Neye kızsam yarıyor şekerim

Peki bu hain ikili nasıl çalışıyor? Metabolizma hastalıkları uzmanı Dr. Didem Dereli Akdeniz anlattı

Evde stres, işte stres, okulda stres, sokakta stres, trafikte stres, tatilde bile stres... ‘Plaja gidelim, serinleyelim’ diyoruz, pareoyla neremizi örteceğimizi şaşırıyoruz. Denize dalamayınca boğaza dalıyoruz, limonatalara, dondurmaya dadanıyoruz.
Belinizdeki simitlerin, erimeyen basenlerinizin, tuz ekerken sallanan kollarınızın nedeni stres. Stresle yediğiniz her lokmanın löp löp ete dönüştüğünü söylesem inanır mısınız? Tuhaf ama beynimiz trafikte sıkışıp toplantıya geç kalmamızla yırtıcı bir hayvanın saldırısına uğramamızı bir tutuyor. Vücudumuz sinir sistemini uyarıyor, çeşitli hormonlar salgılayarak strese cevap veriyor. Katekolamin denilen adrenalin, noradrenalin, kortizol, endorfinler, büyüme hormonu, prolaktin ve testosteron hormonu düzeylerinde değişiklik görülüyor. Beyinde bulunan hipotalamus isimli bölge böbreküstü bezlerini uyarıyor.

Canlı bombaya dönüşüyoruz

Adrenalin, kortizol hormonlarının kana salınmasını sağlıyor. Bu hormonlar da boş durmuyor, kalp hızını, solunum sayısını, kan basıncını ve metabolizmayı artırıyor. Böylece kan akımı yükseliyor, kaslara daha fazla kan gidiyor. Stres kısa sürerse ne âlâ aktif, dinamik ve heyecanlı oluyoruz. Ama günümüzde stres kısa değil, bir ömür sürüyor. Hal böyle olunca da sürekli salgılanan kortizol hepimizi birer canlı bombaya dönüştürüyor. Bugün kime sorsanız insülin direnci var. Bir türlü kıramadığımız bu direnç vücutta kortizol arttıkça güçleniyor. İnsülin metabolizmamızı çalıştırmaya uğraşırken hain kortizol insülinin başının etini yiyor, “Elindekini harcama” diyor. Üstüne beynimiz de mutluluğa yönelince işler hepten çığrından çıkıyor.
Mutlu olduğumuzda beynimiz endorfin ve seratonin salgılıyor. Yedikçe mutluluk hormonumuz artıyor, yedikçe şişiyoruz... İnsülinimizi çalışmaz hale getiren kortizol sayesinde normal zamanda alacağımız kilonun iki-üç katını alıyoruz. Doktorumuz da “Aç kalmak çözüm değil, siz önce stresi yenin” diyor.

4 ADIMDA STRESİ YEN!

20 dakika yürüyüş eşittir bir kare çikolata kadar endorfin. Mutlu eder, kasları çalıştırır ve insülin direncini azaltır.
Kaliteli uyuyun! Uykusuzluk stresin kapı komşusu.
Aşırı çay, kahve, sigara ve alkol anlık rahatlama sağlarken uzun vadede stresi artırır.
Nefes tedavileri beyninizin stresli beta dalgasından huzurlu alfa dalgasına geçmesini sağlar.