Ekonomik durum ve yolsuzluk oyları etkilemedi

Tahminleri çok büyük ölçüde tutan araştırmacılardan biri olan Adil Gür, çıktığı TV programlarında, ekonomideki genel gidişatın olumlu algılandığını, yolsuzluk iddialarının ekonomi iyi algılandığı için oya yansımayacağını, tercihlerde ekonominin çok önemli payı olduğunu söylüyordu. Dün yine bir TV programında tahminlerinin doğru çıktığını belirterek, “Kurlarda yaşanan artışın, faizlerin yüzde 4.5’lardan 11’lere kadar çıkmasının etkisi henüz ekonomide görülmedi. Asıl etki bundan sonra görülecek” şeklinde konuştu.
Adil Gür bugün bir gazetede, sandık sonrası yaptıkları “neden oy verdin” araştırması sonuçlarını yayınlayacaklarını, burada da ekonominin etkisinin açıkça görüldüğünü ifade etti.
Dün CNN Türk’te oy verme sonrası telefonla yaptıkları çıkış anketinin sonuçlarını anlatan İpsos Sosyal Araştırma Enstitüsü yetkilisi ise benzer saptamalarda bulundu. AKP seçmeninin yüzde 70’inin 4 ay önce kararını verdiğini söylediğini, yani 17 Aralık’ın çok önemli etki yapmadığını söyledi. Yolsuzluk soruşturmalarının tercihine etkisi sorulduğunda AKP’li seçmenin yüzde 70’i hiç etki etkilenmediğini, yüzde 20’si ise “tercihini pekiştirdiğini” söylemiş. CHP ve MHP’ye oy verenlerin yaklaşık dörtte bir oranındaki seçmen ise yolsuzluk soruşturmasının tercihlerini değiştirdiğini söylemiş.
Aynı araştırma kapsamında kutuplaştırma politikasının AKP seçmenine etki etmediği, CHP ve MHP’ye oy verenlerin yaklaşık yüzde 25’i civarında kişinin tercihlerini değiştirdiğini söylediği belirtildi. Aynı şekilde internette yayımlanan ses kayıtlarının oy vermeye etkisi sorulduğunda da yine AKPye oy verenleri etkilemediği ancak MHP ve CHP seçmeninde biraz etki yaptığı görülüyor.

GENEL EKONOMİK TREND ÖNEMLİ

Bu kapsamda 19 Mart’ta TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Merkezi’nin düzenlediği seminerde ABD’deki Chicago İllinois Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof.Dr. Ali Akarca’nın söylediklerini hatırladım. Türkiye’de içgöçün siyasi katılıma etkisi çalışmasını anlatan Akarca, geçen seçimlerde olduğu gibi bu seçimlerde de oy oranlarını, anket yapmadan bilmeyi başardı. Akarca, ekonomi başta olmak üzere baz aldığı parametlerdeki değişimleri inceleyerek, iktidarın oy oranını belirlemeye çalışıyor ve yüzde 43-45 arasında bir rakamın “normal” olacağını söylemişti. Prof. Akarca, kıyaslamanın yerel seçim genel seçim ayrımı yapılmadan yapılması gerektiğini belirtip, “son seçime kıyasla AKP’nin 5 puan daha az oy alması normaldir, 2 puanlık daha önceki partilerden kayış etkisini de katarsak en fazla oy kaybı 7 puan olur. Bu düşüş normal, daha yüksek oranda düşüş başarısızlık olarak alınmalı” demişti.
Ali Akarca da , Adil Gür gibi, “genel ekonomik durum kötüleşmeden yolsuzluk iddialarının oy tercihlerine yansımadığını” söylemişti. Akarca, Brezilya’daki belediyelerde belirlenmiş yolsuzlukları yapanların bile yeniden seçilebildiği örneğini verip, bu eğilimin sadece Türkiye’de değil çoğu ülkede yaşandığını belirtmişti. Bir başka araştırmada İsviçre-Moldovya kıyaslaması yapılarak “eğitimli ve refah olan ülkede yolsuzluk etki yapıyor” sonucunu da hatırlıyorum. Özetle; ekonomide iyi gidiş algısı var, çoğu insan geleceini tehlikeye atmamak için, alternatif de göremediği için AKP’ye oy veriyor, başka şeye bakmıyor.