpheyle bakıyor. Irak Dışişleri Bakanı ve Barzani’nin KDP’sinin ağır toplarından olan Hoşyar Zebari, karardan sonra BM’nin Irak’ın içişlerine karışamayacağı açıklamasını yaptı ama boşuna. Tren kaçtı.

Bundan sonra, Bağdat’ta kilitlenen sorunlar, ABD’nin girişimiyle New York’ta masaya yatırılacak.

* * *

BM Güvenlik Konseyi kararı Irak’ın komşularıyla sorunlarının da BM şemsiyesi altında çözümünü öngörüyor. ABD’nin BM temsilcisi Halilzad, en kısa zamanda Irak’ın komşularıyla BM şemsiyesi altında toplanmaktan söz etti.

Bu, Türkiye’nin Irak’taki PKK varlığı ile ilgili sıkıntılarının da Birleşmiş Milletler’e taşınması anlamına geliyor.

Konunun ABD ile Türkiye arasındaki bir mesele olmaktan çıkıp uluslararası hale gelmesiyle çözüm artık hayal olacak.

Irak’a yeni bir gelecek hazırlanırken, Kürtler, Şiiler, Sünniler ve daha birçok grubun kendi vizyonlarında ısrar edecekleri kesin. Bu vizyonların nasıl uzlaştırılacağı konusu ise çok muğlak. Çeşitli formüller dolaşıyor ortada.

Bunlardan biri de, Demokrat Senatör Biden’in bir ay önce BM’de kulisini yaptığı "soft partition" yani Irak’ın "yumuşak bölünme"si.

Askeri müdahaleyle terör yuvası haline gelen Irak’ta, şimdi siyasi çözüm adına, teröristlerin uluslararası platformda muhatap alındığı bir dönem açılacak.