’Barış İçin Sanayi’ Projesi Ortadoğu’da yeni umut ışığı

2005 yılında sırasıyla, Ankara, İstanbul, Doğu Kudüs’te toplanmış olan "Ankara Forumu"nun geçen yıl bir araya gelememesinin en büyük nedeni bölgedeki gerginlik.

2007 yılının ilk günlerinde, tam da ABD Dışişleri Bakanı Rice’ın bölgede olduğu bir dönemde, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve beraberindeki heyet forumun dördüncü kez toplanması nedeniyle İsrail’e geliyor.

TOBB’un çantasında "Ankara Forumu"nun en önemli projesi olan Gazze’deki Erez Sanayi Bölgesi’nin yeniden canlandırılması var.

TOBB, kısa adıyla BİS diye bilinen "Barış için Sanayi" projesi üzerinde yaklaşık 20 aydır çalışıyor.

Bunun için TOBB-BİS adındaki bir şirket kurmuş.

"Barış için Sanayi" Projesi, yeni adı "Filistin Serbest Sanayi Bölgesi" olan bu sanayi bölgesinin canlanması demek, işsizliğin yüzde 60’lar oranında olan Gazze’ye "can suyu" anlamında.

Hayata geçtiği anda 6 bin kişiye istihdam sağlayabilir.

Ben Gurion Havaalanı’nın VIP salonunda Hisarcıklıoğlu’nun bekleyen bir sürpriz var:

Dünya Bankası Başkanı Paul Wolwofitz.

TOBB Başkanı, "Barış İçin Sanayi" Projesi için onun desteğini almış durumda.

İki kez bir araya gelip projeyi görüşmüşler.

Dolayısıyla, proje somutlaştığı anda Dünya Bankası’nın yani Wolwofitz’in kapısı çalınacak.

İsrail’den Washington’a dönmekte olan Wolfowitz de karşısında Türk heyetini görmekten memnun görünüyor.

Gazze ekonomisi için bir umut anlamında olan "Barış İçin Sanayi" Projesi belli ki Ortadoğu’yla ilgili tüm tarafları önemli derecede rahatlatacak.

MASADAKİ SOMUT PROJE

Neticede, dün sabahın erken saatlerinde Rifat Hisarcıklıoğlu başkanlığındaki heyet Tel-Aviv’de Sanayiciler Birliği’nin binasında Filistinli ve İsrailli işadamlarıyla bir araya geliyor.

TOBB Başkanı’nın bir yanında Filistin Sanayi ve Ticaret Odaları Federasyonu Başkanı Ahmet Zuhayır, diğer yanında ise İsrail Sanayiciler Birliği Başkanı Shraga Brosh var.

Zuhayır, Brosh ile ancak TOBB’un aracılığıyla bir araya geldiğini vurguluyor.

Sadece bu vurgu TOBB’un nasıl önemli bir misyon üstlendiğinin kanıtı.

Filistinli Federasyon Başkanı ile İsrailli meslektaşı ancak TOBB devreye girdiğinde verimli bir diyaloğa girebiliyorlar.

Gazze’nin geleceği için yaşamsal önemi olan bir proje için masaya oturabiliyorlar.

İşin özeti bu.

Ortadoğu’nun bitmek tükenmek bitmeyen gerginliğinde masanın üzerindeki en somut projede bu "Barış İçin Sanayi" Projesi gibi görünüyor.

Rice’ın bu gezisinde ABD’nin Ortadoğu’ya desteğini yinelemesi buradaki yetkililere bakarsanız havada kalmış sözler.

"Bu lafları çok işittik" diyorlar.

Tel-Aviv’deki "Ankara Forumu"nun Filistinli katılımcıları Beytüllahim, Kalkiliya, Nablus, Tulkarm, Eriha gibi şehirlerden.

Gazzeli işadamları gerekli izinleri alamadıkları için katılamıyorlar toplantıya.

Askeri barikatlar iş dünyasının da önündeki önemli engel.

Diğer şehirlerden gelen Filistinliler arasında ise Tel-Aviv’i hayatlarında ilk kez görenler var.

TOBB’un bu girişimi bırakın iş hayatlarını, özel hayatlarında da önemli bir kilometre taşı.

Gazze’de 22 milyon dolarlık bir ada

PEKİ "Barış İçin Sanayi" Projesi’nin içeriğinde neler var?

Bunları TOBB tarafından desteklenen ve proje üzerinde 20 aydır çalışmakta olan düşünce kuruluşu TEPAV Direktörü iktisat profesörü Güven Sak ve genç ekibiyle konuşuyoruz.

Projenin esası ilk aşamada buraya Türk yatırımcıları çekmek.

Türkiye’de, yatırımcının hem yüksek enerji maliyetleri hem Çin rekabeti nedeniyle giderek daha fazla zorlanması "Filistin Serbest Sanayi Bölgesi"ni çekici duruma getiriyor.

Sak ve genç ekibinin Türkiye’deki nabız yoklamalarında, çok sayıda şirketin atıl durumdaki makinelerini Gazze’ye taşıyabilecekleri ortaya çıkıyor.

Özellikle orta ölçekli Türk şirketleri BİS projesine sıcak bakıyor.

50 şirket geldiği takdirde bu 10 bin kişilik istihdam anlamında.

Gazze’deki sefaleti, yoksulluğu düşündüğünüzde gerçek bir umut ışığı.

Filistin ile İsrail arasındaki çatışmalarda altyapısı önemli derecede tahrip olmuş bölgenin yeniden canlanması için 22 milyon dolarlık bir bütçeye gereksinim var

Ancak bütçenin ötesinde önceden halledilecek bazı sorunlar da mevcut.

İmtiyaz, güvenlik, malların serbest dolaşımı gibi sorunlar.

"Gazze’de 750 bin dönümlük bir ada yaratılacak" diyen TEPAV ekibi bu sorunlarla ilgili hem Filistin, hem İsrail tarafıyla anlaşmalar peşinde.

Filistin ile müzakere edilmekte olan "İmtiyaz Anlaşması" Türk yatırımcıların sadece TOBB-BİS Şirketiyle muhatap olmalarını sağlayacak.

İsrail tarafıyla ise iki nokta müzakere ediliyor.

Saldırmama garantisi ve serbest sanayi bölgesinde üretilecek malların limanlara ulaşımı ve vergisiz satışı.

Serbest sanayi bölgesinin içindeki güvenliği ise Türk tarafı üstlenmeye hazır.

"Barış İçin Sanayi" Projesi bugün Ortadoğu’nun için en heyecan verici, en anlamlı ve en önemli projesi

Dikkatle izlemekte yarar var.