Enflasyon üzerine gözlemler

MAYIS ayı enflasyonu piyasa beklentilerinin altında çıktı. Mali piyasalar ters köşeye yatmadıkları için sevindi. "Acaba faizler düşer mi?" sorusu yeniden sorulmaya başlandı.

Gerçekten de, son yayınlanan enflasyon verileri ileriye dönük bazı olumlu sinyaller içeriyor. Ama enflasyon eğilimlerinin kısa dönemde hedeflenen enflasyonla uyumlu olduğunu iddia etmek olanaksız.

Yıl sonunda enflasyonun yüzde 7’nin altında olma olasılığı hálá o denli yüksek değil. Dolayısıyla 2007 yılı sonunda enflasyonun yüzde 7’nin altında olması hálá çok büyük bir başarı olarak görülmelidir.

ESKİ BANDA DÖNÜŞ

Mayıs ayında tüketici enflasyonu yüzde 0.5 oldu. Geçen yılın mayıs ayındaki yüzde 1.88 olan enflasyonun yıllık hesaplardan çıkmasıyla son on iki aylık enflasyon yüzde 9.23’e geriledi. Enflasyonumuz çift haneli olmaktan kurtuldu.

Bu yılın mayıs ayı enflasyonu aylık olarak 2004 yılından bu yana görülen en düşük mayıs ayı enflasyonuydu. 2004 yılının mayıs ayında yıllık enflasyon yüzde 7’nin biraz üzerindeydi.

Grafikten de görüldüğü gibi, 2004 yılının ilk çeyreğinden geçen yılın ortasına kadar yüzde 7-9 arasında salınan yıllık enflasyon, geçen yılın ortasından bu yana yüzde 9-11 arasında salınıyor. Mayıs ayı itibariyle, yüzde 9-11 bandının alt sınırına gelmiş bulunuyoruz.

Haziran ayı ile beraber yıllık tüketici enflasyonunun, yeniden yüzde 9’un altına inme olasılığı küçük değildir. Mayıs ayında olduğu gibi, haziran ayında da gıda ürünlerindeki fiyat artışlarının yumuşaması söz konusudur. Ek olarak, gıda maddelerinde katma değer vergisi oranlarının düşürülmesi haziran ayında tüketici fiyatlarına olumlu yansıyacaktır.

Sonbahar aylarına kadar yıllık enflasyonun yüzde 7-9 bandının orta-üst sınırı civarında dolaşması büyük bir olasılıktır. Enflasyondaki eğilimin daha açık bir biçimde görülmesi için eylül ve ekim aylarındaki enflasyon verileri önemli olacaktır.

Eylül ve ekim aylarındaki enflasyon üzerinde şu sıralarda artan kamu finansman açıklarının etkileri görülebilecektir. Temel enflasyon diye adlandırılan TUİK’in (H) endeksi enflasyonu, son iki aydır aylık bazda yüzde 1’in üzerindedir. Aynı eğilim, çoğunlukla piyasa dışı kararlardan etkilenen malları hariç tutan (G) endeksi enflasyonu için de geçerlidir. Bu veriler uzun dönemli enflasyon dinamikleri açısından olumlu sayılamazlar.

HEDEF UZAKTA

Mayıs ayında üretici fiyat endeksindeki tarım mallarındaki fiyat artışı yüzde 2.9 olmuştur. Üretici fiyatlarından tüketici fiyatlarına geçişin hızı ve boyutu hakkında, veri setinin göreli kısalığı nedeniyle, henüz güvenilir bir tahmin yapmak zordur. Ama tarımda üretici fiyatlarındaki artışın gıda maddelerinde tüketici fiyatlarındaki artıştaki yumuşamayı sınırlandırabileceği düşünülebilir.

Kısacası yakın dönemde tüketici enflasyonu, geçen yıl ortası öncesi dönemdeki bant içinde seyredecek gibi görünmektedir. Sonbahar aylarında, eğilimin bandın yukarısında mı yoksa aşağısında mı olacağı kamu finansman dengesinin alacağı görünüm ve yaz aylarındaki parasal genişlemenin boyutları ile yakından ilgili olacaktır. En iyi olasılıkla dahi, enflasyon hedefinden bir süre daha uzak kalacağımız aşikardır.
Yazarın Tüm Yazıları