Vergilerin yüzde 81’i 4 ilden

VERGİ gelirleri ile ilgili rakamlara baktığımızda, 2003 yılında tahsil edilen toplam 84 katrilyon 334 trilyon lira verginin, yüzde 81’inin 4 ilden, yüzde 19’unun da kalan 77 ilden toplandığını farkediyoruz. İlk dört ilin de yeraldığı, en çok vergi tahsil edilen 10 ilin, üç yıllık performansı, tabloda gösterilmiştir.BAZI İLGİNÇ SONUÇLARTablonun incelenmesinden, aşağıdaki sonuçlar ortaya çıkıyor.- Vergi geliri bakımından, İstanbul çok önemli bir il. İstanbul’da, vergi geliri artışı yönünden, dikkati çeken bir performans göze çarpıyor.- İstanbul, biraz daha gayret ederse, neredeyse diğer 80 ilin tamamı kadar vergi toplayacak.- İzmir 2001’e kıyasla vergi tahsilatı içindeki payını en çok artıran il olarak göze çarpıyor. İzmir’deki artış üç yılda yüzde 32 olmuş.- Samsun, 2003’te 2001’e kıyasla, vergi tahsilatı içindeki payı en çok gerileyen il olmuş. Son 3 yılda yüzde 20 olan gerileme, 1999 yılı ile kıyaslandığında yüzde 30’a ulaşıyor. Aynı şekilde, Manisa ve Adana’daki gerileme de, son 5 yılda yüzde 30’a ulaşıyor. Belli ki, Samsun, Manisa ve Adana’da ciddi bazı sorunlar var ya da bilmediğimiz bazı özel gelişmeler var. Adana’daki gerileme, 2004 yılında da devam ediyor. 2004’ün ilk üç ayı oranı, yüzde 0,86. 2004’ün ilk üç ayında Manisa ve Samsun’da ise, tahsilat payı 2003’ün tıpa tıp aynısı.En çok vergi tahsil edilen 10 il içinde, 4 ilde istikrarlı bir gelir artışı var. - İstanbul, İzmir, Bursa ve Antalya’da tahsil edilen vergiler, Türkiye genelindeki tahsilata oranlandığında üç yıldır sürekli olarak artıyor.- 10 büyük ilde tahsil edilen vergilerin, toplam vergi tahsilatı içindeki payı 2000 yılında yüzde 83,37 iken, giderek artmış ve 2003’de yüzde 89,88’e ulaşmış. GELİR-GİDER FARKI81 ilden 10’unun 2003 yılı geliri, 2003 yılı giderlerinden fazla. Gelirleri, giderlerinden fazla olan iller, oran sırasıyla şu şekilde; 1.Kocaeli (% 1.577), 2.İstanbul (% 436), 3.Tekirdağ (% 258), 4.İzmir (% 253), 5. Zonguldak (% 171), 6.Bursa (% 145), 7.İçel (% 144), 8.Ankara (% 139), 9.Hatay (% 120), 10. Antalya (% 111).Kalan 71 ilin gelirleri, giderlerini karşılayamıyor. Özellikle, doğu illerinde, yıllardır sembolik oranda vergi toplanıyor. 28 ilde toplanan vergilerin, toplam vergi gelirlerine oranı, yüzde 2 civarında... Vergi toplanamayışının en önemli nedeni, bu illerde ekonomik anlamda ciddi bir aktivitenin olmayışı ile de yakından ilgili. Sadece doğu illerini değil, vergi toplanamayan tüm illeri masaya yatırıp, bu illerin ekonomik gelişmesiyle ilgili, bazı çözümler üretilmesi gerekiyor...