Elektrikte ucuzluk zor

Başkan Günay, Başbakan Abdullah Gül'le yaptığı enerji konulu görüşmeden bir gün sonra gazetecilerle bir sohbet toplantısı düzenledi.

Türkiye'de elektrik fiyatlarının yüksek olduğuna bir kez daha dikkat çeken Günay, OECD ülkeleri içinde Türkiye'nin, İtalya ve Japonya'dan sonra en pahalı elektriği tüketen ülke olduğunu söyledi. Günay, söz konusu ülkelerin Türkiye'ye göre satın alma güçleri göz önüne alındığında, bu ülkelerle Türkiye'nin kıyas bile kabul etmeyeceğini vurguladı.

Günay, Türkiye'deki elektrik fiyatlarının düşmesinin belli başlı 4 koşula bağlı olduğunu belirtti. Günay, elektrik fiyatlarının ucuzlaması için doğal gazda ithalat fiyatlarının düşmesi, uzun dönemli elektrik alım fiyatlarının tadil edilmesi, yüksek maliyetle çalışan kamu santrallarının iyileştirilmesi ve kayıp-kaçak oranlarının geriletilmesi gerektiğini söyledi.

Günay, bunlarda düzelme olmadan fiyatların ucuzlamasının mümkün olmadığını belirterek, bunun dışında yapılacak bir indirimin Hazine tarafından sübvanse edilme anlamına geleceğini söyledi.

Günay, Elektrik Piyasası Yasası uyarınca enerji sektöründe faaliyet gösteren her tüzel kişinin EPDK'dan lisans almak zorunda olduğunu anımsattı. Günay, lisans alma işlemi sırasında fahiş fiyatlarla elektrik alındığı belirtilen yap-işlet-devret (YİD) sözleşmelerinde kamu lehine fiyat, garanti ve süre bağlamında bazı düzenlemelerin yapılabileceğini söyledi. Günay, söz konusu sözleşmelerin sahipleriyle önümüzdeki günlerde bir araya geleceklerini, bu konuların masaya yatırılacağını kaydetti.

"EPDK, YİD SÖZLEŞMELERİNİN TARAFI DEĞİL"

Başkan Günay, EPDK'nın yap-işlet-devret sözleşmelerinin tarafı olmadığına işaret ederek, bu sözleşmelerin tarafının Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı olduğunu söyledi.

Günay, ancak bu sözleşmelerin bazı hükümlerinin değiştirilmesinin gündeme gelmesi durumunda hükümete ya da Enerji Bakanlığı'na bazı önerilerde bulunabileceklerini söyledi. Günay, şu an için bu sözleşmelerin iptalinin söz konusu olmadığını belirterek, tahkime ya da yargıya gitmeden sorunun çözülebileceğini kaydetti.

"PAY VE FONLAR KALDIRILIRSA YÃœZDE 7-10 Ä°NDÄ°RÄ°M OLUR"

EPDK Başkanı Yusuf Günay, elektriğin serbest piyasada alınıp satılan bir mal haline gelmesiyle birlikte fiyatlar üzerindeki vergi dışındaki tüm yüklerin kaldırılması gerektiğini vurguladı.

Günay, elektrikle "filanca kurumun ya da falanca fonun" desteklenemeyeceÄŸini belirterek, yüzde 5'lik belediye vergisi, yüzde 1'lik enerji fonu ve yüzde 3.5'lik TRT payının kaldırılması durumunda elektrik fiyatlarının ortalama yüzde 7-10 arasında ucuzlayabileceÄŸini kaydetti.Â
Günay, eski Devlet Bakanı Kemal Derviş döneminde tartışmalara konu olan 29 YİD projesiyle ilgili bir soru üzerine YİD modeliyle kurulan santrallar bu denli sorunluyken yeniden bu modelle santral kurmaya izin vermenin çok doğru olmayacağını vurguladı.

"CUMHURBAŞKANI İLE GÖRÜŞÜYORUZ"

Günay, bir gazetecinin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in pahalı elektriği araştırmaları konusunda Devlet Denetleme Kurulu'na talimat verdiğini anımsatması üzerine, elektrikte bazı sorunların bulunduğunun tüm devlet katında kabul görmesinin önemli olduğunu söyledi.

Günay, Cumhurbaşkanlığı'nın kendileriyle de görüştüğünü belirterek, EPDK'nın yaptığı çalışmalar hakkında  Cumhurbaşkanlığı'na da bilgi vereceğini belirtti.

DOÄžAL GAZ PÄ°YASASI

Günay, doğal gaz piyasasında serbestleşmeyle birlikte BOTAŞ'ın mevcut doğal gaz alım sözleşmelerini özel sektöre devredeceğini belirtti.

Bu sözleşmelerin devrinde en düşük fiyatla doğal gaz temin etmeyi taahhüt edenlerin öncelikle tercih edileceğini anlatan Günay, doğal gaz fiyatlarında iyileşme konusunda dünyada da olumlu bir havanın bulunduğunu söyledi.

Günay, özel sektörün doÄŸal gaz ithalatına girmesiyle fiyatların ucuzlayabileceÄŸini kaydetti. Günay, 2003 yılında 25 milyar metreküp doÄŸalgaz talebinin olmasının beklendiÄŸini bildirdi. DoÄŸal gazda ÅŸehiriçi dağıtım ihalelerinin 15 gün içinde baÅŸlayacağını açıklayan Günay, Kayseri, Konya ve Erzurum'un hazır olduÄŸunu söyledi.Â

Doğal gaza yapılan yüzde 3.3'lük zamla ilgili bir soru üzerine Günay, bu artışa gerekçe olarak petrol fiyatlarındaki 2 dolarlık yükselişi ve doların da 1 milyon 600 bin liradan 1 milyon 700 bin liraya çıkmasını gösterdi.

"ÖZELLEŞTİRMELER BİR AN ÖNCE YAPILMALI"

Günay, enerji sektöründe özelleştirmelerin bir an önce yapılması gerektiğini söyledi. Günay, özelleştirmenin gecikmesinin Türkiye'ye çok pahalıya mal olduğuna işaret etti. Günay, olası bir Irak savaşının en çok enerji fiyatlarını vuracağını kaydetti.