13 milyar yıllık ışık
Güncelleme Tarihi:
Hubble teleskopu, yaklaşık 13 milyar yıl önce yıldızların ve galaksilerin ışımaya başladıkları zamana kadar uzanan dönemi gözlemlemeyi başardı.
ABD'nin Seattle kentinde dün gece sona eren Amerikan Astronomi DerneÄŸi'nin yıllık toplantısına sunulan bildiride, bilim adamlarının, yaklaşık 13 milyar yıl önce yıldızların ve galaksilerin ışımaya baÅŸladıkları ''karanlık dönemin sonu''na kadar artık uzanabildikleri belirtildi.Â
Bilim dünyasında genel kabul gören kurama göre, Büyük Patlama'dan sonra evren geniÅŸleyerek soÄŸumaya baÅŸladı ve Büyük Patlama'dan 300 bin yıl sonra ''karanlık dönem''e girildi. Bu dönemde yıldız ve galaksiler oluÅŸtu. 1 milyar yıl sonunda da evren, yıldız ve galaksilerin yaymaya baÅŸladıkları ışıklarla ''süslenmeye'' baÅŸladı.Â
Teleskoplar, o dönemin ışıklarını ÅŸimdiye dek göremediler, çünkü evrenin o döneminde fazlasıyla bulunan hidrojen, yıldızların morötesi ışınlarını emiyordu. Hubble'a geçen baharda geliÅŸmiÅŸ yeni kamera sistemi ekleyen araÅŸtırmacılar, (evrenin geniÅŸlediÄŸine iliÅŸkin kuram doÄŸruysa) evrenin bugünkünün ancak yedide biri kadar olduÄŸu sırada oluÅŸum halindeki galaksilerden yayılan ölgün ışıkları saptamayı baÅŸardı.Â
AraÅŸtırmacılara göre, ''karanlık dönem'', yeterli sayıda yıldız oluÅŸunca sona erdi. Yıldızların yaydığı morötesi ışık, evreni dolduran nötr hidrojeni iyonize etti. Arizona Ãœniversitesi'nden astronomi profesörü Rogier Windhorst, durumu deÄŸerlendirirken, ''Bulunan cisimler, evrenin çok sayıda yıldızve genç galaksi üretmeye baÅŸladığı dönemden. Bu galaksiler, evrenin doÄŸrudan gözlemlenebilen sınırlarını oluÅŸturuyor'' dedi.Â
Astronomlar, bu gözlemin yine de ancak ''buzdağının görünen kısmı'' olduÄŸunu düşünüyorlar ve 2010'a doÄŸru Hubble'ın yerini alacak James Webb teleskopunun on kat daha ''keskin gözleri''nin, buzdağının diÄŸer kısımlarının da gözlemlenmesini saÄŸlayacağına inanıyorlar.Â