Heykeli sevmiyoruz

Bu artık bir toplumsal gerçek halini almış durumda, ne yazık!

Bu demek ki uygar görünüşlü kentlere daha alışamadık.

Çünkü dünyanın bütün ülkelerinde, büyüklü küçüklü meydanlarda, özel veya resmi binaların önünde, parklarda, kentin önemli noktalarında ünlü adların heykelleri vardır... Her yerde bir heykele rastlarız.

Nedense biz bırakın heykel yapmayı, yapılanları kırıyor, yok olmasına göz yumuyoruz! Çekinmeden yıkıyoruz, yıktırıyoruz gözümüzün önünde yıkılmasına sessiz kalıyoruz.

Hürriyet’in sanat sayfasında “Çağdaş heykellere moloz muamelesi” haberini okuyunca, sanat ve uygarlık adına utanç duydum.

Ezgi Çapa’nın haberini hatırlatalım:

“İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin karşısındaki Saraçhane Parkı’nda bulunan ünlü heykelcilerin yapıtları moloz muamelesi görmüş.”

Haber yayımlandıktan sonra İBB’den konuyla ilgili bir açıklama yapıldı. Açıklamada, “Çalışma Düzenleme Anıtlar Kurulu’nun onayladığı proje doğrultusunda yapılıyor. Proje kapsamında heykellerin konulacağı yerler belli. Heykeller yerlerinden kaldırıldı ancak temizlenerek tekrar yerlerine konulacak” denildi.

Ancak sormadan edemiyorum; tüm bunlara kalkışılmadan önce sahasının içindeki sanat eserlerinin durumu hakkında, Büyükşehir Belediyesi’nin Kültür Dairesi, Kültür A.Ş.’den bir yetkiliye sorulmaz mı? Demek ki inşaat şirketleri, parkları, heykel alanlarını talan edecekler ve kimse ses çıkarmayacak! Öyle mi?

İlkel topluluklarda bile böyle bir umursamazlık olamaz.

Yapılacak ilk iş Nuhoğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin bu tuhaf faaliyetini sorgulamak, durdurmaktır! Moloz muamelesi gören heykeller yeniden yerlerine konulmalı.

Bu kentte, Kültür Başkenti unvanını alan İstanbul’da heykele ve heykelciye reva görülen bu muamelenin sona ermesi için harekete geçilmesini bekliyoruz.

* * *

İSTANBUL’UN heykel haritasını çıkardığınızda, birçok heykelin ya bakımsızlıktan perişan bir halde olduğuna, ya kaldırılıp bir depoya atıldığına ya da uzak bir parkta görülmeyen bir yere konulduğuna tanıklık edeceksiniz.

Bugüne kadar birçok heykel yarışması düzenlendi, ödül alan heykeller nerede?

Tophane’deki işçi heykeli parçalanmış halde.

Güzel İstanbul, Karaköy’den Yıldız Parkı’na sürüldü.

Şairler Parkı, iktidarlar değiştikçe acaba varlığını koruyabilecek mi?

İstanbul için heykel yarışmalarının sürmesini öneriyorum. Tabii konduğu yerden bir süre sonra kaldırılmamak, bir depoya atılmamak koşuluyla...

Bir de belediyedeki sanat, kültür işlerine bakanların, kentin heykel envanterini açıklamaları gerekmiyor mu artık? Hangi heykeller kaybolmuş, hangilerinin bakıma ihtiyacı var? Hangisi nereye nakledildi, neden nakledildi, bugünkü durumları neler?

Yalnız kentin meydanlarına, parklarına değil, ben büyük binaların girişine, lobisine, holdinglerin geniş alanlarına, hatta dört bir tarafımızda bulunan AVM’lerin de önlerinde ve içlerindeki geniş alanlara heykel konulmasından yanayım.

Soğuk görüntüyü ancak sanat eseri ısıtır.

* * *

İKSV’nin 2011 yılında, vakfın kültür politikaları geliştirme projeleri kapsamında hazırlanan Kamusal Alanda Sanat Uygulamaları İçin Öneriler başlıklı raporunda bir liste yer alıyordu. Listede hangi meydanda, parkta hangi heykel var, hangi yarışmalarda hangi heykeller kazanmış ve hangi semte konulmuş.. bununla ilgili ayrıntılı bir döküm çıkarılmıştı.

Şimdi bu listeye göre kentteki heykellerin peşine düşmek zamanı!

Cumhuriyet’in 50. Yılında İstanbul’a 50 Heykel Yerleştirme Etkinliği'nde

İstanbul'da Açık Alanlara Yerleştirilen Heykellerin Listesi

1992 Açık Alanlara Üç Boyutlu Çağdaş Sanat Yapıtları Yerleştirme Etkinliği'nde İstanbul'un Açık Alanlarına Yerleştirilen Heykeller (Tümü yarışmayla seçilmiştir.)